Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги наманган муҳандислик-педагогика институти

Бир гуруҳ маршрутларда юк ташувчи транспорт воситалари
ишини ҳисоблаш
Бир гуруҳ маршрутларда юк ташувчи автомобиллар ишини ҳисоблашда 5-жадвалда келтирилган бирламчи кўрсаткичлардан фойдаланамиз.
Ҳар бир маршрутда ишловчи автомобиллар ишини алоҳида ҳисоблаймиз ва бунинг учун барча маршрутларни ажратиб оламиз: орқага бўш қатналадиган маятникли АБ маршрут, ҳалқасимон ВГДЕЖВ маршрут ва икки томонлама юк ташилувчи ЗИЗ маршрути. Ташиш муддати К_э*20 кун.
Ҳар бир алоҳида маршрут учун ҳисоблашларни алоҳида бажарамиз.
Орқага бўш қатналадиган АБ маршрути (21-расм).
1. Автомобилнинг маршрутда ишлаш вақти:


соат
айни маршрутда йўлдан фойдаланиш коэффициенти _м*0,5

2. Автомобилнинг кун давомидаги юкли қатновлари сонини аниқлаймиз:

+атновлар сонини яхлит 10 га келтириб, вақт сарфларини қайта ҳисоблаймиз.
Маршрутдаги вақт:
соат.

Автомобилнинг ишда бўлиш вақти:

соат

3. 
   Автомобилнинг бир кунлик иш унумини ҳисоблаймиз:
   

тонна
т.
тонна километрда
ткм

4. Юкларни ташиш учун зарур бўлган автомобиллар сони:

5. Юк ташиш чизмасига кўра автомобилнинг бир кунлик умумий қатнов масофаси қуйидагича бўлади:

км.

Йўлдан фойдаланиш коэффициенти:

10-Маъруза: ЮК ТАШИШНИ ТАШКИЛ ЭТИШ ТИЗИМЛАРИ.


Ҳажми катта бир турли юкларни ташиш
Автомобил транспортида бир турли катта ҳажмдаги қуйидаги юклар: қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари (галла, қанд лавлаги, пахта хом ашёси, турли саюзавотлар), ҳар хил ёнилгилар (тупроқ, қум, шагал, чақиқ тош, гишт, панеллар, фермалар, ёгоч материаллари) ва бошқалар ташилади. Бу юкларни ишлаб чиқариш ва истеъмол этиш, уларнинг ҳосил бўлиш ва қабул қилиш пунктларининг жойлашуви, улар орасидаги богланишлар ниҳоятда жадал товар оборотига олиб келади.
Бир турли кўп миқдордаги юкларни ташишда автопоезд ва махсус транспорт воситаларини ишлатиш алоҳида аҳамиятга эга. Уларни қўллаш иш унумини оширади. Тиркамалар сони етарли даражада бўлса, ташиш самараси ошади. Маршрутли юк ташишда автопоездларни қўллаш автомобиллар тортиш кучидан яхшироқ фойдланиш ва транспорт воситаларининг умумий юк кўтарувчанлигини ошириш имконини беради. Буларнинг натижасида ташиш таннархи камида 20% арзонлашади.