Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги наманган муҳандислик-педагогика институти

Ma’lumotlarni kiritish va tahrirlash. Deyarli barcha EMBBTlar jadvallarga ma’lumotlar kiritish va ularni tahrirlashga imkon beradi.
Bu ishlarni ikki usulda bajarish mumkin:
— jadval ko‘rinishda taklif etiladigan standart shakllar yordamida;
— foydalanuvchi tomonidan maxsus yaratilgan ekranli shakllar yordamida.




1.5.1.-Расм. ЭМББТ билан ишлашни умумлашган технология схемаси.
EMB jadvallaridagi ma’lumotlarga so‘rovlarni ishlatish yo‘li bilan yoki maxsus ishlab chiqilgan dasturni bajarish jarayonida ishlov berish mumkin. «Запрос» (So‘rov) deganda yozuvlarni tanlash uchun beriladigan ko‘rsatma tushuniladi. So‘rovni bajarish natijasida vaqtga bog'liq ma’lumotlar to‘plami (dinamik to‘plam)dan iborat jadval hosil bo‘ladi. Dinamik to‘plamning yozuvlari bir yoki bir necha jadvaldan iborat maydonlarni o‘z ichiga olishi mumkin, So‘rov asosida hisobot yoki shaklni tuzish mumkin.
Jadvaldagi ma’lumotlarga ishlov berish. EMBdan axborotni chiqarish. Har qanday EMBBT kompyuter ekraniga yoki chop etish qurilmasiga « Таблицы» (Jadvallar) yoki «Формы» (Shakllar) obyektlaridan EMBdagi ma’lumotni chiqarishga imkon beradi. EMBBT bilan ishlayotgan foydalanuvchi ma’lumotlarni chiqarish uchun hisobotlarni tuzishning maxsus vositalaridan foydalanish imkoniyatiga ega.
1.6. Электрон маълумотлар базасининг дастур модуллари баёни ва структураси.
Касб таълими факультети талабаларнинг тўлов шартномаларини ҳисобга олиш ва назорат қилишни электрон маълумотлар базасини яратишда юқори менюлар мавжут бўлиб, улар fayl, taxrirlash, tulov, statistika muallif менюларидан ташкил топган.
Файл менюси:

• 
  Excel га Exsport – бунда тўлов шартнома асосида тахсил оладиган талабалар рўйҳатини тўлов суммалари ҳақидаги маълумотларни жадвал кўринишида Excel га узатиб берилади.
  
• 
  Inport – ушбу буйруқ тўланган тўловларни ҳисоб китоб қилади.
  
• 
  Chiqish –файл менюсидан чиқади.
  
• 
  Tahrirlash - ушбу менюда guruhlar, talaba ёзувлари мавжуд бўлиб, тугма босилганда ўзгартириш ойнаси чиқади ва бир неча тугмалар ва ячейкалар мавжуд бўлиб улар тегишли вазифаларни бажаради. Масалан: yangi qo’shish тугмаси босилса унда янги гуруҳ қўшиш, тахрирлаш ишларини амалга ошириш мумкин. Яъни янги гуруҳ номи гуруҳ раҳбарининг исми, шарифи, гуруҳ сардорининг телефон рақами, бир талабанинг бир йиллик тўлов суммаси сақлаш ва чиқишлар мавжуд.
  
• 
  To’lov менюсида – yangi, taxrirlash, chiqish тугмалари мавжут бўлиб, улар ҳам тегишли вазифаларни ҳал қилишади.
  
• 
  Statistika – бунда бажарилган тўловлар статистикаси бўлиб, гурухлар кесимида маълумотларни чиқариб беради. Ушбу меню бўйича фойдаланиш йўриқномасида ҳам тўлароқ тўхталиб ўтамиз.
  

Muallif –бунда дастур муаллифлари ҳақида тўхталиб ўтамиз.