Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги навоий давлат педагогика институти физика-математика факультети


Download 5.63 Mb.
bet17/21
Sana18.08.2023
Hajmi5.63 Mb.
#1668056
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21
Bog'liq
Шоимова Гулшода -2020

Кучсиз томони

Имкониятлари

Таҳдидлари













Ўқитувчининг ечими
SWOT таҳлили



Кучли томони

1. Матрицали тенгламалар бевосита хосмас матрицалар учун ўринли бўлганлиги сабабли, агар матрица хос бўлса, у ҳолда бу матрицага тескари матрица мавжуд бўлмайди. Аммо шундай матрицали тенгламалар мавжудки, матрицалар ўзаро хос бўлсада улар ёрдамида матрицали тенгламанинг ечимини топиш мумкин. Масалан, АХ  С, ХВ  С, АХВ  С кўринишдаги тенгламаларда шундай ҳолат юз беради. Аммо бу ҳолда тенгламаларда иштирок этган матрицалар хос бўлсада тенглама ечимга эга бўлади. Лекин берилган матрицалар албатта тескариланувчи бўлиши шарт эмас.
Масалан, В  , С  берилган. Х  ни ечимини топишда тескари матрицалардан фойдалана олмаймиз, чунки В матрица сатрлари чизиқли боғлиқ бўлганлигидан унга тескари матрица мавжуд эмас. Аммо бу матрицали тенглама ечимга эга. Тенгламалар системасини ечиб, Х = х2, х4  R кўринишдаги ечимларни топамиз.
2. Матрицали тенгламалар усули билан системани ечишнинг бошқа усуллардан афзаллиги шундаки, бунда АХВ  С кўринишдаги матрицавий тенгламалрнинг ҳам ечимлари ҳақида фикр айтиш мумкин бўлади.

Кучсиз томони

Чизиқли тенгламалар системасини матрицали тенгламалар ёрдамида ечишнинг кучсиз томони шундан иборатки, бунда бериладиган тенгламалар системасида албатта тенгламалар сони номаълумлар сонига тенг бўлиши талаб этилади.

Имко-ният-лари

Матрицали тенгламалар ёрдамида чизиқли тенгламалар системасининг ечимларини топиш мумкин.

Таҳдидлари

Матрицали тенгламаларнинг бир томони борки, агар тенгламалар сони номаълумлар сонига тенг бўлмаса бу усулдан фойдаланиш имкони бўлмайди. Шунингдек, тенгламалар системасидаги номаълумларнинг ва тенгламаларнинг ошиб бориши бу усулдан фойдаланишда бир мунча вақтни талаб қилади.


2- Кейс баёни
Матрица тушунчаси илк бор қадимги Хитой давлатида пайдо бўлган ва улар матрица тушунчасини “Сеҳрли квадрат” деб номлашган. Сал кейинроқ эса бу тушунча ҳақида “матрицаларни қўшиш принципи” пайдо бўлгандан кейин араб математиклари ишларида ҳам пайдо бўла бошлади. XVII аср охирлари XVIII аср бошларида, яъни детерминантлар назарияси пайдо бўлгандан бир қатор математика фани учун муҳим бўлган қоидалар яратилди. Матрицалар назарияси XIX аср ўрталарида Уильям Гамильтон ва Артур Кэлиларнинг ишларида ҳам пайдо бўла бошлади.


Кейс топшириғи
1. “Матрица” термини қайси математик олимга тегишли ва қачон бу термин фанга кириб келган.
2. XVII аср охирлари XVIII аср бошларида қандай асосий қоидалар яратилди ва кимлар томонидан.
3. XVIII асрда матрицалар назарияси бўйича олинган илк фундаментал натижалар қайси математик олимларга тегишли.

Download 5.63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling