Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги низомий номидаги тошкент давлат

«MVC» PLATFORMA ASOSIDA ELEKTRON MARKETING TIZIMINI 
YARATISH 
 
Абдураимов Достонбек Эгамназар ўғли, Хомидов Мусожон Зохиджон ўғли 
- Гулистон давлат университети 
Bugungi kunda turli hildagi ma’lumotlarni qidirish tizimlari ishlab 
chiqarilmoqda.Ushbu maqola Web platforma asosida “Elektron marketing” axborot 
tizimini yaratishga bagʻishlangan.
Bu tizim orqali faqat qidirish balki talabalarni shartnomasi asosida toʻlovlarni 
nazorat qilish va va natijaviy hisobotlarni operativ holda aks ettirish. 
ASP.NET MVC texnologiyasi, C# dasturlash tili va SQL texnologiyasidan 
foydalaniladi. Unda ma’lumotlar ASP.NET texnologiyasidan foydalanib SQL server 
berilganlar bazasidan soʻrovlar asosida qidiriladi va rahbariyatga kerakli shaklda
yetkazib beriladi. Barcha ma’lumotlar va oʻzgarishlar avtomatik ravishda SQL servis 
bazasida saqlab qoʻyiladi. 
Yuqorida aytilgan ASP.NET MVC texnologiyaga asoslanib biz CONTRACT-S 
avtomatlashtirilgan tizimini takomillashtiramiz. Bu tizimning asosiy vazifasi 
marketing boʻlimida talabalarning toʻlovlarini nazorat qilish va toʻlovlar toʻgʻrisida 
hisonot natijalarini hisobotini berish . Undan tashqari CONTRACT-S timi talabalarga 
shartnoma, hisob varaqalarni avtomatik ravishda chiqarib beradi. 
CONTRACT-S tizimida beshta asosiy jadval ishlatiladi: 

Shu jumladan talaba jadvalida talabani shaxsiy ma’lumotlari saqlanadi. 

“Prikaz” jadvalida talabani joriy oʻquv holati yani: kurs,fakultet, takim shakli, 
ihtisosligi, qarzdorligi, stipendiya olish miqdori va hokazo. 

“ Kontrakt ” jadvali shartnomaga tegishli ma’lumotlar joʻylashadi.

“Oplata” jadvalida toʻlov haqida barcha ma’lumotlar beriladi. Jumladan:har bir 
toʻlagan qiymatini hujjat turi yoziladi koʻrsatiljan shartnoma boʻicha 
qachon va qay shaklda toʻlanganligi haqida. 

“Schot” jadvalida talabaga beriladigan hisob varaqasini ma’lumotlari 
joylashadi. 
Asosiy menyuda qidirish tizimi, talaba, kontrak, hisobotlar, yangi oʻquv yili va 
OʻzMU hisoboti joylashgan boʻladi. 
Qidirish tizimida qidirish,tizimiga tegishli shaklda qidirish shartlari kritiladi va 
shu shartlar boʻicha ajratilgan talabalr roʻyhati chiqadi. Roʻyhatdagi har bir talaba 
toʻgʻrisida barcha ma’lumotlar bor.
Talaba tizimida uchta masaladan iborat:brinchisi talaba toʻgʻrisida ma’lumot 
kritish va oʻzgartirish, ikkinchisi talabani tiklash va oʻtkazish, uchinchisi talabani 
taqsimlash. 
Kontrakt qismida talabani shartnoma, toʻlovlar toʻgʻrisida ma’lumotlar kritiladi, 
oʻzgartiriladi va chop etiladi. Hisobot qismida toʻlovlar toʻgʻrisida qaytnomalar, 
operativ hisobot va umumiy natijaviy hisobotlar qayt etiladi. 
Yangi oʻquv yili qismida asosiy ikkita masala: talabani kursdan-kursga oʻtkazish 
va abuturentlar bazasidan oʻqishga kirganlarni CONTRACT-S bazasiga oʻtkazadi. 

---

124 
OʻzMU hisobotida Universitet miqqiyosita toʻlovlar toʻgʻrisida natijalar 
hisoblanib, chop etiladi. 
Adabiyotlar 
1. Сандерсон С. ASP.NET MVC3 Framework с примерами на C# для 
профессионалов (3-е издание, 2012) 
2. Адам Фримен ASP.NET MVC 4 с примерами на C# 5.0 для профессионалов, 
4-е издание = Pro ASP.NET MVC 4, 4th edition. — М.: «Вильямс», 2013. — 
688 с. — ISBN 978-5-8459-1867-3 
3. Джесс Чедвик и др. ASP.NET MVC 4: разработка реальных веб-приложений 
с помощью ASP.NET MVC = Programming ASP.NET MVC 4: Developing Real-
World Web Applications with ASP.NET MVC. — М.: «Вильямс», 2013. — 432 с. — 
ISBN 978-5-8459-1841-3