Ўзбекистон Республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Қоракалпоқ давлат университети Техника факультети «архитектура ва шахарсозлик»


Download 1.15 Mb.
Pdf ko'rish
bet52/61
Sana09.06.2023
Hajmi1.15 Mb.
#1475737
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   61
Bog'liq
Kitob 2904 uzsmart.uz

Клублар, цирклар ва музейлар .
Клуб-деб 
одатда 
биз 
инсонларни 
хордик 
чикариши 
учун 
мулжалланган,маслакдош кишиларни бирлаштирувчи муассасага айтилади.
«Клуб» термини асосан XVII-асрларда Англияда пайдо булиб асосан универсаль 
равишда фойдаланиб келинган бинодир. Уша вактдаги клубларнинг таркибида якшанба 
мактаблари, кироатхона, биллиардхона, карта, киморхона хамда турли хилдаги спорт ва 
томоша заллари мавжуд булган. Хозирга келиб клублар асосан икки кисмдан иборат булиб 
колди: булар, томоша курсатиш кисми ва тугараклар утказиш кисми, яъни клуб кисмидир. 


59 
Демак иккита контраст архитектуравий кисмларнинг мавжудлиги бинонинг 
архитектуравий композициясини бойитиб янада жозибали килиб шахар структурасида 
доминат вазифасини бажариши мумкин. 
Клубларни беш типга булиш тавсия қилинади: 
-150-400 уринли кишлоқ клуби 
-300-700 уринли қишлоқ маданият уйи 
-500-800 уринли туман маданият уйи 
-500-1000 уринли шахар маданият уйи 
Клуб хоналари куйидаги хоналарга булинади: 
А)-томошабин қисми хоналари 
В)-клуб қисмининг хоналари 
Д)-ердамчи ва маъмурий-хужалик хоналари 
Махаллий шарт-шароитлар талаб этса ва шунга яраша техник-иқтисодий асос мавжуд 
булса,клуб биноларида рақс-мусиқа мактаблари,музей ва клуб жихозларини прокатга 
бериш базаларини жойлаштириш мумкин. 
Заманавий цирклар- асосан алохида томошагох сифатида намоён булиб XIX 
асрларда пайдо булган. Цирк биноси асосан куп холларда шахарсозликда алохида курилган 
архитектуравий композицияси компакт холатда жойлашган, уртасида манеж(арена) 
булиб,унинг атрофига амфитеатр, эстрада,лоджилар жойлашган гумбаз остида лойихаланади. 
Шундай килиб цирк биноси узининг таркибий кисмига караб алохида яхлит ёки икки узаро 
бириккан бино холатида тасаввур килинади. 
Музей - деганда биз кенг халк оммасини санъатга, маданиятга йулловчи, уларнинг 
маънавий бойлигини тарбияловчи муассаса турига айтамиз. Шу билан бирга музейлар
кургазма ва маданий ёдгорликларни саклаш жойи,маънавият хамда илмий-тадкикот 
ишларининг кенгайтирилган маънодаги маркази хамдир. Музейнинг мазмуни унинг нихоят 
даражадаги коллекциялар тупламининг кенглигидир,бу эса натижада унинг архитектуравий 
режалаштириш ечимига ва музей композициясига таъсир этади. Уларнинг турлари хилма-
хилдир.Музейларни лойихалаш албатта унинг ички мазмунидан келиб чиккан холда 
танланади.
Демак 
музей 
биноси 
факатгина 
ажойиб 
санъат 
асари 
булибгина 
колмай,шахарсозликдаги тутган урни ва мавкеи билан оммани маънавий жихатдан тарбиялаш 
ишига муносиб хисса куша олади. 
Функцияси 
жихатидан 
музейлар 
куйидаги 
турларга 
булинади: 
улкашунослик,бадиий,халқ хунармандчилиги,тарихий,харбий-тарихий,едгорлик ва фаннинг 
тури буйича: геология,палетология,зоология ва х.к. 
Музейлар катталигига қараб куйидагиларга булинади:: 
-кичик музейлар-майдони 30 дан 10 минг м.кубгача; 
-урта музейлар-майдони 80 дан 30 минг м.кубгача; 
-катта музейлар-майдони 300 дан 80 минг м.кубгача. 

Download 1.15 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   61




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling