Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таҳлим вазирлиги тошкент архитектура қурилиш институти

С
ич
 - баҳоланаѐтган объектни ишлаб чиқаришнинг тўлиқ таннархи; 
 Ц
б
 - бутловчи қисм ѐки агрегатнинг таннархи; 
 В - ишлаб чиқарувчининг ўз харажатлари (масалан, йиғиш қиймати). 
3. Баҳоланаѐтган объектнинг тиклаш қиймати - S
ТК
ҳисоблаб чиқилади.
 
Мисол. Қуйидаги асосий хусусиятларга эга бўлган Репtiит IV компьютерига эгамиз: 
512 Мб - тезкор хотира; 
80 Гб - каттиқ диск ҳажми; 
3,5" - дисковод; 
CDRОМ-RWх 52 x 48; 
Монитор 17"; 
Клавиатура ва сичқонча; 
Колонкалар. 
Ушбу компьютернинг бозор нархи қуйидаги қисмлардан таркиб топади: 
1.
Материнская плата Репtiит - 78 АҚШ доллари; 
2.
Процессор INTEL Репtiит IV З.ОGНz - 180 АҚШ доллари; 
3.
Хотира SIММ256 Мб (2 дона) - 40АҚШ доллари; 
4.
Дисковод 3,5"- 6 АҚШ доллари; 
5.
Қаттиқ диск 80Гб - 60 АҚШ доллари; 
6.
Видеоплата VСА GЕҒОRСЕ ҒХ-5200 - 45 АҚШ доллари; 
7.
Монитор Sатsипg 17" - 115 АҚШ доллари; 
8.
Корпус - 20 АҚШ доллари; 
9.
Клавиатура + оптик сичқонча - 20 АҚШ доллари; 
10. 
Sреакеrs (колонкалар) - 10 АҚШ доллари; 
Бутловчи қисмларнинг жами қиймати: 774 АҚШ доллари. 
Ушбу компъютернинг сотилиш нархи йиғиш учун устама ҳақи ҳисобига бутловчи 
қисмларнинг умумий қийматидан юқори бўлиши мумкин. Одатда, мазкур устама ҳақи 20 фоизгача 
етиши мумкин. Шундай қилиб, ушбу компъютернинг бозор нархи 930 АҚШ долларигача етиши 
мумкин. 
 
Баҳолашнинг индексли усули. Мазкур усулдан фойдаланишда баҳолаш объектининг 
базавий қиймати (дастлабки баланс қиймати ѐки аввалги қайта баҳолаш бўйича тиклаш 
қиймати) машиналар ва жиҳозларнинг тегишли гуруҳи бўйича тегишли даврда нархлар 
ўзгаришининг индекси ѐрдамида ҳозирги даражага келтирилади: 
 
S
mқ
=S
бқ
хY (5) 

---

104 
бу ерда