Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт

Иқтисодиёт назарияси фанининг предмети – иқтисодий 
ресурслар чекланган шароитда жамиятнинг чексиз 
эҳтиёжларини қондириш мақсадида ҳаётий неъматларни 
(товарлар ва хизматларни) ишлаб чиқариш, тақсимлаш, 
айирбошлаш ва истеъмол қилиш жараёнида вужудга келадиган 
иқтисодий муносабатларни, ижтимоий хўжаликни самарали 
юритиш қонун-қоидаларини ўрганиш.
Иқтисодий қонун – иқтисодий ҳаётнинг турли томонлари, 
иқтисодий ҳодиса ва жараёнлар ўртасидаги барқарор 
такрорланиб турадиган муҳим ички сабаб-оқибат алоқалари, 
уларнинг ўзаро боғлиқлиги.
Иқтисодий категория – барқарор такрорланиб турадиган, 
иқтисодий жараёнлар ва реал ҳодисаларнинг айрим 
томонларини ифода этувчи илмий-назарий тушунча. 
Услубият – илмий билишнинг тамойиллари тизими, 
йўллари, қонун-қоидалари ва аниқ ҳадислари.
Илмий абстракция усули – таҳлил пайтида халал 
бериши мумкин бўлган иккинчи даражали нарсалар, 
воқеа-ҳодисаларни фикрдан четлаштириб, ўрганилаётган 
жараённинг асл моҳиятига эътиборни қаратиш.
Такрорлаш учун саволлар ва топшириқлар:
1. 
Иқтисодиёт тушунчаси ва унинг бош масаласи нима?
2. 
Эҳтиёж нима? Унинг қандай турларини биласиз?
3. 
Иқтисодий ресурс тушунчасига ва унинг турларига 
таъриф беринг.
4. 
Нима учун ҳаётий воситаларни ишлаб чиқариш ва 
етказиб бериш инсоннинг турли хил фаолиятлари ичида энг 
асосийси ҳисобланади?
5. 
Иқтисодиёт назарияси фанининг предмети нимадан 
иборат? У бошқа иқтисодий фанлар ичида қандай ўрин тутади?

---

49
6. 
Иқтисодиёт назарияси фан сифатида шаклланишида 
қандай илмий мактаб ва йўналишлар вужудга келган?
7. 
Иқтисодиёт назариясининг қандай вазифалари 
мавжуд? Бу вазифаларнинг бугунги кундаги аҳамияти 
нималарда намоён бўлади?
8. 
Иқтисодий қонунлар нима ва уларнинг қандай 
турлари мавжуд? Иқтисодий қонунларнинг иқтисодий 
категориялардан фарқи нимада намоён бўлади?
9. 
Иқтисодиёт назариясини ўрганишда қандай 
усуллардан фойдаланилади?
10. Макроиқтисодий таҳлил билан микроиқтисодий 
таҳлил ўртасидаги фарқ нимадан иборат?