Ўзбекистон Республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Ўзбекистон Республикаси бандлик ва меҳнат мунасобатлар

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
5.14-расм. Ижтимоий йўналтирилган кадрлар сиёсатининг 
ташкилотдаги ўрни 
Ташкилот кадрлар сиёсатини ишлаб чиқишда қуйидаги омиллар 
ҳисобга олинади (5.15-расм). 
5.15-расм. Фирма кадрлар сиёсатини ишлаб чиқишда ҳисобга 
олинадиган омиллар 
Иқтисодий омил 
Ижтимоий омил 
Сиёсий омил 
Ташкилот иқтисодий 
сиёсати 
Ташкилот ахборот сиёсати 
Техник-технологик омил 
Ташкилотнинг ташкилий-
ишлаб чиқариш сиёсати 
Ташкилотнинг ижтимоий 
йўналтирилган кадрлар сиёсати 
Ресурс-экология омили 
Техник-технологик омил 
Россиянинг иқтисодий 
ривожланиш хусусиятлари 
ва меҳнат ресурслари 
ҳолати 
Меҳнат муносабатлари 
соҳасида давлат сиёсати 
Кадрлар сиёсатига 
таъсир этадиган 
тармоқ ривожланиш 
стратегияси 
Маҳаллий ва жаҳон 
амалиётида инсон 
ресурсларини 
ривожлантириш 
тенденциялари 
Корхонанинг замонавий 
фирма кадрлар сиёсатига 
асосий талаблар 
Корхона кадрлар 
сиёсатининг асосий 
йўналишлари 
Кадрлар аудити ва жамиятни ривожлантириш 
стратегиясини ҳисобга олган ҳолда ўзгаришлар ва 
қўшимчаларни ўз вақтида киритиш 
Стратегик устувор 
ва жорий 
вазифалар 

---

Ташкилот кадрлар сиёсатининг иккита асосий йўналишини ажратиб 
кўрсатиш мумкин. 
1. 
Ташкилотнинг ўз ходимларига нисбатан: 
1) 
инсон ресурслари ташкилот қисқартиришга интиладиган 
харажатлар моддаси сифатида кўриб чиқилади; 
2) 
персоналга самара олиш мақсадида уни ривожлантириш зарур 
бўлган ишлаб чиқариш ресурси сифатида муносабатда бўлинади. Ташкилот 
истиқболли ходимлар излаб топиш ва жалб қилиш, персонални ўқитиш ва 
ривожлантиришга маблағлар аямайди. 
2. 
Персонални бошқаришга ёндашувлар бўйича: 
1) 
технократик 
ёндашув 
– 
меҳнат 
ресурсларибелгиланган 
технологик режимларга мувофиқ фаолият юритиши лозим бўлган мураккаб 
механизм сифатида кўриб чиқилади; 
2) 
гуманитар ёндашув – бошқарув технологияларига эмас, инсоний 
муносабатларга йўналтирилади. Бунда ёндашувнинг асосида ходимларнинг 
ташаббускорлиги ва ўз ишига содиклиги, персоналга индивидуал ёндашув, 
коучинг, очиқ коммуникациялар, ташаббусларни рағбатлантириш ётади. 
Санаб ўтилган йўналишлар ташкилот фаолиятининг тўрт мезонига 
асосланган кадрлар сиёсати ҳар хил турларини қўллаш ётади (5.16-расм): 
эксплуатация – персонални қўйилган ташкилий мақсадларга эришиш 
учун воситалар сифатида кўриб чиқиш; 
муносабатлар – меҳнат унумдорлигини оширишнинг асосий омили 
сифатида ходимлар билан тўғри муносабатлар ўрнатишни кўриб чиқиш; 
технологиялар – бизнеснинг асосий муваффақият омиллари сифатида 
технологияларни кўриб чиқиш; 
инвестициялар – инсон капиталига инвестиция киритишни юқори 
профессионал кадрлар ривожлантиришнин энг муҳим усули сифатида кўриб 
чиқиш. 
«Ютқазган йиғласин» – эксплуатация ва гуманитар ёндашувни 
уйғунлаштирадиган кадрлар сиёсати. Ушбу кадрлар сиёсати HR-менежмент 
мавжуд бўлган, унинг функциялари эса тизимнинг ўзи томонидан 
бажариладиган кўп поғонали маркетингли савдо тармоқлари учун хос.

---