Збекистон республикаси олий ва ўрта таълим вазирлиги тошкент кимё-технология институти

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ОЛИЙ ВА ЎРТА ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ ТОШКЕНТ КИМЁ-ТЕХНОЛОГИЯ ИНСТИТУТИ
М.Ғ Ҳамроқулов, Д.Ю.Хасанова, Ғ.Х.Ҳамроқулов

Товарларни идентификациялаш ва қалбакилаштириш
фанидан ўқув қўлланма




Тошкент - 2020

М.Ғ Ҳамроқулов, Д.Ю.Хасанова, Ғ.Х.Ҳамроқулов" Товарларни идентификациялаш ва қалбакилаштириш ” ўқув қўлланма: Т., ТКТІ 315 бет
5310900" Метрология, стандартлаштириш ва маҳсулот сифати менежменти" таълим йуналиши ўқув режасига мувофиқ ушбу" Товарларни идентификациялаш ва калбакилаштириш ” ўқув қўлланмаси хорижий манбалар асосида ёзилган бўлиб, у ушбу таълим йўналиши бўйича таҳсил олаётган талабаларга, шунингдек бозорларимизда етарли даражада мавжуд бўлган сохталаштирилган озиқ- овқат ва ноозиқ- овқат товарларига мунтазам дуч келаётган истеъмолчиларга мўлжалланган. Ўқув қўлланмада товарнинг ҳақиқийлиги ва айнан бир хиллиги каби хоссалари кўриб чиқилган, у ёки бу товарнинг бошқалардан ажратиб турувчи фарқли белгилари кўрсатилган, шунингдек Ўзбекистон бозорларида учраётган озиқ- овқат ва ноозиқ- овқат товарларининг айрим гуруҳларини сохтлаштириш усуллари ҳамда уларни олдини олиш йўллари кўрсатиб берилган.
Бозордаги товарларнинг ҳақиқийлиги, уларни идентификациялаш ва айниқса товарларни қалбакилаштириш борасида вужудга келаётган муаммолар долзарблиги муносабати билан товарларнинг хавфсизлигини таъминлаш ҳамда истеъмолчини ҳимоя килиш бўйича турли дастурларни ишлаб чиқиш зарур." Истеъмолчи хукукларини ҳимоя қилиш тўғрисида" конун қабул қилинган бўлишига хамда ҳар бир ҳудудларда истеъмолчилар жамиятлари тузилганлигига қарамай, амалда истеъмолчи турли даражалардаги ишлаб чиқарувчилар ва тадбиркорлар билан беллашувда яккаланиб қолди. Бу беллашувда унга фақат шу соҳада махсус билимларга эга бўлган юқори малакали мутахассис, шунингдек ушбу ўқув қўлланма маълум даражада ёрдам бериши мумкин.
ТКТИ Илмий услубий кенгашининг 2020 йил “ 26 ” августдаги 1- сонли мажлиси баённомасида чоп этишга тавсия қилинган.
Тақризчилар: ТКТИ “ Сифат менежменти ва маҳсулотлар ҳавфсизлиги" кафедраси доценти, к.ф.н. Ахунжонов К.А. Давлат божхона қўмитаси Божхона институти “ Товарларни синфлаш ва сертификатлаш ” кафедраси бошлиғи, т.ф.д., проф. Каримкулов Қ.М.


Мундарижа

КИРИШ. 4
«Товарларни идентификациялаш ва қалбакилаштириш» фанининг предмети, мақсади ва вазифалари 6
1-БОБ. ИДЕНТИФИКАЦИЯЛАШ ТУРЛАРИ 8
1.1. Идентификациялаш усуллари ва йўллари 8
1.2. Товарнинг мувофиқлик даражасини аниқлашда идентификациянинг ўрни ва роли 16
2-БОБ. ҚАЛБАКИЛАШТИРИШ ТУРЛАРИ ҲАМДА ВОСИТАЛАРИ 20
2.1. Озиқ-овқат товарларини қалбакилаштириш тарихи 20
2.2. Қалбакилаштириш турлари, усуллари ва уни аниқлаш йўллари 23
2.3. Қалбакилаштириш оқибатлари ва уни бартараф этиш чоралари 39
3-БОБ. ОЗИҚ-ОВҚАТ ТОВАРЛАРИНИ ИДЕНТИФИКАЦИЯЛАШ ВА ҚАЛБАКИЛАШТИРИШ 43
3.1. Ун, дон ва макарон маҳсулотарини идентификацнялаш ва қалбакилаштириш 44
3.2. Сут маҳсулотларини (сариёғ, сут ва шу кабиларни) идентификациялаш ва қалбакилаштириш 54
3.3. Гўштни ва гўшт маҳсулотларини идентификациялаш ва қалбакилаштириш 61