1.
B ir
jiift
qaro k o 'z
dardida Mashrab devorta bo 'idi,
Shu jodu deb o ‘zyurtidan Farhod begona bo ‘ldi.
(Tursunoy Sodiqoba)
Talabaning vazifasi ustozning
so'zini
yerda qoldirmaslik.
2. Besh qo‘lingni
og‘zingga tiqma. (maqol)
Bu yil Respublikamizda
g ialladan
mo ‘I hosil etishtirildi.
Birinchi misolda qismning nom ibutun omida, ikkinchi misolda
butunning nomi qism om ida ishlatilgan.
Epitet (sifatlash) — grekcha so‘z b o ‘lib, izohlovchi degan
m a'noni anglatadi. Epitet poetik izohlovchi b o ‘lib, u doimiy
sifatlovchidan ekspressivlik hosil qilishi, ko‘chma ma’noda ishlatilishi
bilan farq qiladi.
M uallif tasvirlanayotgan narsa yoki voqeaning o ‘zi zarur
hisoblangan tom onini m a’lum nuqtayi nazardan turib baholash
uchun epitetdan foydalanadi. Masalan,
Aziz
asrimizning
aziz
onlari,
Aziz odamlardan soTaydi qadrin.
Fursat g'animatdir,
shoh
satrlar-la,
Bezamoq chog'idir umr daftarin.
(G ‘afur G ‘ulom)
Ayrim epitetlar biror narsa bilan chambarchas bog‘langan bo'ladi.
M asalan, qor devilsa, oppoq so‘zini, osmon deyilsa, k o ‘m -k o ‘k
so‘zini, odam deyilsa, yaxshi yoki yomon so‘zlarini beixtiyor q o ‘shib
aytamiz. Bunday so‘zlar narsaning doimiy belgisidir, shuning uchun
ham ular doimiy epitetlar deyiladi.
0 ‘xshatish
— bunda ikki narsa yoki voqea-hodisa o ‘rtasidagi
o ‘xshashlikka asoslanib, ulaming biri orqali ikkincliisining belgisi,
mohiyati to'laroq, bo‘rttiribroq ko‘rsatiladi. 0 ‘xshatishda quyidagi
tushunchalar bo'ladi:
1) o‘xshatilgan predmet;
2) o‘xshatiladigan narsa;
3) o ‘xshatish asosi;
4) o ‘xshatish vositasi.
Ezgulikni asrang, olamda u ham
Do'stlaringiz bilan baham: |