Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тошкент тиббиёт академияси

Тест саволлари
1. Тиббий генетика бу ...
А. нуқсонли генларни даволаш ёки протезлаш усуллари тўплами;
B. генетик материалнинг янги комбинацияларини мақсадли яратиш;
C. тиббиётнинг одамларда ирсий касалликларнинг олдини олиш, диагностикаси ва даволаш билан шуғулланадиган бўлими;
D. юқорида айтилганларнинг ҳаммаси.

2. Концепцияни қуйидаги таърифга мувофиқлаштиринг: "тиббий генетика бўлими, маслаҳат хизмати орқали эр-хотинларни ногирон бола пайдо бўлиши тўғрисида огоҳлантиришга имкон беради"

А. генни башорат қилувчи тиббиёт;
B. клиникадан олдинги ген диагностикаси;
C. ген терапияси;
D. генетик скрининг.

3. Соматик ген терапияси бу ...

А. беморнинг ўзи соматик ҳужайраларига генларни тузатиш, алмаштириш ёки қўшиш;
B. генни сперма, тухум ёки эмбрионга жойлаштириши, модификацияланган шахснинг барча авлодлари касал ген ўрнига соғлом ген олиб юриши учун;
C. Соматик касалликларни аниқлаш мақсадида генетик материални таҳлил қилиш;
Д. юқорида айтилганларнинг ҳаммаси.

4. Хомилалик (жинсий) ген терапиясига қуйидагилар киради.

А. генетик материалнинг янги комбинацияларини мақсадли яратиш;
B. генни сперма, тухум ёки эмбрионга жойлаштириши, модификацияланган шахснинг барча авлодлари касал ген ўрнига соғлом ген олиб юриши учун;
C. беморнинг ўзи соматик ҳужайраларида генларни тузатиш, алмаштириш ёки қўшиш;
D. ирсий касалликларни аниқлаш мақсадида генетик материални таҳлил қилиш.

5. 1994 йилда ЮНЕСКО. қуйидаги сабабларга кўра эмбрион терапияни қўллашни тақиқлади.

А. эмбрион ривожланишига бегона ген киритилиши салбий оқибатларга олиб келиши мумкин;
B. нуқсонлар аралашиш туфайли янада кучайиши ва авлодларга ўтиши мумкин;
C. инсон геноми тўлиқ тушунилмаган;
D. юқорида айтилганларнинг ҳаммаси.
6. Генетика муаммолари бўйича асосий халқаро ҳужжатлар:
А. Геном ва инсон ҳуқуқлари тўғрисида БМТнинг Умумжаҳон декларацияси;
B. Геном ва инсон ҳуқуқлари тўғрисида ЮНЕСКОнинг Умумжаҳон декларацияси;
C. ЖССТ тиббий генетиканинг ахлоқий жиҳатлари ҳақида қисқача маолумот;
D. юқорида айтилганларнинг ҳаммаси.

7. Тиббий-генетик амалиётнинг асосий этикавий тамойиллари:

А. шахсга ҳурмат ва хабардор розилик;
B. махфийлик;
C. ҳеч қандай зарар ва адолат қилманг;
D. юқорида айтилганларнинг ҳаммаси.

8. Генетик скрининг ва ижобий евгеника:

А. одам учун яхши;
B. инсон учун ёмонлик;
C. амалда қабул қилинади;
D. қабул қилиниши мумкин эмас, чунки бу жиддий ахлоқий низоларга ва шахсий ҳуқуқларнинг бузилишига олиб келиши мумкин.

9. Генетик скрининг мумкин:

А. бепул хабардор қилинган розилик принципига бўйсунади;
B. бепул хабардор қилинган розилик тамойилига риоя қилмасдан;
C. олинган натижаларнинг махфийлигини бузган ҳолда;
D. иш берувчининг розилиги билан.

10. Генетик сертификатлаш бу:

А. маолум бир одамнинг бутун геномини декодлаш;
B. маълум бир одам геномининг кичик қисмини декодлаш;
C. шахснинг паспортига турли хил генетик маолумотларнинг киритилиши;
D. турли хил фенотипик хусусиятларга эга шахснинг паспортига кириш.

11. Генетик сертификатлаш:

А. ахлоқий муаммолар туфайли рад этишга сабаб бўлади;
B. мумкин бўлган суистеъмол қилиш сабабли энг қатъий махфийликни талаб қилади;
C. ҳар бир жамиятда кенг қўлланилиши керак;
D. тақиқланиши керак.

12. Тиббий генетиканинг ахлоқий ва ахлоқий муаммолари (диагностика, даволаш, олдини олиш, башорат қилиш) қуйидагилар билан боғлиқ эмас.

А. фақат беморга
B. беморнинг оиласи ва қариндошларининг манфаатлари
C. авлодлар фаровонлиги ва келажак авлодлар саломатлиги
D олдинги авлодлар

13. Ривожланаётган хомилада ирсий касаллик аниқланганда, ушбу ҳомиланинг тақдири (ҳомиладорликнинг давом этиши ёки аборт қилиш) қуйидагиларни ҳал қилишга ҳақлидир:

А. фақат профессионал шифокорлар
B. фақат ота-оналар
C. фақат она
D. диний бирлашмалар

14. Тиббий-генетик ёрдамнинг директив бўлмаган хусусиятига қуйидагилар киради:

А. ахборотни обоектив тақдим этиш
B. генетик маслаҳат маолумотларининг эҳтимоллик моҳиятини этказиш
C. беморларнинг қарорига ва танловига "ваколатли таъсир"
D. меҳнат шартномаларини тузиш

15. Ген терапияси:

А. фақат тиббий мақсадлар учун
В.Тиббий ва ахлоқий тайёргарлик ва туғилмаган болага ғамхўрликни ошириш учун
С соғлом жамиятни ёки соғлом фуқаролар жамиятини қуриш учун
D. бемор меросхўрларининг геномини ўзгартириш мақсадида, яони. жинсий ҳужайраларнинг ген терапиясини ўтказиш

16. Генетик сертификатлаш камситувчи мақсадларда қуйидаги ҳолларда ишлатилиши мумкин эмас:

А. меҳнат шартномаларини тузиш
B. ҳаётни суғурталаш
C. тиббий суғурта
D. кишининг диний шахсий ҳаёти (Черков муқаддас маросимларида қатнашиш)

17. Генетик башоратли синов қуйидагиларни аниқлайди:

А. ирсий мойиллиги ёки ҳар қандай касалликка мойиллиги
B. инсоннинг ижтимоий хавфлилиги
C. ижодий ёки бизнесдаги шахсий муваффақияцизлик
D. фақат тиббий мақсадлар учун

18. Генетик башоратли синов қуйидагича амалга оширилади:

А. фақат тиббий мақсадлар учун
B. фақат тиббий тадқиқотлар учун
C.Аҳолини суноий танлаш мақсадида
D. тиббий ва ахлоқий тайёргарлик ва туғилмаган болага ғамхўрликни ошириш учун ва клиник ташхисни аниқлаштириш учун

19. Тананинг ҳужайрасида жойлашган ирсий материалларнинг умумий миқдори ...

А. геном
B. геномика
C. генетика
D. эвгеника

20. Носоз генларни даволаш ёки протезлаш усуллари тўплами ...

А. генетик диагностика
B. генетик прогнозлар
C. ген терапияси
D. тиббий генетика