‘zbekiston respublikasj o liy va ‘rta maxsus ta’lim V a zir lig I

Bo ‘lay desang bog‘bon,
Yo Vatanga posbon.
Yo osmonda uchuvchi,
Yo dengizda suzuvchi,
Nimani qilsang tilak,
Bariga o ‘qish kerak.
S an’atkom ing qaysi turkum da yaratgan asarini olm ang, b a rc h a s id a
hayotbaxsh ru h , d a’vatkorlik, bolani nim agadir chorlash, yaxshilik, a ’io
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

o ‘qish, axloq-odobli b o ‘lishda boshqalarga o ‘m ak ko‘rsatish, qushlar va 
jonivorlarga m ehribon b o ‘lishdek ibratomuz m a’no va m azm un yotadi.
S hoir o ‘quvchi b o lalar hayotining faqat eng m uh im , hal qiluvchi 
ahamiyatga ega bo‘Igan masalalarinigina qalamga oldi va ulam i badiiy jihatdan 
yorqin va ifodali qilib tasvirlashga urindi. Bu esa u to m o n id a n ishlatilgan 
tasvirlash vositalarining n aq a d ar o ‘rinli va m azm undorligini tasdiqlaydi, 
obrazli ibora eng qisqa ifodali va m azm undor ibora ekanini isbotlaydi.
Q uddus M u h am m ad iy sofdil, a’lochi o ‘quvchi bolalarni sam im iy 
sevadi, o ‘z she’rlarida bun d ay bolalarni maqtaydi. «A’lochi Sodiq», «Sinov», 
«M ening orzum », «B izning uyda», «Yasha, Omon!», «Besh», «Solijonning 
darsxonasi» va boshqa s h e ’rlari a ’lochi o 'q u vchilar h aq id a yaratilganligi 
b ila n m uhim tarbiyaviy ah a m iy a t kasb etadi. Shoir bu s h e ’rlari orqali a ’io 
o 'q i s h , tin m a y m e h n a t q ilis h b ilan g in a ilm -fa n s irla rin i egallash 
m um kinligini bolalar q u lo g 'ig a quyadi.
Q. M uham m adiy ijodining yana bir m uhim qirrasi satirik va yumoristik 
asarlari bilan bog‘liq. «N o m siz erkatoylar haqida», «D um », «Ahmadjonga 
u y at» , «Lapashang», «R avshanjon ning q o ‘li tilga kirdi* kabi ko‘plab 
s h e 'rla rid a bolalar xarakteridagi yaram as odatlar ayovsiz tanq id qilinadi. 
Ayniqsa, shoirriing «D um » s h e 'ris h u jihatdan xarakterlidir. Ulgurm ovchi, 
uyga berilgan vazifani tayyorlam ay «dum» bilan yuruvchi o ‘quvchilar haqida 
nasr va nazmda yozilgan ko‘pgina asarlami bilamiz. A m m o Q. M uhammadiy 
«dum »chilar ustidan kulish u c h u n m utlaqo yangi so ‘z va obraz topgan.
S h e’r quvnoq m isralardan tashkil topgan b o ‘lib, bolalam ing ruhiga, 
pedagogik-ruhiy xususiyatiga m os tushadi: