Ózbekstan respublikasí joqarí HÁm orta arnawl

ÓZBEKSTAN RESPUBLIKASÍ JOQARÍ HÁM ORTA ARNAWLÍ BILIMLENDIRIW MINISTRLIGI

BERDAQ ATÍNDAǴÍ QARAQALPAQ MÁMLEKETLIK UNIVERSITETI
UDK 342.733


DENE MÁDENIYATÍ TEORIYASI HÁM METODIKASI KAFEDRASÍ


Bekmuratov Razbek Orınbay ulı
DENE TÁRBIYASÍNDA DIDAKTIKALÍQ PRINCIPLERDI QOLLANÍWDÍŃ ÁHMIYETI

51A12001 - DENE TÁRBIYASÍ HÁM SPORT SHÍNÍǴÍWLARÍ TEORIYASÍ HÁM METODIKASÍ QÁNIGELIGI BOYÍNSHA MAGISTR DÁREJESIN ALÍW USHÍN ORÍNLANǴAN MAGISTRLIK DISSERTACIYASÍ

D I S S E R T A С I YA

Magistratura bólimi baslıǵı PhD. doc. I.Allambergenov ______________		«Jaqlawǵa usınıs etilsin» «Dene mádeniyatı teoriyası hám metodikası» kafedra baslıǵı PhD.doc. Erimbetov B.Q. ________________
		Ilimiy basshı doc. Abdimuratov P. __________

Nókis-2021


MAZMUNÍ

Kirisiw……………………………………………………………………………	3
I BAP DIDAKTIKA – BILIMLENDIRIW SISTEMASÍNÍŃ TEORIYASÍ SÍPATÍNDA
1.1. Didaktika páni hám onıń wazıypaları, didaktika haqqında túsinik…………………………………………………………………………..	8
1.2. Tálimde teoriyanıń ámeliyat penen baylanıstırıp oqıtıw qaǵıydası………………………………………………………………………	12
1.3. Oqıw-tárbiya processinde didaktikalıq tárepten támiyinlew……………	14
1.4. Zamanagóy pedagogikalıq texnologiyalardı qollawdaǵı mashqalalar..	19
II BAP ÚYRETIWDIŃ PRINCIPLERI
2.1. Tálim-tárbiya procesin jobalastırıwǵa tayarlawda qollanılatuǵın principler……………………………………………………………………..	24
2.2. Sana hám aktiv principi ………………………………………………...........	32
2.3. Kórgizbeli principi ……………………………………………………............	35
2.4. Úziliksiz sistemalı ótiw principi ……………………………………................	37
2.5. Jumıs kóleminiń ásten asıp barıw principi…………………………………….	38
2.6. Izbe-izligin saqlaw principi …………………………………………...........	40
2.7 Jeke princip……………………………………………………………………	41
III BAP DENE TÁRBIYANÍ SHÓLKEMLESTIRIWDIŃ SABAQ FORMASÍ
3.1. Sabaqtıń wazıypasın anıqlaw …………………...........................................	44
3.2. Oqıw jumısların jobalastırıw ………………………………………............	45
3.3. Oqıtıw nızamlıqları hám principleri ............................................................	55
Juwmaqlaw………………………………………………………………………..	69
Paydalanılǵan ádebiyatlar……………………………………………………….	74

KIRISIW
Temanıń aktuallıǵı. Házirgi basqıshta demokratiyalıq jámiyet qurıw sharayatında joqarı sapalı islep shıǵarıw iskerligin ámelge asıra alatuǵın, ózgeriwsheń sotsiallıq sharayatlarǵa tez beyimlese alatuǵın, mashqalalı jaǵdaylardı sheshiwge mazmunlı hám dóretiwshilik penen jantasa alatuǵın professional kadrlar tayarlawdıń keskin mashqalası bar. Usı orında joqarı hám orta arnawlı dene tárbiyasın jańalaw hám jetilistiriw máselesi turıptı. Bul mashqalanı sheshiwde jańa múmkinshiliklerdi ashıp beretuǵın perspektivalı baǵdar-optimal tálim sistemasın islep shıǵıw bolıp esaplanadı. Oqıtıwshınıń birgeliktegi oqıw iskerligi hám oqıwshılardı oqıtıw ushın tiykar, hesh gúmansız, úyrenilip atırǵan kurstıń predmeti didaktika bolıwı múmkin, bul bolsa oqıw máselelerin optimal sheshiw ushın zárúr bolǵan hámme zattı belgilep beredi.
Izertlew jumısınıń obekti hám predmeti. Orta arnawlı dene tárbiyası sistemasındaǵı oqıw protsessi hám teoriyalıq bilim hám metodikalıq kónlikpelerdi rawajlandırıw nátiyjeleri. "Dene mádeniyatı teoriyası hám metodikası" kursınıń predmeti didaktika, onıń mazmunı hám teoriyalıq bilim hám metodikalıq kónlikpelerdi rawajlandırıwda oqıtıwdıń texnologiyalıq jaqtan jantasıwları.
Izertlewdiń maqset hám wazıypaları. Orta arnawlı dene tárbiyası sisteması ushın «Dene mádeniyatı teoriyası hám metodikası» kursınıń didaktika pánin, onıń teoriyalıq -metodologiyalıq tiykarların hám baslanǵısh tiykarların islep shıǵıw. Izertlew wazıypası arnawlı dene tárbiyasınıń orta dárejesinde «Dene mádeniyatı teoriyası hám metodikası» kursınıń didaktika pániniń sistema - model mazmunı oqıw procesinin jetilistiriwdiń baslanǵısh tiykarı bola aladı hám qánigeler tayarlaw sapasın asıradı, degen shamaǵa tiykarlandı.
Izertlewdiń ilimiy jańalıǵı.
- házirgi zamanagóy dárejede Orta arnawlı dene tárbiyası sisteması ushın DMT kursınıń predmeti didaktika bolıp kórsetilgen;
- onıń mazmunına anıqlıq kirgizildi hám jetilistirilgen oqıtıw texnologiyaları zamanagóy dástúrlik hám apparat (kompyuter, audio hám video texnika) lar járdeminde islep shıǵıldı);
- «Dene mádeniyatı teoriyası hám metodikasi" kursı ushın oqıw materialınıń túrleri, onıń mazmunın ashıp beriwde baǵdarlanǵanlıǵı hám izbe-izligine anıqlıq kirgizildi;
- túrli didaktikalıq maqsetler ushın islep shıǵılǵan metodikalıq materiallar;
- sabaqlardı shólkemlestiriw formaları hám olardıń mazmunı oqıwshılar iskerliginiń predmet hám sociallıq kontekst optimal muwapıqlıǵına qaratılıwı belgilenedi.