Ӛзбекстан республикасы жоқары ҩӘм орта арнаўлы билимлендириў министрлиги әжинияз атындағы нӛкис

Ijodiy rivojlangan shaxs - bu o‗zi va atrofdagi faoliyat bilan to‗qnashuvlardan 
qo‗rqmaydigan odam. Uning asosiy tasnifi - tashabbus. 
Sinfdan tashqari ishlar - maktabning o‗quv va tarbiyaviy faoliyatining ajralmas qismi, 
o‗quvchilarning mustaqil vaqtini tashkil etish shakllaridan biri (yo‗nalishlari, shakllari va 
usullari) hisoblanadi. Sinfdan tashqari ishlar aslida bolalarning yordamchi ta‘limiga o‗xshaydi. 
Maktabda asosiy ta‘lim faoliyati bilan uzviy bog‘liq bo‗lgan ta‘lim yo‗nalishi, o‗quvchilarning 
mavzu doiralarini, ilmiy jamoalarini tashkil etish, shuningdek, badiiy ijodni rivojlantirish, 
texnik ijodkorlik, sportga qiziqishlarini orttiradi. 
Texnologiya fani o‗qituvchisining sinfdan tashqari ishlarida hayotiy pozitsiyani 
rivojlantiradigan va shakllantiradigan ta‘lim vazifalarini amalga oshirish uchun katta 
imkoniyatlar yaratilishi mumkin. Shuning uchun maktab texnologiya ta‘limi o‗qituvchisining 
kundalik ishining ushbu jihati hayriya ta‘lim tizimining eng muhim tarkibiy qismi sifatida 
asosiy e‘tiborga ega bo‗lishi kerak. 
Ba‘zi ota-onalar farzandlarini darsdan tashqari ishlarga vaqtni behuda o‗tkazishga beparvo 
bo‗lishga undaydilar. Ammo, aslida, sinfdan tashqari ishlar asosiy ta‘lim jarayoniga katta foyda 
keltirishi mumkin. Sinfdan tashqari mashg‘ulotlar jarayonida bolaning individual qobiliyatlari 
ochib beriladi, bu har doim ham darsda topilmaydi. 
Texnologiya moddani, energiyani, ma‘lumotni inson manfaatlari va rejalariga mos 
ravishda o‗zgartirish va qo‗llash haqidagi fan sifatida tavsiflanadi. Maktab stoli "Texnologiya" 
ortida matematik, fizika, rasm, kimyo va inson faoliyatidagi boshqa intilishlar bo‗yicha bilimlar 
zaxirasini sintez qiladigan yaxlit ta‘lim sohasi joylashgan. Natijada, o‗qituvchi faoliyatida 
asosiy e‘tibor - o‗quvchilarga bozor iqtisodiyotining qat‘iy talablariga moslashishga yordam 
berish va o‗quvchilarni kasbiy o‗zini-o‗zi belgilashga tayyorlashga qaratilgan. 
Materiallarni badiiy qayta ishlashning juda ko‗p turlari mavjud. Shunga qaramay, ularning 
hammasi ham ta‘lim vositalaridan biri sifatida umumiy o‗rta ta‘lim muassasalari mashg‘ulotlari 
tarkibiga kiritilishi mumkin emas. Ular belgilangan pedagogik talablarga javob berishi kerak. 
Umumiy o‗rta ta‘lim maktablarining o‗quv ishlarida ishlatiladigan, muhim estetik fazilatlarga 
ega bo‗lgan san‘at va hunarmandchilik turlari jismoniy kuch sarf qilish nuqtai nazaridan bolalar 
uchun badiiy va texnologik xususiyatlari jihatidan osonlikcha qulay bo‗lishi kerak. Shunga 
qaramay, mavjudlik va qulaylik bilan bir qatorda, ushbu tadbirlar murakkablikning ruxsat 
etilgan zaxirasiga ega bo‗lishi kerak, shunda bajarilgan har bir vazifa talabalarning ma‘naviy va 
jismoniy kuchlarini yaxshiroq kashf etishga yordam beradigan sezilarli darajada 
qiyinchiliklarga olib boriladi. 
Maktabda san‘at va hunarmandchilikning bunday turlari bo‗lishi kerak edi, ularni 
o‗rganish jarayonida qaysi fanlararo aloqalar o‗rnatilishi, amalda qo‗llanilishi va maktab 
o‗quvchilari sinfda turli mavzularda olgan bilimlarini shakllantirishlari kerak edi. 
Sinfdan tashqari ishlarni har bir darsda tarbiyaviy ishlar bilan o‗zaro bog‘liqliksiz amalga 
oshirish mumkin emas. Maktabdan tashqari turli xil mashg‘ulotlar har doim ham bolaning 
individual qobiliyatlarini har tomonlama kashf etishga yordam beradi, bu odatiy darsda har 
doim ham tahlil qilish mumkin emas. 
Xulosa qilib aytadigan bo‗lsak, sinfdan tashqari ta‘lim o‗quvchilarning ijodiy, 
yaratuvchanlik, qiziquvchanlik qobiliyatlarini ro‗yobga chiqarishda katta rol o‗ynaydi. Buning 
uchun texnologiya fani o‗qituvchilaridan o‗z darslariga sidqidildan tayyorlanib yanada 
izlanishni talab qiladi.