Ӛзбекстан республикасы жоқары ҩӘм орта арнаўлы билимлендириў министрлиги әжинияз атындағы нӛкис


Download 6.22 Mb.
Pdf ko'rish
bet220/266
Sana17.08.2023
Hajmi6.22 Mb.
#1667691
1   ...   216   217   218   219   220   221   222   223   ...   266
Bog'liq
Топлам КОНФЕРЕНЦИЯ 2021

―Qalıń hám jińishke sorawlar‖ metodındaǵı qısqa sorawlar arqalı oqıwshılar gúrridegi 
waqıyalardıń izbe-izligin tabıwına hám kishigirim elementlerdi de názerden shette qaldırmawǵa 
úyrenedi. Sorawlarǵa tolıq juwap beriw arqalı bolsa gúrrińdegi waqıyalardı turmıstaǵı 
waqıyalar menen salıstırıp analizlewi, oylawı nátiyjesinde kreativ pikirlewge, erkin pikirin 
bildiriwge háreket qıladı. 
Demek, sabaq procesinde baslawısh klass oqıwshılarınıń kreativ pikirlewin 
rawajlandırıwda bunnan basqa da interaktiv oqıtıw metodlarınan paydalanıwdı usınıs etken 
bolar edik. 
Juwmaqlap aytqanda, baslawısh klass oqıwshılarınıń kreativ pikirlewin rawajlandırıw 
ushın sabaq procesinde interaktiv metodlardan paydalanıp kreativ iskerlik procesin 
shólkemlestiriw, temaǵa baylanıslı mashqalalı jaǵdaydı jaratıw kerek. Bul arqalı baslawısh 
klass oqıtıwshısı oqıwshılarınıń kreativ pikirlew qábiletlerin óz waqtında anıqlaydı hám úzliksiz 
rawajlandırıp baradı. 
Ádebiyatlar
1. Сeлeвкo Г.К. Современные образовательные технологии. – М.: Издательский 
центр «Академия» , 2012. 
2. Berdimuratov E, Pirniyazov J, Uspanova J, Allanazarov Q. Oqıw kitabı. 4-klass ushın. 
– Nókis: Qaraqalpaqstan, 2017. 41-47-betler. 
3. Berdimuratov E, Pirniyazov J, Uspanova J, Allanazarov Q. Oqıw kitabı. 4-klass ushın. 
– Nókis: Qaraqalpaqstan, 2020. 64-65-betler. 
 
BOSHLANG‘ICH SINF O‘QUVCHILARINING OG‘ZAKI VA YOZMA 
NUTQINI O‘STIRISHDA DIDAKTIK O`YINLARNING O`RNI 
 
G.O.Yunusova - Qo`qon davlat pedagogika instituti, 
1-bosqich magistranti 
 
Bugungi kunda boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining og‘zaki va yozma nutqini o‘stirish 
boshlang`ich sinf o`qituvchilarining oldida turgan muhim vazifalardan biridir. Boshlang‘ich 
sinf o‘quvchilarining og‘zaki va yozma nutqini o‘stirishda turli ish turlaridan foydalaniladi. 
Jumladan, ta‘lim jarayonida uyushtiriladigan didaktik o‘yinlar ham o‘quvchilar tafakkurini 
rivojlantirish vositasi sanaladi. Boshlang‗ich sinf o‗quvchilari uchun didaktik o‗yinlar bilim 
olishning faollashtiruvchi ish turlaridan biri bo‗lib, o‗quvchilarda mustaqil tafakkur, og‗zaki va 
yozma nutq ko‗nikmalarini shakllantiradi.Didaktik o‘yinlarga dam olish yoki vaqt o‘tkazish 
vositasi emas, balki ta‘lim beruvchi faoliyat deb qarash lozimdir [1; 20]. 
Didaktik o‗yin bolalarda bilish jarayoniga jonli qiziqish uy g‗otadi va ma‘lumotlarni qabul 
qilishga yordam beradi. Bu kabi o‗yinlar bolalarning atrof-muhit haqidagi tasavvurlarini 


385 
kengaytirilishiga, chuqurlashtirilishiga, tartibga solishga, qiziqish va qobiliyatlarini 
rivojlanishiga yo‗naltirilgan bo‗lishi lozim. O‗z navbatida bu o‗quvchilarda go‗zal va boy ona 
tilimizdan g‗ururlanish, axloqiy qadriyatlarimizni e‘zozlash kabi sifatlarni shakllantiradi. o‗yin 
elementlari didaktik vazifalarni bolalardan yashirishga xizmat qiladi, shu tariqa ular uchun qiyin 
bo‗lgan bilim olish jarayonini yengillashtiradi [2, 9]. 
1-2-sinf ona tili darslarida o‘quvchilarning og‘zaki va yozma nutqini o‘stirishga oid 
didaktik o‘yinlardan foydalanish o‘quvchilarni so‘z boyligini ortishiga, dunyoqarashini 
kengaytirishga, mustaqil fikrlashga va biror narsa to‘g‘risida mushohada yuritishga o‘rgatadi.
Didaktik o‘yinlar turli-tuman bo`lib, ularga quyidagi o`yinlarni misollar qilib keltirish 
mumkin: «O‘zim tekshiraman» , «Hikoya» o‘yini, «Men kimman» o`yini, «U kim? Bu 
nima?», «Topag‘on» o‘yini, «Noto‘g‘ri jumla» o‘yini, «Bo‘lishi mumkin emas», «O‘qib ko‘r-
chi», «Davom ettir», «Sirli so‘z», «Zanjir», «Aloqachi», «SMS», «O‘yin-topishmoq», «Bu 
meniki», «Tez javob», «U nima qilyapti?» («Pantomimo»), «Bittasi ortiqcha», «Anagramma» 
o‘yini kabilar
Didaktik o‘yinlarni o‘tkazishda o‘qituvchining o‘rni juda muhim. O‘qituvchi o‘yin va 
uning qonun-qoidalarini o‘quvchilarga yetkazadi va o‘yinda bevosita ishtirok etib, ular bilan 
hamkorlikda faoliyat yuritadi, turli talablarni bajarishda namuna bo‘lib xizmat qiladi, 
qo‘shimcha ma‘lumotlar berib boradi. Quyida boshlangi`ch sinflarda dars jarayonida samarali 
qo`llanib kelinayotgan didaktik o`yinlardan namunalar keltiriladi. 

Download 6.22 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   216   217   218   219   220   221   222   223   ...   266




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling