1. analitik ximiyanin maqseti ham waziypalari?

1.analitik ximiyanin maqseti ham waziypalari?
Analitikaliq ximiyanin’ tiykarg’i waziypalari-analizdin’ uliwma teoriyaliq tiykarlarin, ximiyaliq, fizik-ximiyaliq ha’m fizikaliq metodlarinin’ tiykarg’i printsipleri menan tanistiriwdir.Analitikaliq ximiya u’lken ilimiy ha’m praktikaliq a’hmiyetke iye. Haqiyqattan, barliq ha’zirgi zaman ximiyasi jan’a analitikaliq metodlar ha’m o`lshew texnikasinin’ qo`llaniwi sebepli rawajlanadi. Analitikaliq ximiyanin’ a’meliy waziypasi zattin’ yaki zatlar aralaspasinin’ quramin aniqlawdan ibarat. Da’slep zattin’ sipat qurami yag’niy zat qaysi elementlerden yaki elementlar toparlardan yaki ionlardan quralg’anlig’i aniqlanadi. Keyin zattin’ mug’dar quramin aniqlawg’a o’tiledi, bunda tabilg’an element yaki ionlar zat quraminda qanday awirliqta ekeni aniqlanadi. Demek, sipat analizdin’ waziypasi zat quramina kiriwshi element yaki ionlardi tabiw («ashiw») dan ibarat. mug’dar analiznin’ waziypasi u’yrenilip atirg’an zattin’ ayrim quram bo’limlerinin’ mug’darin aniqlawdan ibarat.
2.Mugdarliq analiz usillari.makro, yarim makro, mikro ham ultramikro analiz?
Makroanaliz. Makroanalizde zattin’ 1-10 g mug’dar 10-100 ml eritpe menen islenedi. Reaktsiyalar probirka, ximiyaliq stakan yaki kolbalarda o’tkeriledi. Sho’kpelerdi eritpeden filtr qag’azlar arqali filtrlep ajiratiladi.
Mikroanaliz. Mikroanalizde makroanalizdegige qarag’anda 100 ma’rte kem mug’dar zat penen islenedi. 0,001-1g zat ha’m 0,1-10 ml eritpe. Bul metodta ju’da’ sezgir reaktsiyalardan paydalaniladi. Reaktsiyalar yaki mikrokristalloskopik usilda yaki tamshi metodinda o’tkeriledi. Tamshi metodinda eritpenin’ ren’ o’zgeriwi menen bolatug’in yaki ren’li sho’kpeler payda bolatug’in reaktsiyalardan paydalaniladi. Reaktsiyalar ko’binese filtr qag’azda o’tkeriledi. Qag’azg’a tekserilip atirg’an eritpedan ha’m reagent eritpesinen bir tamshi tamiziladi. Payda bolg’an ren’ge qarap tekserilip atirg’an ion u’lgide bar joqlig’i aniqlanadi.
Yarimmikroanaliz. Bul usil makro ha’m mikro usil ortasindag’i araliq orindi iyeleydi. Tekserilip atirga’n zat mug’dari 0,05-0,5g ha’m 1-10 ml eritpe. Bul 50 mg (o,05g) di quraydi. Yarimmikroanalizde makroanalizdegi jumis ta’rtibi saqlanip qaladi, tek g’ana operatsiyalar kem mug’dardag’i zatlar menen o’tkeriledi. Bul usil tiykarin salga’n I.P.Alimarin. Jaqsi islengende yarimmikro usil makrometodg’a salistirg’anda jaman na’tiyjeler bermeydi.