11-мавзу. Геоэкологик баҳолаш. Геоэкологик мониторинг. Режа: 1.Геоэкологик вазиятни ўрганишнинг илмий ва амалий аҳамият. 2.Геоэкологик вазиятни баҳолаш. 3.Ўзбекистонда экологик вазият даражалари ва уларнинг тавсифи. 4.Геоэкологик мониторинг тушунчаси. 5.Геоэкологик мониторинг босқичлари. 6.Ўзбекистонда мониторингнинг амалга оширилиши.
Геоэкологик вазиятни ўрганишнинг илмий ва амалий аҳамият Инсон хўжалик фаолияти натижасида табиий муҳитда, яъни геотизимларда ҳар хил ўзгаришлар содир бўлиши оқибатида турлича геоекологик вазиятлар юзага келади. Ушбу геоэкологик вазиятларнинг акс таъсири жамиятда ҳам намоён бўлади. Шунинг учун юзага келган геоэкологик вазиятларни ўрганиш илмий ва амалий аҳамиятга эга. Ўтган асрнинг охирларидан бошлаб геоэкологиянинг мустақил фан бўлиб шаклланиши муносабати билан турдош фанлардан унга жуда кўплаб термин ва тушунчалар кириб келди. Шулардан бири экологик вазият тушунчаси бўлиб, геоэкологияда геоэкологик вазият деб қўлланилмоқда. Лекин, айрим ҳолларда геоэкологик вазият тушунчасининг ўрнига геоэкологик ҳолат, геоэкологик аҳвол, геоэкологик муҳит, геоэкологик шароит каби тушунчалар қўлланилаётганини кўришимиз мумкин. Бу эса мазкур тушунчанинг мазмун ва моҳиятини турлича талқин этилишига сабаб бўлмоқда. Ушбу тушунчани ўз ўрнида ва тўғри ишлатиш учун экология ва геоэкология фанларининг ўрганиш объекти бир-биридан фарқ қилишини ҳисобга олиш лозим. Экологиянинг ўрганиш объекти экотизим бўлиб, марказида “ҳўжайин” туриши ва қолган компонентлар “ҳўжайин” нинг яшаш муҳити, омили эканлигини ҳисобга олсак, экологик муҳит, экологик (муҳитнинг) шароит, экологик (муҳитнинг) ҳолат, экологик (муҳитнинг) аҳвол каби тушунчаларни қўллаш балки тўғридир ва улар қайсидир маънода синонимдир.
Do'stlaringiz bilan baham: |
