Ko`phadlarni ko`paytuvchilarga ajratish usullari. Reja

KO`PHADLARNI KO`PAYTUVCHILARGA AJRATISH USULLARI.

Reja:

1. Ko’phadni ko’paytuvchilarga ajratish usullari.

2. Ko'phadni ko'paytuvchilarga ajratish qoidalari.

3. Ko'phadni ko'paytuvchilarga ajratish.

4. Kublar yig'indisi va ayirmasi formulalari.

5. Ko'paytmani ko'phad shaklida yozish.

Ko’phadni ko’paytuvchilarga ajratish usullari

Ko‘phadni ikkita yoki bir nechta ko‘phadlar ko‘paytmasi shaklida ifodalash ko‘phadni ko‘paytuvchilarga ajratish (yoyish) deyiladi.

Agar ko‘phadning barcha (son yoki harfiy) hadlari umumiy ko‘paytuvchiga ega bo‘lsa, u holda shu ko‘paytuvchini qavsdan tashqariga chiqarish mumkin.

Qavs ichida berilgan ko‘phadni shu umumiy ko‘paytuvchiga bo‘lish natijasida hosil qilinadigan ko‘phad qoladi.

Misol: 6ab+3b - 12bc= 3b(2a-4c+1)

Ko‘phadni umumiy ko‘paytuvchini qavsdan tashqariga chiqarish yo‘li bilan ko‘paytuvchilarga ajratish uchun:

Ko‘phadni umumiy ko‘paytuvchini qavsdan tashqariga chiqarish yo‘li bilan ko‘paytuvchilarga ajratish uchun:

1) shu umumiy ko‘paytuvchini topish;

2) uni qavsdan tashqariga chiqarish kerak.

Misol:1. (a - 3)x - (3 - a)y = (a - 3)x + (a - 3)y = (a - 3)(x + y)

2. a (b - c) - b + c = a (b - c) - (b - c) = (b - c) (a -1)

3) m(3x - y ) + 3nx - ny = m(3x - y ) + (3nx - ny ) =

= m(3x - y ) + n (3x - y ) = (3x - y ) (m + n)

Guruhlash usuli

Ko‘phadni guruhlash usuli bilan ko‘paytuvchilarga ajratish uchun:

1) ko‘phadning hadlarini, ular ko‘phad shaklidagi umumiy, ko‘paytuvchiga ega bo‘ladigan qilib, guruhlarga