Нотиқлик маҳорати

8-мавзу. Инвестиция лойиҳаларининг самарадорлигини дисконтлаш усуллари асосида баҳолаш

• РЕЖА:
• Инвестиция лойиҳаларининг самарадорлигини соф жорий қиймат усули асосида баҳолаш (NPV).
• Инвестиция лойиҳаларининг самарадорлигини инвестициялар рентабеллиги усули асосида баҳолаш (PI).
• Инвестиция лойиҳаларининг самарадорлигини дисконтлашнинг қоплаш муддати усули асосида баҳолаш (DPP).
• Инвестиция лойиҳаларининг самарадорлигини фойданинг ички меъёри усули асосида баҳолаш (IRR).

• Инвестиция лойиҳасининг самарадорлигини баҳолаш усули

• Молиявий баҳолаш

• Иқтисодий баҳолаш

• Молиявий натижалар
• тўғри-сидаги ҳисобот
• (2-шакл)

• Молиявий баҳоланишнинг коэффициентлари

• Фойданинг оддий бухгалтер нормасини аниқлаш

• Пул маблағ-лари ҳарака-тининг ҳисоботи
• (4-шакл)

• Бухгалте-рия баланси
• (1-шакл)

• Оддий (статистик) усуллар

• Дисконт-лашга асосланган усуллар

• Қопланиш муддатини аниқлаш

• Соф дисконт-ланган даромад (Соф жорий қиймат)

• Даромадли- ликнинг ички
• меъёри

• Дисконтлан-ган қопланиш муддатини аниқлаш усули

• Инвестициялар рентабеллигини аниқлаш усули

• Чет эл мамлакатларининг тажрибасини, шу билан бирга ЮНИДО (United Nations Industrial Development Organization) тавсияларини ҳисобга олган ҳолда инвестиция лойиҳаларининг самарадорлигини баҳолаш икки мезон асосида, яъни молиявий ва иқтисодий баҳолаш орқали амалга оширилади.

• Жаҳон амалиётида инвестиция лойиҳаларининг иқтисодий самарадорлигини баҳолашнинг бир қанча усуллари ишлаб чиқилган бўлиб, уларни шартли равишда икки катта гуруҳга бўлиш мумкин:
• Оддий (ёки статистик) баҳолаш усуллари ва
• дисконтлашга асосланган баҳолаш усуллари.
• • Биринчи гуруҳга қуйидагилар киради:
• • инвестиция қоплаш муддати (Payback Period , PP);
• • инвестиция самарадорлиги коэффициенти (Accounting Rate of Return, ARR).
• • Иккинчи гуруҳга қуйидагилар киради:
• • соф жорий қийматни аниқлаш усули (Net Present Value, NPV);
• • фойданинг ички меъёрини ҳисоблаш усули (Internal Rate of Return, IRR);
• • инвестицияларнинг рентабеллигини ҳисоблаш усули (Profitability Index, PI);
• • дисконтлашнинг қоплаш муддатини ҳисоблаш усули (Discount Payback Period, DPP).