O’rta maxsus ta’lim vazirligi

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA
O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI

Farg`ona davlat universiteti
Matematika-informatika fakuteti
Matematika yo`nalishi 21.03 guruh talabasi
Komiljonova Muxtasarxonning
Analitik geometriya fanidan
”Affin almashtirishlar” mavzusidagi
KURS ISHI

Ilmiy rahbar: T. Bakirov

Farg’ona-2022

Reja:

KIRISH.
I BOB. Tekislikda affin almshtirishlar.

1. 
   n o`lchovli affin almashtirishlar.
   
2. 
   Geometrik almashtirshning asosiy tushunchalari.
   
3. 
   Tekislikda affin va qutb koordinatalar sitemasi.
   

II BOB. Ikki nuqta orasidagi masofa.
2.1 Affin koordinatalar sitemasi.
2.2 Geometrik almashtirishlar.
XULOSA.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR.
INTERNET RESURSLARI.




KIRISH
Geometrik almashtirish— toʻgʻri chiziq, tekislik yoki fazoni oʻzaro bir qiymatli akslantirish; maʼlum qonuniyat va qoidalarga asosan berilgan figuradan yangi figura hosil qilish. Mac, oʻq simmetriyasi yoki markaziy simmetriya — eng oddiy G. a. Uni quyidagicha taʼriflash ham mumkin. Maʼlum qoida asosida tekislikning har bir M nuqtasiga shu tekislikdagi aniq Af nuqta mos keltirilsa, tekislikdagi nuqtalarni almashtirish yoʻli aniqdangan yoki qisqacha, almashtirish berilgan deyiladi va bu ramziy tarzda quyidagicha koʻrsatiladi: f(M)=M\ Bundagi M’ nuqta M nuqtaning obrazi (aksi), M nukta esa M’ nuqtaning pro-obrazi (asli) deyiladi, / ramzi almashtirishning nimadan iboratligini koʻrsatadi. M’ nuqtaning vaziyati M nuqtaning vaziyatiga bogʻliq boʻlgani uchun Af nuqta M nuqtaning argumenta, M nukta esa Af nuqtaning funksiyasi deyiladi. Figuralar analitik usulda ham almashtirilishi mumkin. Geometriyada har bir nuqtaning pro-obrazi bittagina nukta boʻlgan obrazlarni hosil qiluvchi G. a.lar muhim. Bunday G. a., odatda, oʻzaro bir qiymatli almashtirish deyiladi. Geometriyada uchraydigan hamma oʻzaro bir qiymatli almashtirishlar ichida harakat deb ataluvchi G. a. muhim oʻrin tutadi (har qanday ikki M va N nuktani tutashtiradigan almashinuvchi figuraning MN kesmasi shu nuqtalarning obrazlari M’ va N’ ni tutashtiruvchi kesmaga teng boʻlsa, bunday almashtirish harakat deb ataladi). Geometriyada ayrim almashtirishlar bilan bir qatorda G. a.lar toʻplami ham ahamiyatli. Bulardan gruppa deb atalgan toʻplamlar yana ham muhimroq. G. a.lar geometriyaning yetakchi va samarali yoʻnalishlaridan biri hisoblanadi
Kinematik sirtning ixtiyoriy nuqtasidan shu sirtda yotuvchi va turkiolalarga kiruvchi ikkita egri chizik o'tkazish mumkin. Ha, va bu sohadagi ilm-fan aniq his qilish mumkin bo'lgan yoki, ta'bir joiz bo'lsa, teginish yoki o'z ko'zi bilan ko'rish mumkin bo'lgan narsalardan ko'ra ko'proq nazariyalar va taxminlar sohasiga ishora qiladi. Shunga qaramay, to'rt yoki undan ortiq o'lchovlar mavjud bo'lishi mumkin bo'lgan ko'p o'lchovli dunyolar mavjudligining bilvosita dalillari bugungi kunda shubhasizdir.