' G. P. Xomchenko, I. G. Xomchenko


Download 6.95 Mb.
Pdf ko'rish
bet76/81
Sana30.09.2017
Hajmi6.95 Mb.
#16826
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   81
B utadiyen-1,3  m oddasining  (b)  reaksiyaga  kirishgan  m iqdo­

rini  hisoblaymiz:



nb

 (C4H 6) =  «(C4H 8) -  



na

 (C4H6); 



n„

 (C4H 6 )  =  (0,15 -  0,05)  mol  =

= 0,1  mol.

(b)  reaksiya  tenglam asidan  quyidagi  kelib  chiqadi: 

я(С4Н ,0)  =  лА(С4Н 6);  л(С4Н ,0)  = 0,1  mol

Hosil  bo'lgan  butan  massasini  aniqlaymiz:

w (C4H ,0)  =  и(С4Н 10) • 

M

(C4H I0);  w(C4H 10)  =  0,1 ■

 58 g  =  5,8  g.

H osil  b o 'lg a n   u g le v o d o ro d lar  a ra lash m asin in g   m assasini 

topamiz:

m

  = m(C4H 8)  = /и(С4Н 10); 



m{

2 ,8 +  5,8)  g  =  8,6  g.

Uglevodorodlarning  aralashm adagi  massa  ulushlarini  hisob­

laymiz:


co

(C4


h

s)  = ^


1H8) ;  co(C4H 8)  = ^  =  0,326  yoki  32,6%

fTt

 

o , 0



43  —  G .P .X om chcnko va boshq. 

673


17.23.  Hajmi  672  ml  (norm al  sharoitda)  b o ig a n   asetilenning 

gidrogenlanishi  natijasida  brom ning  massa  ulushi  4%  b o ig a n   40  g 

m assadagi  uglerod  tetraxloriddagi  brom   eritm asini  rangsizlan- 

tiradigan  etan  va  etilen  aralashm asi  olindi.  Hosil  qilingan  aralash­

m adagi  uglevodorodlarning  massa  ulushlarini  aniqlang. 

Javobi:

31,8%  C 2H 4  va  63,2%  C 2H 6  .



17.24.  Massasi  20 g b o ig a n  texnik kalsiy karbidga  m o l  m iqdor 

suv  bilan  ishlov  berildi  va  bunda  olingan  asetilen  m o l   m iqdor 

brom li  suv  orqali  o'tkazilganda  86,5  massali  1,  1 ,2 ,  2-tetrabrom - 

etan  hosil  b o ld i.  Texnik  karbiddagi  C aC 2  ning  massa  ulushini 

aniqlang. 

Javobi:

 80%.


17.25.  M assasi  12,3  g  b o ig a n   siklogeksan  g id ro g en lan d i. 

G id ro g en la n ish   m a h su lo ti  y o n d irild i  va  13,44  1  hajm li  (n o r­

m al  sh a ro itd a )  uglerod  (IV )oksid  olindi.  A gar  y onish  m a h ­

su lo tin in g   u n u m i—m iq d o riy   b o i s a ,  g id ro genlanish   u n u m in i 

an iq lang .

Yechish.

  Siklogeksanning gidrogenlanishi natijasida siklogeksen 

hosil  b o ia d i:

C 6H 10  + H 2 

C 6H I2 

(a)


Siklogeksanning  yonish  reaksiyasi  tenglamasi:

C 6H 12  + 9 0 2  ->  6 C 0 2  + 6 H 20  

(b)

Siklogeksan  yonishidan  olingan  uglerod  (IV)oksid  m oddasi­



ning  m iqdorini  hisoblaymiz:

„ ( С


0

2)  =   - ^ >

;   л ( С о 2)  =   Ш 4   m o l   =  

0

 



6

  m o l


(b)  reaksiya  tenglam asidan  quyidagi  kelib  chiqadi:

л ,(С 6Н 12)  = 1 /» (С 0 2);  « Д С 6Н 12)  = 1 0 , 6   mol  =  0,1  mol,

b u n d a  л Д О Д з ) —  haqiqiy  o lin g an   siklogeksan  m o d d asin in g  

miqdori.


H aqiqiy  olingan  siklogeksanning  massasini  topamiz: 

mp(C6

H 12)  = /i,(C 6H 12) • M (C 6H I2); 



mp(

C6H 12) = 0,1 • 84g  =  8,4  g. 

674


¥

 mo1 -  °-15 mo1-

(a)  tenglam a  asosida  quyidagini  yozamiz:

л ( С6Қ 2)  = я ( С 6Н 10);  я ( С 6Н 10) 

=  0,15m ol,

0.15  m o l—m iq d o riy   u n u m   b o 'lg a n id a   h o sil  b o 'la d ig a n   sik lo ­

geksan  m o d d asin in g   m iqdori.  Shu  sik lo geksanning  m assasini 

topam iz:

/и(С6Н 12) = / 1( С 6Н 10) - М ( С 6Н 12); 

m(

C 6H 12)  =  0,15-84  g  =12,6  g. 

Siklogeksanning  unum ini  aniqlaymiz:

л ( с


4

Н

1



г )   -  

^

2



;  n ( c . H | ! , .  

%   о  


6 6

,

7



% .

17.26.  H ajm i  89,6  1  (norm al  sh aro itd a)  b o'lgan  etanning 

degidrogenlanishi  natijasida  80%  unum   bilan  etilen  olindi.  Shu 

etilendan  qancha  hajm  1,2-dixloretan  eritm asi  olinishi  m um kin?

1,  2-dixloretanning zichligini  1,24 g /m l ga  teng deb olinsin. 

Javobi:

255,5  ml.



17.27.  Hajm i  10  1  bo'lgan  etan  va  etilen  aralashmasi  yuqori 

tem peraturada  degidrogenlandi,  natijada  16  1  hajmdagi  etilen  va 

vodorod  aralashm asi  olindi.  H am m a  hajm lar  norm al  sharoitga 

keltirildi.  E tilenning  dastlabki  aralashm adagi  hajm iy  va  massa 

ulushlarini  aniqlang. 

Javobi:

  hajm iy  ulushi  40%,  massa  ulushi 

38,4%.

17.28.  Uglevodorodning tarkibi C 3H 4  formula bilan ifodalanadi. 

Massasi  5 g bo'lgan  bu uglevodorodning to'yingan birikmaga qadar 

gidrogenlanishiga  2,8  1 hajmli  (norm al sharoitda)  vodorod sarflandi. 

U glevodorodning  struktura  formulasini  aniqlang  va  uning  nom ini 

ayting. 

Javobi:

 siklopropen.



18.  AROMATIK  UGLEVODORODLAR

18.1. 

Aromatik halqa bo'lgan va C SH I0 formulaga javob beradigan 

izom erlarning  struktura  form ulalarini  tuzing.

Yechish.

  M olekulalari tarkibida arom atik halqalar bo'ladigan va 

C 8H I0  form ulaga javob  beradigan  m o ddalar  benzol  gomologlariga


taalluqlidir,  ch un ki  benzol  gom ologik  qatorining  um um iy  for­

mulasi C )(H ^_6.  Benzolning to ‘rtta gomologi  C 8H |0 formulaga javob 

beradi:

C H 3

etilbenzol 

1.2-dimetilbenzol 

1,3-dimetilbenzoI 

1,4-dirnetiIbenzol

18.2.  C 9H n  fonnulaga  benzolning  nechta  gomolog  izomerlari 

javob  berishi  m um kin?  Izo m erlarn in g   struktura  form ulalarini 

yozing  va  ularning  nom ini  ayting. 

Javobi:

  8  izomeri.



18.3.  Quyidagi  o'zgarishlarni  amalga  oshirishga  yordam  bera­

digan  reaksiyalam ing  tenglam alarini  yozing:

Reaksiyalam ing  borish  sharoitlarini  ko'rsating.

Yechish.

  1.  Siklogeksan  bug'ini  qizdirilgan  platina  katalizatori 

ustidan  o'tkazilganda,  u  benzolga  aylanadi:

Q  

1 0


+ 3 H 1


2. 

Benzol  halqasiga  alkil  gruppasini  kiritish  uchun  unga  alkil 

galogenini  alum iniy  xlorid  ishtirokida  ta ’sir  ettiriladi:


COOH

K M n04


3

[



0

----------- ^ [ y j +



H

2o

18.4. Quyidagi o'zgarishlarni  amalga oshirishga  imkon beradigan 

reaksiyalam ing  tenglam alarini  yozing:

m etan  -»  X  ->  benzol

X —m oddaning  nom ini  ayting.  Reaksiyaning  borish  sharoitla­

rini  ko'rsating. 



Javobi:

  X—asetilen.



18.5.  Massasi  4,24  g  bo'lgan  etilbenzolning  degidrogenlanishi 

natijasida stirol olindi.  Reaksiya  mahsulotining unum i  75%  ni tashkil 

etdi.  Agar  brom ning  eritm adagi  massa  ulushi  4%  ni  tashkil  etsa, 

olingan  stirol  uglerod  to 'rt  xloriddagi  brom   eritm asining  qanday 

massasini  rangsizlantirishi  m um kin?

Yechish.

  E tilb en zolnin g  degidrogenlanish  reaksiyasi  te n g ­

lam asini  yozamiz  (a):

CH2 - C H 3 

^ ^ / C H 2 = C H 2

ғл1/1 


T-.  _

l | 0


  ^   v-'

8 1 1 8


  ^  

A 1 2


я  

yoki  C8H 10  -» C8H8  + H2

Etilbenzol  m oddasining  dastlabki  m iqdorini  aniqlaymiz:

| S

;  Л<С . Н '»> = Ж   mol  =  0,04  mol 



(a)  reaksiya  tenglam asidan  quyidagi  kelib  chiqadi:

« (Q H s) =  л(С„Н ш); 



n(

C 8H 8) =0,04  mol.

U n um   m iqdoriy  b o 'lg an d a  hosil  bo 'lish i  m um kin  bo'lgan 

stirolning  massasini  aniqlaymiz:

w (C 8H s) 

=  я ( С 8Н 8) ■

 Л / ( С 8Н 8);  / я(С8Н 8)  = 0 4 •  104 



=   4 ,1 6  

g.

Stirol  unum ini  hisobga  olib,  haqiqiy  olingan  m oddaning  mas­



sasini  aniqlaymiz:

Ushbu reaksiyadagi  haqiqiy olingan stirol  m oddasining miqdori 

quyidagidan  iborat:

Stirol  bilan  brom   reaksiyasining  tenglam asini  yozam iz  (b) 

C8H8  + Br2  —» C8H8Br2

(b)  tenglamasi  asosida  quyidagini  yozamiz:

л(Вг2) = ^ (C jH g ):  л(Вг2) =0,03  mol.

R eaksiyaga  kirishi  m u m k in   b o 'lg a n   b ro m n in g   m assasini 

aniqlaymiz:

/n(Br2) = л(Вг2) • Af(Br2); m(Br2)

 

= 0,03  ■

  160  g  =  4,8  g.

U glerod  tetraxloriddagi  brom   eritm asining  massasini  topamiz:

/и(Вг2) 

4,8


m =

 

—-—



= —■

—  g  =120  e 

to(Br2) 


0,04  ё  

&■

18.6.  H ajm i  200  ml  va  zichligi  0,66  g/m l  bo'lgan  /7-geksan- 

ning  siklik  uglevodorodga  aylanishi  va degidrogenlanishi  natijasida 

norm al  sharoitda  o'lchang an   qancha  hajm  vodorod  hosil  bo'ladi? 

Reaksiya  65%  unum   bilan  boradi. 



Javobi:

  89,4  1.



18.7.  Massasi 5,3 g b o'lgan  1,4-dimetilbenzolning to 'liq  yonishi 

uchun normal sharoitda o'lchangan qancha hajm havo kerak bo'ladi? 

K islorodning  havodagi  hajm iy  ulushi  21%  ni  tashkil  etad i.J

avobu:

34,7  1.


18.8.  M assasi  0,92  g  b o 'lg an   benzol  gom ologi  kislorodda 

yondirilganda  uglerod  (IV)  oksid  hosil  qilindi  va  uni  m o'l  m iqdor 

kalsiy gidroksid eritmasi  orqali o'tkazildi.  Bunda  massasi 7 g bo'lgan 

c h o 'k m a   hosil  bo'ldi.  U glevodorodning  formulasini  aniqlang  va 

nom ini  ayting.

Yechish.

  M o'l  m iqdorda  olingan  uglerod  (IV)oksid  bilan  kalsiy 

gidroksid  eritm asi  orasidagi  reaksiya  tenglamasini  yozamiz:

Ca(OH)2  + C 0 2  = C aC 03  + H20

Reaksiya  natijasida  olingan  kalsiy  karbonat  m oddasining  m iq­

dorini  aniqlaymiz:

"<С аС 0 ’ > = 

1

Ш

^  

")-T5o  m° ‘ =  



°'07

Reaksiya  tenglam asidan  quyidagi  kelib  chiqadi:

n(

C 0 2) = n(CaC03); 



n(C02)

 = 0,07mol.

Uglerod  (IV)oksiddagi  atom ar  uglerod  m oddasining  m iqdo­

rini  hisoblaymiz:

л(С) = л(С 02);  n(C) = 0,07  mol.

D astlabki  uglevodorod  tarkibida  ham   sh u n ch a  m iqdor  atom ar 

uglerod  bor  edi.  U glerodning  massasini  aniqlaymiz:

m(

C) 



n(C) ■



 M{C)\  m(

C) 

0,07 

 12  g  =  0,84  g.

Uglevodorod  tarkibidagi  vodorodning  massasini  topamiz:

/я(Н) = 

m (benzoI gomologi) 

-  

m{

С);  /и(Н) =  0,92 -  0 ,84  g  =  0,84  g.

A tom ar  vodorod  m oddasining  m iqdori  quyidagidan  iborat:

n^  = T77U-, -

  « ( C ) m o l   =   0,08  mol.



M (

 H ) 

1

M oddadagi  uglerod  va  vodorod  m o dd alari  m iqdorlarining 

nisbatini  hisoblaymiz:

«(C)  =  0^07  = o ,

875.

л(С) 

0,08


Benzol gomologining formulasini 

ko'rinishida yozamiz.

Bu moddadagi uglerod va vodorod  moddalari  miqdorlarining nisbati 

jc 



(2x—

 

6 )  

ga  teng.  Binobarin,





= 0,875.

2x-6


B undan 

x  =  7  n\

  olam iz,  y a’ni  uglevodorodning  formulasi 

C 7H X yoki

/ C H 3

Bu  m etilbenzol  yoki  toluoldir.



18.9. 

Benzol  gom ologlaridan  massasi  5,3  g  bo'lgan  arom atik 

uglevodorod  yondirildi  va  hajmi  8,96  1  (norm al  sharoitda)  uglerod

(IV )oksid  olindi.  U glevo do ro dn in g   fo rm u lasin i  aniqlang .  Bu



uglevodorodning benzol gomologlari ichida nechta izomerlari bo'lishi 

m um kin?  U shbu  izom erlarning  struktura  form ulalarini  yozing. 



Javobi:

  C SH S;  benzol  gomologining  4  izomeri.



18.10.  3,36  1  hajm da  (norm al  sharoitda)  asetilendan  2,5  1 

hajmda  benzol  olindi.  Agar  benzolning  zichligi  0,88  g/m l  ga  teng 

bo'lsa,  m ahsulot  u num ini  aniqlang. 

Javobi:

  56,4%.


18.11.  Benzol tem ir (Ill)brom id  ishtirokida bromlanib vodorod 

brom id  olindi  va  uni  m o 'l  m iqdor  kumush  nitrat  eritmasi  orqali 

o'tkazildi.  Bunda  massasi  7,52  g  bo'lgan  cho 'k m a  hosil  bo'ldi. 

Benzolning  brom lanishidan  hosil  bo'lgan  m ahsulotning  massasini 

hisoblang  va  bu  m a h su lo tn in g   no m in i  ayting. 

Javobi:

  6,2  g; 

brom benzol.

18.12.  H ajm i  151  ml  va  zichligi  0,779  g /m l  bo'lgan  siklogek­

sanning  degidrogenlanishidan  olingan  benzol  yorug'da  xlorlandi. 

Massasi  300  g  bo'lgan  xlorli  hosila  olindi.  Reaksiya  m ahsulotining 

unum ini  aniqlang. 



Javobi:

  75,2%.


18.13.  Massasi  4,39  g  b o'lgan  siklogeksen  bilan  benzolning 

aralashm asi,  brom ning  massa  ulushi  32%  bo'lgan,  125  g  massali 

bromli  suvni  rangsizlantiradi.  Massasi  10  g  bo'lgan  xuddi  shunday 

aralashm a  kislorodda  yondirilganda  suvning  qanday  massasi  hosil 

bo'ladi?

Yechish.

  Bromli  suv  bilan  aralashm aning  faqat  bitta  kom po- 

nen ti—siklogeksen  o 'zaro   ta ’sirlashadi:

Reaksiyaga  kirishgan  brom   m oddasining  massasi  va  m iqdorini 

aniqlaymiz:

т(Вт2) =

 /?


7

(bromli suv)  co(Br2);  /w(Br2)  =  125 • 0,0 3 2 g  = 4  g;

yoki

(a)

«(Br,) = 



'■

  л(Вг


2

) = T


77

T  mol  =  0,025  mol.

м ( В г 2) 

160 


(a)  reaksiya  tenglam asidan  quyidagi  kelib  chiqadi: 

я(С6Н 10) = л(Вг2);  л(С6Н 10) = 0,025 mol.


Aralashmadagi  siklogeksanning massasi va  massa ulushini aniq­

laymiz:


m(C6H 10) = л(С6Н 10) • M (C6H10);  w(C6H 10) = 0,025• 82g  =   2,05  g; 

(o(C6H 10) = ^ M

;   co(C6H 10) = | g  = 0,467.

Benzolning  aralashmadagi  massa  ulushini  hisoblaymiz: 

co(C6H6) = l-co(C 6H 10); co(C6H6) = 1 -  0,467 = 0,533.

Massasi 


m  =

 10  g  bo'lgan  aralashm a  nam unasidagi  benzol  va 

siklogeksen  m oddasining  massasini  va  m iqdorini  topamiz:

m'(C6H6) = /w'co(C6H6);  m'(C6H6) = 

1 0

• 

0 ,5 3 3   g = 5 ,3 3 g ;



A7/(C6H6) = -g g ^ )-;  л'(С6Н6) = ^

  mol  =  0,06833  mol.

Shunga  o ‘xshash  quyidagini  hosil  qilamiz: 

m =

 (C6H10) = 4,67 g 

va  л'(С6Н 10) = 0,05695  mol.

Benzol  va  siklogeksanning  yonish  reaksiyalarining  tengla­

malarini  yozamiz:

2C6H6  + 15 0 2  -»  12C 0 2 +6H 20  

(b)

2C6H,„  + 1702  - » 12C02 + 10H20  



(d)

(b)  tenglam a  asosida  quyidagini  yozamiz:





 = |  = ! ;   « ,(H 20 ) = 3 « ( C 6H6);

«(QH6) 

2 



л420 

6 

3

л4(Н 20 ) = 3  • 0,06833  m ol  =  0,205  mol.



Xuddi shunday qilib  (d) tenglamadan  foydalanib,  quyidagini  olamiz:

л„(Н2О)=5л(С6Н10);  л„(Н20 ) = 5   0,05695  mol  =  0,300  mol.

Massasi  10  g  bo'lgan  aralashma  yondirilganda  hosil  bo'lgan  suv 

m oddasining  um um iy  m iqdori  quyidagidan  iborat:

л(Н20 )= л 4(Н20)+л,Д Н 20 );  л(Н20 )= (0 ,205+0,300)  mol=

=  0,505  mol.

O lingan  suvning  massasini  aniqlaymiz:

m(H20 ) = л(Н20 ) •  Af(H20 );  w(H20 ) = 0,505 • 18  g  =   9,09  g.



18.14. 

Benzol  va  stirolning  m a ’lum   massadagi  aralashmasi 

brom ning  massa ulushi  3,2%  bo'lgan  500 g  massadagi  bromli  suvni

681


rangsizlantiradi.  0 ‘sha  massadagi  aralashma  yondirilganda  44,8  1 

hajmli  (norm al  sharoitda)  uglerod  (IV)oksid ajralib chiqadi.  Benzol 

va stirolning aralashmadagi  massa ulushlarini  aniqlang. 

Javobi:

 40% 


benzol,  60%  stirol.

19.  SPIRT VA  FENOLLAR



Spirt  va  fenollarning  nomenklaturasi, 

xossalari  va  olinishi

19.1.  0 ‘rin olish nomenklaturasiga ko‘ra quyidagi birikmalarning 

nom ini  ayting:

CH3 - C H - C H - C H 3 

CH3 - C H C 1 - C H 20 H



OH  CH3



CH3  - C H - C H 2  - C H - C H 3

OH 


OH

CHj  -  C H - C H  -  CH2  -  CH -  CH2  -  CH3 



I



CH2  OH 

CH3


19.2.  Quyidagi  birikm alarning  struktura  form ulalarini  yozing:

3-bromgeksanol-2;  2-m etil-3 etilpentanol;  2,7-  dixloroktandiol-4,5; 

2-  etilfenol;  5-m etil-3  brom fenol;  3,  4,  5-trietilfenol.

19.3.  C 5H n O H   tarkibli  spirtlarning  izom erlarini  struktura 

form ulalarini yozing va ularning o ‘rin olish nom enklaturasiga k o ‘ra 

nom ini  ayting.

Yechish.

  Spirtlarning  izomeriyasi  molekuladagi  OH  gruppasi- 

ning  joylashgan o ‘miga  va,  shuningdek,  uglerod  skeletining  tar- 

moqlanganligiga  bog‘liq.  Uglerod  zanjiri  norm al  bo'lganda  uchta 

izomeri  bo'lishi  m um kin.

<^H2  -  CH,  -  CH,  -  CH2  -  CH3  CH3  -  CH -  CH,  -  CH ,  -  CH3

° H  


O H

pentanol


- 1

 

pentanol



- 2

CH 3  -  CH2  -  CH -  CH2  -  CH3 

OH


Spirtning 4 ta  izomerida asosiy zanjirda 4 tadan uglerod atomi bo'lishi 

m um kin:

OH

I

C H , - C H - C H , - C H ,  



CH3 - C - C H 2 - C H ,



I

OH 


CH3 

CH3


2-metiIbutanoI-1 

2-metilbutanoI-2

CH2  - CH2  -  CH -  CH3 

CH3  -  C H - C H  - CH3



I



I

OH 


CH3 

OH  CH3


3-m etilbuta nol-1 

3-metilbutanol-2

Bundan  tashqari,  asosiy  zanjirda  uchta  uglerod  atom i  bitta 

izomeri  bor:

CH3

I

CH3  -  C - C H ,  -  OH 



CH3

Shunday qilib,  C 5H ,,O H  formula spirtning 8 ta izomeri tarkibini 

ko‘rsatadi.

19.4.  X lorpropanolning  C 3H 6C 10H   necha  xil  izom er  spirtlari 

bo'lishi  m um kin?  Izom erlarning  struktura  formulalarini  yozing va 

ularning  o'rinbosar nom enklaturasiga  k o 'ra nom ini  ayting. 

Javobi: 

5 ta  izomer.



19.5.  2-  m etil-6-  xlorfenolda  qancha  fenol  izom er  bo'lishi 

mumkin?  Shu  fenollarning struktura formulalarini yozing va nom ini 

ayting. 

Javobi:

  12  ta  izom er fenollar  (2-  m etil-6-  xlorfenol  hisobga 

olinm aganda).

19.6.  C 5H 13OH  tarkibning  qancha  uchlam chi  spirt  izom erlari 

bo'lishi  m um kin?  Shu spirtlarning form ulalarini yozing va ularning 

o 'rinbosar nom enklaturaga ko'ra nom ini ayting. 

Javobi:

  uchta spirt.



1 9 .7.  Q uyidagi  o 'z g a rish la rn i  am alga  o sh irish g a  yordam  

beradigan  reaksiyalaming  tenglam alarini  yozing:

C2H4  - > X - ^ Y - > C 2H 5  - 0 - C 2H5

Reaksiyaning  borish  sharoitlarini  ko'rsating.  X  va  Y  m od- 

dalarning  nom ini  ayting.

Yechish.

  Oxirgi  m ah sulot—dietil  efir  etil  sp irtd an   olinadi, 

binobarin,  Y  m odda—etanol.  Etilendan  etanolga  oraliq  birikm a— 

etanning  galogenli  hosilasi  (X  m odda)  orqali  o'tish  m um kin.



1.  Etilenning  vodorod  brom id  bilan  o'zaro  ta ’siridan  b ro m ­

etan  hosil  bo'ladi:

C2H4  + H B r-> C 2H5Br

2.  B rom etan  spirtgacha  natriy  gidroksidning  suvli  eritm asi 

ta ’sirida gidrolizlanadi:

C2H5Br + NaOH  -» +C2H5OH + NaBr

3.  K atalizator  sifatida  olingan  sulfat  kislota  ishtirokida  140°C 

gacha qizdirilganda  etanoldan dietilefir hosil bo'ladi:

2C2H5 O H ^  C2H5- 0 - C 2H5  + H20

19.8.  Quyidagi o'zgarishlarni amalga  oshirish m um kin bo'lgan 

reaksiyalam ing  tenglam alarini  yozing:

a)  C2H5 OH  -» C2H 4  -» C2H5C1  -> C2H5 OH

b) 


p r o p a n o l - 1 - » 1  -  b r o m p r o p a n   -»  я -g e k sa n  -»  b e n z o l 

- » izopropilbenzol -»  fenol.

Reaksiyalam ing  borish  sharoitlarini  ko'rsating.

19.9.  Quyidagi  o'zgarishlarni  amalga  oshirish  uch u n   im kon 

beradigan  reaksiyalam ing  tenglam alarini  yozing:

a)  propanol-  l->   X->  propanol-2

b)  etanol-»  Y->  1,2-  dixloretan

d)  2-m etilpropanol-  1  - » Z-> 2-m etilpropanol-2  X,  Y  va  Z 

m oddalam ing  nom ini  ayting.  Reaksiyalam ing  borish  sharoitlarini 

ko'rsating.

19.10.  Quyidagi  sxema bo'yicha boradigan  o'zgarishlar qanday 

reaksiyalar  yordam ida  amalga  oshirilishi  mumkin:

С   H  

+ M C I  A   + l l 2 a K 0 H   g   H + . , - . S 0 - C  



q

  I b O .i.  kiiinlizaior

А,  В,  С  va  D  m oddalam ing  nom larini  ayting.  Reaksiya  ten g­

lam alarini yozing. 



Javobi:

 A—xloretan;  B,  D —  etanol;  С  —  etilen.



Download 6.95 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   81




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling