& Tildin` ja`miyetlik xιzmeti

2. Ko`rniske eliklewish so`zler: jalt, jιlt, zon`q, zιmp, jarq, selk, jalp, jalt-jult, jalt-jalt, gu`rben`-gu`rben`, jalp-jalp, uypa-juypa, sabalaq-sabalaq, jag`al-jag`al, iyrek-iyrek, zir-zir, dir-dir, o`rim-o`rim, burq-burq, t.b. buleliklewish so`zler ta`biyattag`ι ha`r tu`rli qublιs-ha`diyselerdin`, zatlardιn` ha`reketinin` ko`rnislerine eliklewden payda bolg`an so`zlerdin` atamasιn bildiredi. Mιsalι: 1. Jolg`a jaqιn bu`klerden ushqan qιrg`awιllarg`a bazιda-bazιda atlardιn` qulaqlarι selten`-selten` etedi. 2. Bir waqlarι jalt-jult etip shaqmaq shaqtι.3. Ol mag`an jalt qaradι.
&Eliklewish so`zlerdin` grammatikalιq o`zgeshelikleri
Eliklewish so`zler-grammatikalιq jaqtan o`zgermeytug`ιn so`z shaqabι. Olar o`z ma`nisinde turg`anda seplik, betlik qosιmtalarι menen o`zgermeydi, basqa so`z shaqaplarιnan jasalmaydι. Biraq Eliklewish so`zler geypara atawιsh ha`m feyillerdin` jasalιwιna tiykar boladι. mιs: tars-ιl-dι, gu`rs-il-di, taq-ιl-dι, tars etti, gu`rs etti.
Eliklewish so`zler morfologiyalιq qurlιsιna qaray dara, jup ha`m ta`kirar so`z tu`rinde qollanιladι.
Jup ha`m ta`kirar so`z tu`rinde qollanιlg`an eliklewishlerdin` arasι defis arqalι jazιladι:
1. dara eliklewish so`zler: jalt, jιlt, zon`q, zιmp, jarq, selk, jalp, shιyq
2. Jup eliklewish so`zler: tars-turs, shaq-shuq, apιr-topιr, jalt-jult, shatιr-shutιr
3. ta`kirar eliklewish so`zler: g`ashιr-g`ashιr, shιn`g`ιr-shιn`g`ιr, gu`ldir-gu`ldir, du`rs-du`rs
Ta`kirarlang`an eliklewish so`zler ses yamasa ko`rniske eliklewdin` ta`kirarlanιw, dawamlιq ma`nilerin an`latadι.
Eliklewish so’zlerdin’ sintaksislik xizmeti
1. Eliklewish so’zler atliqlasip kelip baslawish xizmetin atqaradi. Misali: Uzaqtan taq-tuq esitildi.
2. Atliqlasqan eliklewishler toliqlawish xizmetinde de keledi. Misali: Alistan esitilgen tasir-tusirg’a qulaq saldim.
3. Eliklewish so’zler ko’mekshi feyiller menen (a’sirese et ko’mekshi feyili menen) dizbeklesip, geyde juplasip kelip bayanlawish xizmetin atqaradi. Misali: Bult arasinan ay jarq etti.
4. Eliklewish so’zler atliqlardi sipatlap kelgende aniqlawish boladi. Misali: Keshke shekem ustaxanada shiq-shiq, shiq-shiq balg’a dawisi tinbadi.
5. Eliklewish so’zler dara tu’rinde de, jup ha’m ta’kirar tu’rinde de, yamasa ko’mekshi feyiller menen dizbeklesip te pisiqlawish xizmetin atqaradi. Misali: Ergenek siqir etip ashildi. Ol esikke jaqinlag’an jerde gilt toqtadi.