& Tildin` ja`miyetlik xιzmeti


Download 1.82 Mb.
bet119/231
Sana18.02.2023
Hajmi1.82 Mb.
#1213826
1   ...   115   116   117   118   119   120   121   122   ...   231
Bog'liq
Қаракалпак тили китап

2.Ko`mekshi so`zler arqalι baylanιsadι.Mιs 1.Ol traktorshι menen sa`lemlesip,shigit egilgen atιzlardι qolι menen siltep ko`rsetti.2.Mashina Topιraqqalag`a qaray ju`rip ketti.3.Mashina Ja`ha`ngir menen traktorshιnιn` izinen jetip,salta toqtadι.
Bul mιsallarda 1-2-ga`plerdegi qara ha`rip penen jazιlg`an so`z dizbekleri menen ,qaray tirkewishleri arqalι baylanιsqan .Al 3-ga`ptegi dιqqat etilgen so`zler menen da`neker arqalι baylanιsιp,ten` ma`nili baylanιsta kelgen.
3.Orιn ta`rtip arqalι baylanιsadι.Mιsalι:1.Altιn gu`zdin` jag`ιmlι samalι esip tur. Tawdιn` alιstag`ι qarlι shιn`larι tap su`wrettegidey bolιp turadι. Bul ga`plerde Altιn gu`z, jag`ιmlι samalι, qarlι shιn`larι, su`wrettegidey bolιp turdι so`zleri o`z ara orιn ta`rtip arqalι baylanιsqan..
4.Intonattsiya arqalι baylanιsadι.
So`z dizbeginin` intonatsiyasι bir dem menen aytιladι:Mιnaw balam,bul kitapxana,olsawιnshι degen so`zler so`z dizbegin du`zip,kelgen.Bulardιn` so`z dizbegi ekenligi soraw qoyιw arqalι da (qaysι balam qaysι kitapxana?,qaysι sawιnshι?) anιqlanadι.Bul jag`dayda mιnaw,bul,ol almasιqlarι siltew almasιg`ι ma`nisinde keledi.Eger de bul so`zlerdin` arasι a`dettegiden sozιlιn` qιlaw intonatsiya menen aytιlsa, onda olar ga`plik belgige iye boladι.Bul jag`dayda almasιqlar atlιq ma`nisine jaqιnlasadι:Mιnaw—inim.Bul—kitapxana.Ol—sawιnshι.
So`zlerdin` sintaksislik baylanιsιw tu`rleri
Sintaksislik baylanιs 2-tu`rge bo`linedi. 1. Ten` baylanιs ha`m 2. bag`ιnιn`qι baylanιs

Download 1.82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   115   116   117   118   119   120   121   122   ...   231




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling