£ з б е к и с т о н р е с п у б л и к а с и о л и й в а

Temuriylar davrida Movarounnahr va Xuroson 

 

Garchand Amir Temur qudratli saltanat barpo etib, uning hududlarini sharqu 

g’arbga, shimolu janubga kengaytirib, iqtisodiy, madaniy va ma’naviy jihatlardan 

yuksaltirib dovrug’ini olamga mashhur qilgan bo’lsa-da, biroq uning vafotidan keyin 

mamlakat tanazzullikka uchrab bordi. Buning asosiy boisi avvalo shundaki, Amir Temur 

tasarrufiga kirgan ellar va yurtlar shu qadar xilma-xil, uzoq masofalarga cho’zilgan bo’lib, 

ularni yagona bir markazdan turib uzoq vaqt boshqarish murakkab edi. Buning ustiga 

ulardagi mavjud turli-tuman muholifatchi kuchlar ertami-kech o’z hududiy mustaqilligi 

uchun harakat etishlari tabiiy edi.  

Sohibqiron saltanatini zaiflashtirish va parchalanishga olib kelgan muhim 

sabablardan yana biri - ko’p sonli temuriy shahzodalar o’rtasida toj-taxt talashib boshlanib 

ketgan va bir necha yillarga cho’zilgan o’zaro besamar urushu nizolardir. Chunki, Amir 

Temur vafotidan so’ng uning ko’p sonli vorislari uning dono vasiyatlari, o’gitlariga quloq 

osmay, markaziy hokimiyatni egallash yo’lida jangu-jadalga kirishadilar. 

Amir Temur Xitoy yurishiga otlangan bir paytda O’trorda 1405 yil 18 fevralda 

kasallanib vafot etgan paytda uning 4 o’g’lidan 2 tasi (Mironshoh va Shohruh