1-§. Fanning mazmuni, vazifalari, predmeti va uslublari. Kimyoviy va mexanik texnologiyalar haqida tushuncha


Download 2.1 Mb.
Pdf ko'rish
bet7/45
Sana29.10.2023
Hajmi2.1 Mb.
#1733408
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   45
Bog'liq
1-maruza. Kirish doc

Sanoat tarkibi.
Kimyo sanoati tarmoqlarini tanlashga turli xil yondashuvlar 
mavjud. 
Kimyo sanoati quyidagilarni oʻz ichiga oladi: 
1. Togʻ – kon kimyo sanoati (xom ashyo qazib olish – apatitlar va fosforitlar, 
natriy xlorid va kaliy tuzlari, oltingugurt va boshqa tog ʻkimyoviy xom ashyolari); 
2. Noorganik birikmalar (kislotalar, ishqorlar, soda, mineral oʻgʻitlar va 
boshqalar) ishlab chiqaradigan asosiy kimyo sanoati; 
3. Organik sintez kimyosi, shu jumladan polimer materiallar (sintetik 
kauchuk, sintetik qatronlar va plastmassalar, kimyoviy tolalar) va ularni qayta 
ishlash (shinalar, plastmassa buyumlari va boshqalar ishlab chiqarish); 
4. Mikrobiologiya sanoati. 
Shuningdek, kimyo sanoatida yarim sanoat mahsulotlarini (tuzlar, kislotalar, 
ishqorlar olish va boshqalar), asosiy sanoat (polimerlar, mineral oʻgʻitlar olish va 
boshqalar), qayta ishlash sanoatlari (boʻyoq va lak – boʻyoq, formasimon, rezina 
texnik va boshqalar) ni ajratib turadigan yana bir yondashuv mavjud.
Ilmiy va texnologik inqilob davridagi kimyo sanoatida eng katta rivojlanish 
erishgan bu neftkimyoning yarim va tayyor mahsulotlari xom ashʻyo boʻlgan 
polimerlar ishlab chiqarilishi hisoblanadi. Polimerlar sanoat va qurilish uchun eng 
muhim tarkibiy materialdir. 
Kimyo sanoatining joylashishi koʻplab omillarning kombinatsiyasi bilan 
belgilanadi. Togʻ – kon va kimyo sanoati uchun, har qanday qazib oluvchi sanoat 
uchun, joylashtirishning asosiy omili tabiiy resurslardir. 
Yuqori texnologiyali kimyoviy sanoat (laklar, boʻyoqlar, reaktivlar
farmatsevtika mahsulotlari, foto va pestitsidlar, yuqori sifatli polimer materiallar
elektronika uchun maxsus kimyoviy moddalar va boshqalar) ishchi kuchlarini 
tayyorlash darajasiga, ilmiy – tadqiqot ishlanmalarini rivojlantirishga, maxsus 
uskunalar ishlab chiqarishga ( asboblar, apparatlar, mashinalar) yuqori darajada 
talablar qoʻyadi. 
Bundan tashqari, asosiy kimyo va organik sintez kimyosining koʻplab 
korxonalari suv resurslari va elektr energiyasi bilan taʻminlashga qaratilgan. 
Tayyor mahsulot ishlab chiqaradigan korxonalar uchun isteʻmolchi muhim omil 
hisoblanadi. 

Download 2.1 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   45




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling