1 -mavzu: Kirish. Tarixshunoslik fani va uning vazifasi. O‘zbekistonda qadimgi davr tarixini o‘rganilishi O‘zbekistonda o‘rta asrlar tarixining o‘rganilishi. Amir Temur va temuriylar davri tarixshunosligi Reja

  
1. 
 
Tayanch iboralar: Musulmon Uyg’onish davri, Sharq Uyg’onish davri, Islom ilmi, Islom 
sivilizatsiyasi, folklor, tafsir, Osurul boqiy, Hadis, fikxiy maktablar, Axbori Buxoro, “Tarixi ar-
rusul va-l-muluk” Zayn ul-axbor, Gardiziy, An-Nasafiy, Kitob al-ansob, Tarixi Bayxaqiy, Bartold, 
Juvayniy, Rashididdin. 
G’arbda Shom va Misrning, Sharqda Eron va Markaziy Osiyo mamlakatlarining islom 
ta'siriga o’tishi Yangi tamaddun shakllanishini tezlashtirdi. Zero, bu mamlakatlarda ma'naviy 

---

madaniyat, ayniqsa, ilm-fan, adabiyot va san'at hamda iqtisodiyot, savdo-sotiq, hunarmandchilik 
va siyosiy institutlar Xijozga nisbatan ancha rivojlangan va qadim an'analarga ega edi. Arab 
xalifaligi bu borada o’z tarkibiga kirgan 
mamlakatlarda 
ilgari 
erishilgan 
yutuqlarning ko’pchiligiga voris bo’ldi. 
Ular islom mafkurasiga moslashtirilib 
Yangi tamadduning asosiga qo’ydi. 
Islom tamadduning shakllanishi va 
ravnaq topishiga bizning ajdodlarimiz
ham munosib hissa qo’shdilar. Bu 
moddiy 
madaniyatning 
dehqonchilik, 
chorvachilik 
tarmoqlarning 
ba'zi 
sohalarga, geodeziya, yer o’zlashtirish, 
irrigatsiya va melioratsiya, sug’orish 
inshootlari qurish, shaharsozlik bilan 
bog’liq 
ayrim 
yutuqlarga 
tegishli. 
Ipakchilik, paxtachilik, to’qimachilik, polizchilik, 
bog’dorchilik, qishloq
Makka 
shahridagi 
muqaddas 
qora 
tosh 
(Ka’batulloh)
xo’jaligi 
va 
chorvachilik
maxsulotlarini qayta ishlash bo’yicha 
ajdodlarimiz to’plagan tajriba, 
shuningdek parvarish qilinadigan
o’simliklarning ba'zi turlari arab 
mamlakatlariga tarqaldi. 
Davlat boshqaruv va harbiy 
san'atni 
rivojlantirishga 
ham
ajdodlarimiz qo’shgan hissa benihoya 
katta. X asr oxiridan boshlab XVII 
asrgacha 
islom 
mamlakatlarining 
aksariyati 
(aholisi 
turkiy 
bo’lmaganlari ham), ayrimlarini esa 
XIX-XX asrgacha turkiy sulolalar boshqargan, Mahmud Gaznaviy, Jaloliddin Manguberdi, Amir 
Temur kabi buyuk sarkardalar bobokalonlarimiz orasidan chiqqani buning dalilidir. Somoniylar, 
Gaznaviylar, Qoraxoniylar, Saljuqiylar, Xorazmshoxlarning davlat tizimi, Nizomulmulkning 
“Siyosatnoma”si, Temurning «Tuzuklar»i, Temur va temuriylar davrida yer, mulk munosabatlari, 
suvdan foydalanish tartibi, bojxona va soliq tizimi, savdo yo’llarining, bozorlarning davlat 
himoyasida bo’lishi, aholini ijtimoiy muhofaza qilish tizimi davlat vazifalarini kengayishiga va 
takomillashuviga xizmat qildi.