1 2-mavzu. Hayot faoliyati xavfsizligining huquqiy asoslari

bo’yicha kasaba uyushmalarining huquqlari 
Kasaba uyushmalari xodimlarning mehnati muhofaza qilinishiga doir huquqlarini 
qonunchilik asosida himoya qiladilar. 
Kasaba uyushmalari ishlab chiqarish vositalarini sinash va foydalanishga qabul qilish davlat 
komissiyalari ishida, ishlab chiqarishdagi kasb kasalliklarini tekshirishda, tibbiy-mehnat ekspert 
komissiyasi (TMEK) majlislarida ishtirok etadilar. 
Xizmat vazifalarini bajarish chog ’ida mayib bo ’lish yoki salomatlikka boshqacha tarzda 
putur etishi tufayli keltirilgan zarar qoplanishi uchun hamda xodimlarning salomatligi va 
mehnati muhofaza qilinishiga bo ’lgan huquqlari cheklangan boshqa hollarda kasaba 
uyushmalari o ’z tashabbusi bilan yoki ishlovchilarning arizalariga binoan ularning huquqlarini 
himoya qilib da ’vo arizalari bilan sudga murojaat etishlari mumkin. 
(24-moddaga O’zbekiston Respublikasining 07.l2.200ly. 320- II -son Qonuniga muvofiq o 
’zgartishlar kiritilgan) 
(Ozbekiston respublikasi MMQQ).
Ma’muriy jamoat nazorati — mehnat muhofazasini boshqarish tizimida ish joylarida 
sharoitning va mehnat xavfsizligining holatini ma’muriyat va kasaba uyushmasi qo’mitasi 
tomonidan nazorat qilishning shaklidir. 
Qishloq xo’jaligi ishlab chiqarishining o’ziga xos tomonlariga qarab ma’muriy jamoat 
nazorati (Mehnat muhofazasi ishlarini tashkil qilish bo’yicha namunaviy nizom - 1996) uch 
bosqichda amalga oshiriladi: 
> 
mehnat muhofazasi bo’yicha vakillar har kuni ish boshlanishidan oldin, zarur 
bo’lganda ish kuni davomida nazorat ishlarini amalga oshiradi. Aniqlangan kamchiliklar 
tekshiruvchilar ishtirokida shu zahotiyoq tekshirish natijalari jurnalga yoziladi va u hudud 
boshlig’ida saqlanadi; 
> 
ikkinchi bosqichdagi nazoratni hudud boshlig’i va mehnat muhofazasi bo’yicha vakil 
boshchiligidagi komissiya oyiga kamida 2 marta o’tkazadi. Komissiya tarkibiga hududning texnik 
xizmat boshliqlari, korxonaning mehnat muhofazasi bo’limi muhandisi va hududga biriktirilgan 
tibbiy xodim kiradi. 

---

14
> 
nazoratning uchinchi bosqichi korxonaning rahbari yoki bosh muhandisi va kasaba 
uyushmasining vakili rahbarligidagi komissiya yordamida yilning har oyi yoki choragida (4 -12 
marta) amalga oshiriladi. 
O’tkazilgan nazoratlar asosida kamchiliklar ro’yxati tuzilib, ularni bartaraf etish uchun 
tadbirlar ishlab chiqiladi va amalda joriy qilinadi.