1 2-mavzu. Hayot faoliyati xavfsizligining huquqiy asoslari
-modda. Xodimning sog’lig’iga shikast etkazilganligi yoki uning vafoti munosabati bilan bir
Download 0.59 Mb. Pdf ko'rish
|
|
194-modda. Xodimning sog’lig’iga shikast etkazilganligi yoki uning vafoti munosabati bilan bir
yo’la beriladigan nafaqaning miqdori Xodimning sog’lig’iga shikast etkazilganligi yoki uning vafoti munosabati bilan ish beruvchi tomonidan bir yo’la beriladigan nafaqaning miqdori jamoa shartnomasida, agar bunday shartnoma tuzilmagan bo’lsa, —ish beruvchi bilan kasaba uyushmasi qo’mitasi yoki xodimlarning boshqa vakillik organi o’rtasidagi kelishuvga binoan belgilanadi. Bunda xodimning soglig’iga shikast etkazilganligi munosabati bilan bir yo’la beriladigan nafaqaning miqdori jabrlanuvchining yillik ish haqidan, xodimning vafoti munosabati bilan bir yo’la beriladigan nafaqaning miqdori esa, marhumning olti yillik o’rtacha ish haqidan kam bo’lishi mumkin emas. Ish beruvchi ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalar sabablarini tahlil qilishi, ularni mehnat jamoasida muhokama qilinishini ta’minlashi va ishlab chiqarishda jarohatlanishning oldini olishga oid chora-tadbirlarni ishlab chiqishi va joriy etilishiga mas’ul va javobgardir. Barcha sodir bo’lishi mumkin bo’lgan baxtsiz hodisalarni, yuzaga kelish joyi, vaqti va 20 sababariga ko’ra quyidagicha guruhlash mumkin: Ishlab chiqarish jarayonida, ish joyida ish vaqtida jarohatlanish; Ish vaqtida, ishlab chiqarish bilan bog’liq bo’lmagan jarohatlanish; Ishlab chiqarish va ish vaqti bilan bog’liq bo’lmagan jarohatlanish. Birinchi turdagi jarohatlanishga ishchining ma’muriyat tomonidan buyurilgan ishni bajarishi davomida, ish joyida, sexda, korxona maydonida, yuk ortish va tushirish yoki yuklarni boshqa joyga ko’chirish vaqtida olgan jarohatlar turi kiradi. Ikkinchi turdagi jarohatlanishga, ishchining korxona transport vositalarida, ishga borib kelishi vaqtida, xizmat safari vaqtida, korxona ma’muriyati topshirig’i bilan boshqa joylardagi ishlarni bajarganda olgan jarohat kiradi. Uchinchi turdagi jarohatlanishga maishiy holatlarda, spirtli ichimlik ta’sirida bo’lgan paytda, davlat mulkini o’g’irlash vaqtida, uy sharoitida vujudga kelgan jarohatlanishlar kiradi. Birinchi ikki turdagi baxtsiz hodisa - jarohatlanishga ma’muriyat javobgar hisoblanadi va jarohatlanish vaqtida yo’qotilgan ish kunlari uchun haq to’lanadi. Agar jarohatlanish ishchining mehnatni muhofaza qilish qoida va me’yorlariga amal qilmasligi natijasida kelib chiqqan bo’lsa, unda sodir bo’lgan baxtsiz hodisa uchun ishchi va ma’muriyat xodimi birga javobgar hisoblanadi. Baxtsiz hodisa uchun moddiy to’lov miqdori ma’muriyat xodimi va ishchining aybdorlik darajasiga qarab belgilanadi. Kasbiy zaharlanish bir smena davomida yuz bersa, uni o’tkir zaharlanish va agar uzoq muddat davomida odam tanasida zaharli moddalar yig’ilishi natijasida salomatligini yamonlashuvga olib kelsa, surunkali zaharlanish deyiladi va u kelajakda kasbiy kasallikni kelib chiqishiga sabab bo’ladi. Baxtsiz hodisalar bo’yicha tekshirish, hisobga olish ishlarini ish beruvchining buyrug’iga ko’ra ish beruvchi va kasaba uyushmasi qo’mitasi vakillari yoki xodimlarning boshqa vakillik organi tarkibida tuzilgan komissiya olib boradi. Ishlab chiqarishdagi mehnat xavfsizligiga bevosita javob beruvchi rahbar baxtsiz hodisani tekshirishda ishtirok etmaydi. Komissiya: uch kun ichida baxtsiz hodisani tekshirib chiqishi, guvohlar va mehnat muhofazasi qoidalari, mehnat xavfsizligi andozalarini buzishga yo’l qo’ygan shaxslarni aniqlab so’roq qilishi, imkoni bo’lsa, jabrlanuvchidan tushuntirish xati olishi; baxtsiz hodisa sabablarini yo’qotish chora-tadbirlari ko’rsatilgan H-1 shaklidagi dalolatnomani tuzish va imzo chekib, ularni tasdiqlash uchun ish beruvchiga berishi kerak. Ish beruvchi ishlab chiqarishda baxtsiz hodisani keltirib chiqargan sabablarni bartaraf etish choralarini ko’radi va tekshirish tugab bo’lgandan keyin, tasdiqlangan H-1 shaklidagi dalolatnomani uch sutka davomida jabrlanuvchiga yoki uning manfaatlarini himoya qiluvchi shaxsga, tekshirish materiallari bilan birga korxona mehnatni muhofaza qilish xizmati rahbari (muhandisi, mutaxassisi)ga, davlat mehnat texnika nazoratchisi va yuqori turuvchi boshqaruv organiga yuboradi. H-1 shaklidagi dalolatnoma bilan rasmiylashtirilgan baxtsiz hodisalar korxona tomonidan hisobga olinadi va daftarda qayd qilinadi. Baxtsiz hodisalarni sodir bo’lish holatini oldini olish maqsadida, ularni kelib chiqish sabablari bir necha usullar yordamida tahlil qilinadi va aniqlanadi. Jumladan: Download 0.59 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|