1-Amaliy ish ruda konlarini qazib olishda burg’ilash ishlari
Download 0.75 Mb.
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- 10.1- misol .
- Masala yechimi .
- Elektrodetonatorlarni ketma-ket-parallel ulash
- Elektrodetonatorlarni parallel-ketma-ket ulash
n>2 bo’lganda voronka chuqurligi quyidagiga teng bo’ladi: H=W+R, bunda R – siqilish sferasi radiusi bo’lib, quyidagi ifodadan aniqlanadi: bunda Ппр – tog’ jinslarining otilish ko’rsatgichi bo’lib, uning qiymati 10.1-jadvaldan tanlanadi. Portlatilgan tog’ jinslari yoyilmasining maksimal kengligi (m) B=5nW. va tog’ jinslari uyumi balandligi (m) quyidagiga teng bo’ladi: 10.1-misol. ЕНиР bo’yicha VII toifaga kiruvchi qumtoshlarda 4m chuqurlikda portlatish ishlarini olib borishda n=2 bo’lsa, normal va kuchaytirilgan maydalash, normal va kuchaytirilgan uloqtirish kamuflet zaryadi qiymati aniqlansin. Uloqtiruvchi zaryadlar uchun voronka chuqurligi, uloqtirilgan tog’ jinslari uyumining kengligi va balandligi hisoblansin. Masala yechimi.10.1-jadval asosida ЕНиР bo’yicha VII toifaga kiruvchi qumtosh uchun normal uloqtirish portlovchi modda zaryadi solishtirma sarfini topamiz. qН=1,2÷2,1 кг/м3 dan qН=1,5 кг/м3 deb qabul qilamiz. Zaryad miqdori quyidagicha hisoblanadi: normal uloqtiruvchi zaryad uchun normal maydalash zaryadi uchun kuchaytirilgan maydalash zaryadi uchunqn=0,75 bo’lganda kuchaytirilganuloqtiruvchizaryaduchunn=2bo’lganda Voronka chuqurligi quyidagiga teng bo’ladi: normal uloqtirishda H=0,33W(2n-1)=0,33∙4=1,32 m; kuchaytirilgan uloqtirishda n=2 bo’lganda H=W=4 m. Portlatilgan tog’ jinsi yoyilmasining maksimal kengligi: normal uloqtirishda В=5∙ n∙ W=5∙1∙4=20 m; kuchaytirilgan uloqtirishda В=5∙ n∙ W=5∙2∙4=40 m; Uloqtirilgan tog’ jinsi uyumi balandligi: normal uloqtirishda h=0,7∙ W=0,7∙4=2,8 m; kuchaytirilgan uloqtirishda . 11-Amaliy ish O’ZGARMAS TOKDA ELEKTRODETONATORLARNI KETMA-KET ULASHDA ELEKTR PORTLATISH TARMOG’INI HISOBLASH. Elektr portlatish tarmog’ining umumiy qarshiligi (Om) quyidagiga teng: bunda RМ – magistral o’tkazgishlar qarshiligi, Om; RС – ulovchi o’tkazgichlar qarshiligi, Om; RУ – uchastka o’tkazgichlari qarshiligi, Om; RК – har bir EDga ulanadigan o’tkazgichla rqarshiligi, Om; RЭД – ED qarshiligi, Om; N– ED lar soni. ED lar o’rtacha qarshiligini deb olsak, u holda tenglik o’rinli bo’ladi va o’tkazgichlar qarshiligi (Om) quyidagi formula bo’yicha aniqlanadi: bunda ρ – o’tkazgich materialining solishtirma elektr qarshiligi, Om∙mm2/m; l – o’tkazgich uzunligi, m; S–o’tkazgich ko’ndalang kesim yuzasi, mm2. Solishtirma elektr qarshiligi o’tkazgich materialiga bog’liq holda olinadi:
Magistral liniyalar uchun qo’llaniladigan o’tkazgichlar markasi va ko’ndalang kesimyuzasi 11.1-jadvaldakeltirilgan. Portlatish tarmog’ini montaj qilishdai shlatiladigan ПР, ПВ, АПР va АПВ markali o’tkazgichlar xarakteristikasi 11.2-jadvaldakeltirilgan. 11.1-jadval
11.2-jadval
Harorat 20 0C dan yuqori bo’lganda o’tkazgichlar qarshiligi quyidagi ifodaga mos ravishda ortadi: bunda R20 – o’tkazgichlarning 20 0С haroratda yuqoridagi jadvallarda keltirilgan qarshiligi, Om; α – harorat koeffisiyenti bo’lib: mis va alyuminiy uchun 0,004ga, po’lat uchun 0,006ga teng; t– havo harorati, 0С. O’zgarmas tokda kafolatli portlash sharti quyidagiga teng: bunda I – ED ga keladigan tok miqdori, А; U – tok manbai kuchlanishi, V; Ik–kafolatli tok, А. Bitta EDni portlatishda I=1 А; ED lar soni 2 dan 100 tagacha bo’lganda I=1,15А; ED lar soni 100 tadan ko’p bo’lganda I=1,25А. 11.1-misol.Chuqurligi 2,5m va bir-biridan 2m uzoqlikda joylashgan 50ta shpur zaryadlarini portlatishda ED o’rtacha qarshiligi bo’lsa elektr portlatish tarmog’i va tok manbai hisoblansin. Xavfli hudud radiusi Rx=200m. Masala yechimi. Magistral liniya uchun ko’ndalang kesim yuzasi 1,5mm2 bo’lgan ПР markali o’tkazgichni tanlaymiz va boshqa o’tkazgichlar uchun ko’ndalang kesim yuzasini 0,5 mm2 deb olamiz. Magistral liniya uzunligi L=2Rx∙1,1=2∙200∙1,1=440 m, bunda 1,1 – ulovchi o’tkazgichlar magistrali to’g’ri chiziqli bo’lmasligini hisobga oluvchi koeffisiyent; ulovchi o’tkazgichlar uzunligi Lc=2∙49∙1,1=108 m; uchastka o’tkazgichlari uzunligi Lу=2∙49∙1,1=108 m; EDga ulanadigan o’tkazgich uzunligi Lк=2∙2,5∙1,1=5,5 m. Elektr portlatish tarmog’ining umuiy qarshiligi Bundan, quyidagi kuchlanishni ta’minlovchi tok manbai talab etiladi: U=IkRum=1,15∙72=82,8 V. . 12-Amaliy ish O’ZGARMAS TOKDA ELEKTRODETONATORLARNI PARALLEL, KETMA-KET-PARALLEL VA PARALLEL-KETMA-KET ULASHDA ELEKTR PORTLATISH TARMOG’INI HISOBLASH. Parallel ulangan elektrodetonatorlar guruhi umumiy qarshiligi quyidagi ifoda orqali aniqlanadi: bunda R1, R2,…,Rn – elektrodetonatorlar qarshiligi. bo’lganda, elektrodetonatorlar umumiy qarshiligi quyidagiga teng bo’ladi: bundaN– elektrodetonatorlarsoni. Elektrodetonatorlarga ulanadigan o’tkazgich qarshiligini RК,deb olsak, u holda: va umumiy qarshilik quyidagiga teng bo’ladi: EDlarni parallel ulashda har bir ED dan kafolatli tok o’tishi ta’minlanishi lozim. Magistral tarmoqqa I ≥ N∙IГ tok berish uchun yetarli bo’lgan tok manbai kuchlanishi (V) quyidagiga teng bo’ladi: EDlar soni ko’p bo’lganda magistral o’tkazgichlar minimal ruxsat etilgan ko’ndalang kesim yuzasini aniqlash zarur bo’ladi: bunda LМ – magistral uzunligi, m. Elektrodetonatorlarni ketma-ket-parallel ulash Portlatish tarmog’ining umumiy qarshiligi quyidagiga teng: bunda n – har bir guruhda ketma-ket ulangan ED lar soni; m – parallel ulangan guruhlar soni. Magistraldagi tok qiymati quyidagi shartni qanoatlantirishi lozim I ≥ m∙IГ. Elektrodetonatorlarni parallel-ketma-ket ulash Portlatish tarmog’ining umumiy qarshiligi quyidagiga teng: bunda m1 – parallel ulangan ED lar ketma-ket portlatiladigan guruhlari soni; n1 – bitta guruhda parallel ullangan ED lar soni. Magistraldagi tok qiymati quyidagi shartni qanoatlantirishi lozim I ≥ n1∙IГ. 12.1-misol.Quyidagi sharoit uchun elektr portlatish tarmog’i hisoblansin: shpurlar soni 50ta, har bir ED ning ulanadigan o’tkazgich bilan birgalikdagi qarshiligi 6 Om. Tok manbaigacha bo’kgan masofa 200 m. Magistral o’tkazgich sifatida uzunligi 20m va ko’ndalang kesim yuzasi 1 mm2 bo’lgan ikki tolali misli o’tkazgichdan foydalaniladi. O’zgarmas tokda kuchlanish 120 V ga teng. Masala yechimi.O’tkazgichlar qarshiligini aniqlaymiz: magistral o’tkazgichlar qarshiligi: ulovchi o’tkazgichlar qarshiligi: umumiy Ketma-ket ulashda elekltr portlatish tarmog’ining umumiy qarshiligi quyidagiga teng bo’ladi: Tok miqdori quyidagicha hisoblanadi: Tok kuchi qiymati EDlarni ketma-ket ulab portlatish uchun yetarli emas. Parallel ulashda qarshiliik quyidagiga teng bo’ladi: Tarmoqdagi tok kuchining umumiy qiymati quyidagiga teng: Har bir ED dagi tok kuchi qiymati quyidagicha hisoblanadi: Hisoblash ishlaridan ko’rinib turibdiki, tok kuchi qiymati portlatish uchun yetarli emas. Aralash ulash sxemasini ko’rib chiqamiz. Har 10 ta EDni bir guruhga ulasak 5 ta guruh hosil bo’ladi. Elektr tarmog’ining qarshiligi quyidagiga teng bo’ladi: Tarmoqdagi tok kuchi qiymati quyidagiga teng: ED dagi tok kuchi esa quyidagiga teng bo’ladi: Demak, portlatish uchun bunday ulash sxemasini qo’llash mumkin. Agar alohida guruhlardagi EDlar soni har xil bo’lsa, tok kuchini tarmoq umumiy elektr o’tkazuvchanligi orqali aniqlash mumkin. Odatda alohida guruhlardagi qarshilik bir-biridan kam farq qiladi va bu esa elektr portlatish tarmog’ini hisoblash barcha EDlarni portlatish xavfsizligini ta’minlaydi. Download 0.75 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling