33 Анализаторларнинг фаолият кўрсатиш принциплари.
Analizatorlar signallarni qayta ishlash jarayonida ko‘z operatsiyalarini bajaradi. Bu
operatsiyalardan asosiy lari: 1) signallarni topish (aniqlash); 2. signallarni birini- biridanajratish, 3) signallarni o'tkazish va o'zgartirishi; ‗) ma‘lumotlarni kodga solish; 5)signallarning u yoki bu xossalarini detektorlash; 6) obrazni tanish.
l.Signallarni topish. Bu vazifani retseptorlar ba- jaradi. Ba‘zi retseptorlarning
kipriksimon o‘simtalari avtomatik ravishda harakat qihshini ta‘sirlovchini faol holda
izlash deb baholansa bo`ladi.
Signallarni farqlash. Yuqorida analizatorlarning adekvat tasirlovchilarga o`ta
sezgirligi aytib o'tilgan edi. Anahzatorlarning mutlaq sezgirligini. ularni rag‗bat
kuchidagi farqni aniqlash qobiliyatidan ajratish kerak.
Analizator ikki rag‘bat kuchida ma‘lum farq bo`lmasa, ularni ajrata olmaydi.
Masalan, kaftimizda og‘irligi 100 g bo`lgan qadoq tosh bor. Qoidagi yukning ogirligi
oshganini sezish uchun qo‘shimcha qo‘yilgan toshning og'irligi birinehi yukning (100 g) maium qismiga teng bo`lishi kerak.
Yuk ko'targanda farq sezilarli bo`lishi uchirn ikkinchi massa birinchisidan kamida 3%
ogir bo`lishi lozim. Demak, biz 100 grammni 103 grammdan ajrata olarniz (200 g ni
grammdan). 3% farqlash bo‗sag‗asi bo`lib, o'zgarmaydigan ko'rsatkichdir. Bu qonuniyatni Veberaniqlagan.
Do'stlaringiz bilan baham: |