1 Davlat va huquq nazariyasining predmetini

87. Davlatning ijtimoiy funksiyasi shaxsning ijtimoiy himoyalanganligi, moddiy boyliklar yaratishda bevosita ishtirok etishi yoki ishtirok etmasligidan qat’i nazar, jamiyatning barcha a’zolari uchun munosib turmush sharoitini ta’minlashga qaratiladi. Huquqiy davlatda moddiy boyliklarni ta’minlash ishlab chiqaruvchi- lar va iste’molchilar o‘rtasidagi erkin ekvivalent almashuvdan tashqari ham amalga oshiriladi. Davlatning ijtimoiy siyosati, birinchidan, turli obyektiv sabablarga ko‘ra to‘laqonli mehnat qila olmaydiganlar (bemor- lar, nogironlar, keksalar, talabalar, bolalar) uchun munosib turmush tarzini ta’minlash maqsadida ijtimoiy boyliklarni yaratishga qo‘shilgan mehnat ulushidan qat’i nazar uni taqsimlashni taqozo etadi. Ikkinchidan, davlat sog‘liqni saqlash, madaniy dam olish, maorif, uy-joy qurilishi, transport va aloqaning benuqson ishlashi uchun zarur mablagiar ajratadi. Aynan shu orqali davlat fuqarolarning sog‘lig‘ini saqlash, dam olish, uy-joyli bo‘lish, ta’lim olish, madaniyat yutuqlaridan foydalanishga bo‘lgan huquqlari, ya’ni ijtimoiy huquqlarini lozim darajada ro‘yobga chiqari- lishini ta’minlaydi. Bunday huquqlardan davlatning barcha fuqarolari imkon qadar to‘liq hajmda foydalanishlari kerak. Demokratik davlat iqtisodiy jihatdan nochor ahvolda qolgan barcha kishilarning aniq ijtimoiy himoya qilinishini kafolatlaydi va mamlakat butun aholisining ijtimoiy ehtiyojlariga ajratiladigan mablag‘larni muttasil ko‘paytirib boradi. Moddiy va ma’naviy boyliklarni yaratuvchilar erkinlik hamda iqtisodiy mustaqillikka ega bo‘lsalargina, davlat mamlakat aholisi- ga nisbatan adolatli ijtimoiy siyosat o‘tkazishga qodir bo‘ladi.


88. Маданий ва илмий-техник ҳамкорлик турли шаклларда
ва давлатлараро миқёсда амалга оширилади. БМТда бундай
ҳамкорликни мувофиқлаштириш билан таълим, фан ва маданият
масалалари бўйича ихтисослашган муассасалар (ЮНЕСКО), Халқаро
атом энергетикаси халқаро агентлиги (МАГАТЭ) ва бошқа ташкилотлар
шуғулланади. Маданий ва илмий-техник ривожланишнинг алоҳида
масалалари эса давлатлар ва ноҳукумат ташкилотлари ўртасидаги икки
томонлама ёки кўп томонлама шартномалар асосида ҳал қилинади.
Халқаро ва илмий-техник ҳамкорлик доирасида илмий маълумотлар,
санъат асарлари, мусиқа ва саҳна маданияти ютуқларини алмашиш,
ўзаро мутахассислар тайёрлаш, фан ва маданият масалаларига доир