1. Enzimologiya fanining rivojlanish tarixini va bosqichlarini yozing

59. Sutdan katalaza fermentini ajratib olish va faolligini aniqlashni yozing.
Bax va Oparin metodi bo’yicha katalaza aktivligini aniqlash
Kerakli asbob va idishlar: hovoncha, qum, pipetka, shpatel, 100 ml li
oʻlchov kolbasi, filtr qogʻoz, voronka, 200 ml li 2 ta konussimon kolba, menzurka,
shtativ, probirkalar, suv hammomi, gaz gorelka, mikrobyuretka, 50 ml li stakan
yoki kolba
Reaktivlar: kartoshka yoki sabzi, distillangan suv, kalsiy karbonat kukuni,
vodorod peroksidning 0,1 n li eritmasi, sulfat kislotaning 10% li eritmasi, kaliy
permanganatning 0,1 n li eritmasi.
2 g kartoshka (yoki sabzi) hovonchada qum bilan eziladi va asta-sekin 2 – 3
ml suv quyiladi. Kislotali muhitni pasaytirish uchun gaz pufakchalari ajralishi
toʻxtaguncha shpatelning uchida ozgina CaCO3 sepiladi. Maydalangan massaning
hammasi 100 ml li oʻlchov kolbasiga solinadi va kolbaning belgi chizigʻigacha suv
quyiladi. Aralashma 30 – 60 minut tinch qoldiriladi va shundan keyin filtrlanadi. 2
ta 200 ml li konussimon kolbaga 0,1 n H2O2 eritmasidan 25 ml quyiladi va ulardan
biriga 20 ml ferment ekstraktidan qu’shiladi, ikkinchisiga shuncha miqdor, ya’ni
20 ml ekstraktni qaynab turgan suv hammomida 5 minut qizdirib, so’ngra kolbaga
quyiladi. 30 minutdan keyin ferment ta’sirini toʻxtatish uchun har ikkala kolbaga
10% li sulfat kislota eritmasidan 5 ml dan quyiladi va aralashma 1 minut davomida
pushti rangga kirguncha 0,1 n li KMnO4 eritmasi bilan titrlanadi. Kontrol va tajriba
uchun sarflangan kaliy permanganat eritmasining ml miqdori aniqlanadi.
60. Katalaza fermentining reaksiya mexanizmi va ishlatilish sohalarini yozing.

• 
  Katalaza yengil kimyo va oziq-ovqat sanoatining turli texnologiyalarida qo'llaniladigan vodorod periks qoldiq miqdorini parchalash jarayonlarida qo'llaniladi. Ferment vodorod peroksid yordamida paxtani o'z ichiga olgan to'qimachilik materiallarini oqartirish texnologiyasida eng ko'p qo'llaniladi. Oziq-ovqat sanoatida katalaza pivo, ichimliklar, sut mahsulotlari va glyukoza oksidaza bilan birgalikda sovuq sterilizatsiya qilish uchun ishlatiladi.- antioksidantlar sifatida. Ferment vodorod periks va etanol tarkibini miqdoriy aniqlash uchun biosensorlarning tarkibiy qismi sifatida ishlatiladi. Katalaza polifermental antioksidant preparatlarni yaratish uchun, shuningdek, patogen va opportunistik mikroorganizmlarni aniqlash va qayd etish uchun differentsial diagnostik ozuqa vositalarining bir qismi sifatida klinik diagnostikada qo'llaniladi.