1. Joriy aktivlar iqtisodiy kategoriya sifatida va uning tarkibi

jadval

Foydalanishning iqtisodiy mazmuniga ko’ra Tovar - moddiy zahiralari guruhlari

Tovar- moddiy zahiralarning nomlari	Iqtisodiy mazmuni
1 Xom-ashyo	Maxsulotning moddiy asosini tashkil etadigan mexnat ashyolaridir
2 Materiallar	Xom-ashyoga ta’sir etish uchun kullaniladigan va maxsulotga ma’lum iste’mol xususiyatini berishda foydalaniladigan vositalardir
3 Sotib olingan yarim tayyor maxsulotlar va butlovchi kismlar	Ma’lum darajada ishlov boskichidan utgan, lekin xali provard maxsilot darajasiga yetkazilmagan maxsulotlar
4 Yokilgi	Kumir, benzin, torf, gaz va neft’ maxsulotlari
5 Extiyot kismlar	Mashina va jixozlarni tuzatishda, ishdan chikkan kismlarni almashtirishda kullaniladigan mashina va mexanizmlarning detal’ agregat va kismlar
6 Kurilish materiallari	Bevosita kurilish va montaj ishlari jarayonida, kurilish kisimlarini tayyorlashda, bino va inshootlarning aloxida konstruksiya va kurilmalarni kutarishda va kurib tugatishda foydalaniladi
7 Idish va idish materiallari	Turli material va maxsulotlarni urash, joylashtirish, tashish xamda saklashda ishlatiladigan buyuumlar
8 Inventar’ va xujalik anjomlari	Xujalik faoliyatida ishlatiladigan inventar’ buyumlar, kiradi
9 Boshka tomonga kayta ishlashga berilgan materiallar	Xojalik sub’ekti balansida turgan, kayta ishlash uchun boshka xujalik sub’ektiga berilgan materiallar
10 Boshka materiallar	Yukorida kursatib utilmagan boshka materiallar

Mahsulot ishlab chiqarish rejasining bajarilishi, tannarxning pasayishi, foyda va ishlab oshishi, xo’jalik sub’ektini moddiy resurslar bilan belgilangan assortimenti va sifati bo’yicha ta’minlashiga bog’liq.

Joriy aktivlarning shakillanish manbalariga nazar tashlaydigan bo’lsak, uning asosiy manbasi sifatida o’z aylanma mablag’larining mavjud xisobi hisoblanadi. Ya’ni, xo’jalik sub’ektining o’z manbalari birinchi navbatda uzoq muddatli aktivlarini qoplovchi manba bo’lishi hamda qolgan kismgina joriy aktivlarni qoplashga tegishli bo’lib hisoblanadi. Bundan tashqari xo’jalik sub’ektlari joriy aktivlarini bank kreditlari xisobiga, kreditorlik qarzlari hisobiga hamda boshqa manbalar hisobiga shakllantirishi mumkun. Xo’jalik sub’ekti imkon qadar joriy aktivlarni kreditorlik qarzlari hisobiga shakllantirmasligi lozim bo’ladi.

2.