1-Mashg’ulot Laboratoriya asbob anjomlari

3 – t o p sh i r i q
ODAM SO’LAGINING KRAXMALINI PARChALASh
Ishning maqsadi:
So’lakdagi ptialin tomonidan kraxmalidan parchalanishini kuzatishi va fermentning faolligini muhim reaksiyasiga bog’liqligini aniqlash.
Ish olib borish uchun zarur bo’lgan jihozlar:
Shtativ probirkalar bilan, 1 % li kraxmal, spirtovka, termometr, muz tutgan idish, pipetkalar, kichik voronka, filьtr qog’ozi, odamning suyultirilgan so’lagi, lakmus qog’ozi, 10 % li kislotasi eritmasi.
IShNI OLIB BORISh
20 sm3 distillangan suv bilan og’izni chayqab so’lakni yig’ing va bu manitulsiyani 2 – 3 marta qaytaring.
Yig’ilgan so’lak suyuqligini filьtrdan o’tkazing va lakmus qog’ozi orqali uning reaksiyasini aniqlang. Agar so’lak reaksiyasi kuchsiz ishqor reaksiyasiga teng bo’lsa, lakmus qog’oz ko’k rangga kiradi.
Ptialin fermentini parchalash uchun 2 millitr olingan filьtrlangan so’lak suyuqligini spirtovkada qaynating.
6 probirkani nomerlab, ularga quyidagilarni soling:
1 – probirka: 2 sm3 kraxmal kleysteri + 1 sm3 so’lak
2 – probirka: 3 sm3 – «--»«--»«--»«--»«--» + 1 sm3 so’lak
3 – probirka: 3 sm3 – «--»«--»«--»«--»«--» + 1 sm3 qaynatilgan so’lak
4 – probirka: 2 sm3 kraxmal kleysteri
5 – probirka: 2 sm3 xom kraxmal + 1 sm3 so’lak
6 – probirka: 2 sm kraxmal kleysteri + 1 sm so’lak + 0,2 sm + 10 % uksus kislotasi.
Probirkalardan 1, 3, 4, 5 va 6 ni 10 minut davomida suv hammomiga qo’ying, uning temperaturasi 37–380 S ga teng bo’lsin, 2 probirkani esa muz solingan stakanga qo’ying.
5 minutdan so’ng hamma probirkalarni bir vaqtning o’zida suv xammomidan oling, sekinlik bilan sovuting va kraxmalga nisbatan reaksiyasini aniqlang, har bir probirkaga 2 tomchidan yod eritmasidan tomizing. Qaysi probidkada kraxmalning parchalanganligini aniqlang.
Muhitning har xil sharoitlari so’lakning fermenti xususiyatiga qanday ta’sir ko’rsatayotganini aniqlab yozib qo’ying.
Bir probirka olib, unga 2 sm3 it so’lagini yig’ing va unga 2 sm3 kraxmal kleysterini soling. Lekin kraxmal parchalanmaydi, chunki it so’lagida ptialin fermenti yo’q.
Savollarga javob bering:
a/ So’lakning tarkibi qanaqa?
b/ Fermentativ reaksiyalar uchun optimal sharoitlarni ko’rsating.