1-mavzu. Iqtisodiy tahlilning mazmuni va ahamiyati


Download 0.83 Mb.
Pdf ko'rish
bet12/18
Sana19.06.2023
Hajmi0.83 Mb.
#1608088
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   18
Bog'liq
Иқтисодий таҳлил ва аудит 1 маъруза 1 3 мавзулар 2

SQ
j
CH
j
— EQ,CH0 
= (27423 • 0,320) - (27423 • 0,369) =
= 8775 - 10119 = -1347 tonna.
Agar hisobot yilida paxta tolasi chiqimi koeffitsiyenti kamay- 
masdan bazis yili darajasida saqlanib qolganda, hisobot yilida qayta 
ishlangan paxta xomashyosidan olingan paxta tolasi 8775 torrna 
o'miga 10119 tormani tashkil qilgan bo‘lar edi. Demak, paxta 
tolasi miqdorini ko‘paytirishning asosiy rezervi, paxta chiqimi 
koeffitsiyentini oshirish hisoblanadi, ammo zavod hisobot yilida 
ushbu imkoniyatdan foydalangan emas.
3.3. Yalpi mahsuloti hajmining omilli tahlili
Mahsulot ishlab chiqarish va sotish o‘zaro bog‘langan iqtisodiy 
ko‘rsatkichlardir.
Ishlab chiqarilgan sanoat mahsulotining hajmi sanoat korxo- 
nasining faoliyatini tavsiflovchi asosiy ko‘rsatkich hisoblanadi.
Sanoat mahsuloti hajmining o'zgarishi qo‘llangan iqtisodiy 
ko‘rsatkichlaming o‘zgarishiga sababchi boiadi, jumladan, mah- 
sulotni sotish hajmi, mahsulot tannarxi darajasi, foyda summasi,
25


rentabellik darajasi, korxonaning to‘lov qobiliyati moliyaviy barqa- 
rorligi va boshqa sanoat mahsulotini ishlab chiqarish darajasiga 
bog'liq bo‘ladi. Ishlab chiqarish hajmi yalpi va sof mahsulotlar 
orqali ta’riflanadi, ishlab chiqarilgan mahsulot hajmi tovar va tayyor 
mahsulot ЬИап, sotilgan mahsulotlar hajmi esa jo‘natilgan tovar 
mahsulotlari hajmi bilan tavsiflanadi. Ishlab chiqarilgan sanoat 
mahsulotlari natura, shartli natura va qiymat ko‘rsatkichlari orqali 
ifodalanadi. Ishlab chiqarishning umumiy hajmi yalpi mahsulot 
orqali ifodalanadi. Yalpi mahsulot hajmi resurslar va ulardan foyda- 
lanish darajasiga bog‘liq bo'ladi, ushbu bog‘liqlikni omillaming 
ta’sirini tahlil qilgan paytda ko‘rib chiqamiz. Mahsulotning umu­
miy hajmi sof ulgurji narxlarda baholanadi, ya’ni qo‘shiIgan qiy­
mat solig‘i, aksiz va maxsus soliqlar chegirilib tashlangandan keyin- 
gi ulgurji narxlar bo‘yicha baholanadi va maxsus hisobotda aks 
ettiriladi. Yalpi mahsulotning tahlili ham taqqoslashdan boshlanadi. 
Hisobot yilidagi yalpi mahsulotning haqiqiy hajmi uning rejadagi 
hajmiga yoki bazis yilidagi hajmiga soMshtirish orqali uning o‘zga- 
rishi (ko‘paygan yoki kamayganligi) aniqlanadi:

Download 0.83 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   18




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling