1-мавзу. Иқтисодий хавфсизлик ва унинг илмий-назарий асослари. Режа

 
Иқтисодий хавфсизлик даражалари
5
 
Иқтисодий хавфсизлик объектларига қуйидагилар киради:
- табиий бойликлар; 
- инсон ресурслари, меҳнатга лаёқатли аҳоли; 
- ишлаб чиқариш фондлари; 
- кўчмас мулк; 
- молиявий ресурслар; 
- хўжалик тизимлари; 
- минтақалар; 
- оила; 
- инсон. 
Иқтисодий хавфсизлик субектлари қуйидагилардан иборат: 
- функсионал ва тармоқ вазирликлари ҳамда идоралари; 
- солиқ хизматлари; 
- божхона хизматлари; 
- банклар; 
- биржалар; 
- суғурта компаниялари; 
- қонун чиқарувчи органларнинг тегишли қўмита ва 
комиссиялари; 
- маҳсулот ишлаб чиқарувчилар ва сотувчилар, иш ва 
хизматлар кўрсатувчилар; 
5
Вечканов Г.С. Экономическая безопасность. – СПб.: Питер, 2007, с. 67 
Иқтисодий хaвфсизлик дaрaжaлaри 
Хaлқaро дaрaжa 
Миллий дaрaжa 
Глобaл хaвфсизлик 
Минтaқaвий 
хaвфсизлик 
Дaвлaт хaвфсизлиги 
Жaмият хaвфсизлиги 
Минтaқa 
хaвфсизлиги 
Хусусий 
Фирмa хaвфсизлиги 
Шaхс хaвфсизлиги 

---

- истеъмолчилар жамиятлари. 
Иқтисодий хавфсизликнинг қуйидаги турлари мавжуд: 
- ишлаб чиқариш – технологик соҳалардаги хавфсизлик; 
- саноат соҳасидаги хавфсизлик; 
- озиқ-овқат хавфсизлиги; 
- демографик хавфсизлик; 
- молиявий хавфсизлик; 
- ахборот хавфсизлиги; 
- ташқи иқтисодий фаолият соҳасидаги хавфсизлик ва ҳ.к. 
Рус олими Л.Абалкиннинг таъкидлашича, мамлакатнинг ўз-ўзидан 
ривожланиш ва тараққий этишга қодирлиги айниқса ҳозирги пайтда ўта 
муҳимдир. Инвестиция ва инновациялар учун керакли муҳитни яратиш, 
ишлаб чиқаришни мунтазам модернизация қилиш, ходимларнинг билим, 
касб-малака, умумий маданий даражасини ошириш кабилар миллий 
иқтисодиётнинг барқарорлигининг зарур ва муҳим шартларидан бири 
бўлиб ҳисобланади
6
. 
Иқтисодий 
хавфсизлик 
иқтисодиёт 
ва 
институтционал 
институтларнинг шундай ҳолатидирки, бундай ҳолатда мамлакат миллий 
манфаатларининг кафолатли ҳимоялангани, мамлакат иқтисодий 
ривожининг ижтимоий йўналтирилганлиги, ички ва ташқи жараёнлар 
ривожидаги энг ноқулай шароитда ҳам мудофаа салоҳиятининг етарли 
даражада таъминланганлигини ифода этади.