А. Арасту, В. Мантиқ фанининг асосчиси – Айният муносабати А – Талаба В – Ёшлар иттифоқи аъзоси - қисман мослик А – Банк В – Туман филиали – бўйсуниш муносабати А – Суд В – Жиноий ишлар суди С – Фуқаролик ишлари суди – бирга бўйсуниш муносабати А – Суд ҳукми В – Оқлов ҳукми С – Айблов ҳукми – қарама-қаршилик муносабати В – Айбли С – Айбсиз ёки В – Вояга етган С – Вояга етмаган – зидлик муносабати - Тушунчаларни чегаралаш ҳажми кенг тушунчадан фикран ҳажми тор тушунчага (жинсдан турга) ўтишдан иборат.
- Тушунчаларни умумлаштириш чегаралаш амалига тескари амал бўлиб, ҳажми тор тушунчадан ҳажми кенг тушунчага (турдан жинсга) фикран ўтишдан иборат.
тушунчани чегаралаш А – Терговчи В – Прокуратура терговчиси С – Туман прокуратураси терговчиси Д – Ҳамза тумани прокуратураси терговчиси Е – Ҳамза тумани прокуратураси терговчиси Содиқов Тушунчани умумлаштириш А – Ҳамза тумани прокуратураси терговчиси Содиқов В – Ҳамза тумани прокуратураси терговчиси С – Туман прокуратураси терговчиси Д – Прокуратура терговчиси Е – Терговчи Тушунчаларни бўлиш Тушунчанинг ҳажмини унда акс этган предметларни айрим гуруҳларга ажратиш йўли билан аниқлашга бўлиш дейилади. Бўлиш амалида: 1) бўлинувчи тушунча (ҳажми аниқланиши лозим бўлган тушунча), 2) бўлиш асоси (предметнинг тушунчада фикр қилинаётган бирор белгиси), 3) бўлиш аъзолари (бўлиш натижасида ҳосил бўладиган тур тушунчалар) иштирок этади. Бўлишнинг икки тури мавжуд: асос бўлган белгисининг ўзгаришига қараб бўлиш, дихотомик бўлиш. 1. Асос бўлган белгисининг ўзгаришига қараб бўлишда предметнинг бирорта белгиси бўлиш учун асос қилиб олиниб, унинг ўзгаришига мос ҳолда предметларнинг айрим гуруҳлари аниқланади. 2. Дихотомик бўлиш тушунчани ўзаро зид бўлган иккита тушунчага ажратишдан иборат.
Do'stlaringiz bilan baham: |
