Barcha ( bor+i+cha) olmoshi ko’proq sifat xarakterida qo’llanib, predmetning miqdoriga ko’ra belgisini ifopdalaydi: barcha ishlar, barcha odamlar.
Barcha olmoshi sifatlovchi aniqlovchi vazifasida kelib, miqdor belgisining ortiqligini ko’rsatgani uchun uning aniqlanmishi –lar ko’plik affiksida bo’ladi: Barcha niyatlaringiz ushalsin.
Egalik, kelishik afikslarini qabul qiladi: barchaga, barchamiz, barchsidan.
Butun (but+un)olmoshi sifat xarakterida qo’llanib, miqdorga ko’ra predmetning belgisini ifodalaydi:Butun umidi puchga chiqdi.
Hamma, barcha olmoshlari kabi faol qo’llanmaydi.
Yalpi so’zi ham sifat xarakterida qo’llanib, predmet yoki shaxslarni jamlab ko’rsatadi :yalpi yi’gilsih. Boshqa omoshlarga nisbatan ancha kam qo’llanadi.
II . Belgilash olmoshlari har + so’roq olmohslari va bir, narsa kabi so’zlarni qoshish bilan hosil bo’ladi. Bular bir qancha shaxs yoki predmetdan birini ayirib, ta’kidlab ko’rsatish uchun qo’llanadi.
Belgilash olmoshlari tuzilihsiga ko’ra 2xil: tub so’z holiuda ( har), ikki o’zakning birikishidan (har+ so’roq olmoshlari, har bir, har narsa)
har sozi yakka holda qo’llanib, predmetni sanab, ta’kidlab ko’rsatish orqali unung belgisini ifodalaydi: Har faslning o’z ziynati bor.
Fe’llar oldida ravish xarakterida ham qo’llanadi: Har ko’rganda yuragim shuv etadi. (A.Q.)
har + so’roq olmohslari birikib quyidagi ma’nolarni if-di:
Do'stlaringiz bilan baham: |
