1. Oqıw materialları

Dún`yanı filosofiyalıq qabıl etiwdiń ózine tán ózgesheligi, onda dún`yanı biliw, seziw, kóriw hám túsiniwdiń pútkilley jańa tarawı – filosofiyanıń júzege keliwinde kórinis tabadı. Haqıyqatında da filosofiya – bul tek ġana anaw yaki mınaw adamnıń dún`yaġa kóz-qarasınıń forması emes, al bálkim sociallıq sana forması, adamlar bolmısı hám biliwiniń ulıwmalıq principleri, olardıń dún`yaġa múnásibetin sáwlelendiriwshi, tábiyat, jámiyet hám oylawdıń eń ulıwmalıq nızamların ashıwshı hám táriyplewshi iskerlik bolıp tabıladı. Yaġnıy bul dún`yaġa hám insannıń ondaġı ornına bolġan kóz-qaraslardıń ulıwmalıq sisteması bolıp tabıladı.
Bunday kóz-qaraslar negizin sorawlar hám insannıń olarġa juwap tabıw tilegi jatıwshı racional jol menen alınġan bilimler jıyıntıġı quraydı. Biraq biliw sonday bir tábiyatqa iye bolıp, bir sorawġa juwap kóbinese basqa bir talay sorawlardı júzege keltiredi hám bazıda mashqalaġa tek ġana aydınlıq kirgizbesten, al bálkim onı jáne de shiyelenistirip, insannıń qızıġıwshılıġın arttıradı hám jańa izertlewlerge shaqıradı. Qullası, bul jerde dóretiwshilik, tınımsız izleniw, jańalıqqa umtılıw tuwralı sóz júrgiziledi.
Eger mifologiya hám dinde juwapqa itibar berilse, biliwdiń pútkil mazmunı onda jámlense, filosofiyada soraw, másele birinshi orında turadı. Ol durıs hám jaqsı táriyplengen bolsa, mashqalanıń mánisi anıq sáwlelenedi. Soraw, másele insandı dóretiwshilikke xoshametleydi, oġan qanaatlandırarlı juwap alınıp, haqıyqattıń túbine jetkenlikke isenim payda bolmaġansha insandı izleniwge shaqıra beredi. Bunda sorawdıń ózi, mashqalanıń qoyılıwı juwaptan kem áhmiyetke iye emes, bazıda onnan da áhmiyetlirek dep qaraladı.
Sonı da atap ótiw lazım, filosofiya, belgili bir nátiyjelerge, jetik táriyplerge, úzil-kesil juwmaqlarġa umtılsa-da, lekin sonıń ózi menen sheklenbeydi. Filosofiyanı eń dáslep insan mádeniyatı tarawında júz berip atırġan, , túrli qarama-qarsılıqlar hám óz-ara tásirler menen úzliksiz baylanıslı hám áyne payıtta ózge tarawlarġa ótiw hám olarda gewdeleniw qábiletine iye bolġan mánawiy process sıpatında túsiniw lazım.
Bundan juwmaq sol bolıp tabıladı, filosofiyalıq pikir júrgiziw soraw beriw, shubha qılıw, juwaplar izlew hám kúni keshe sheshilgen dep esaplanġan, shák-shubhasız bolıp túyilgen máselelerge qaytıw demek. Filosofiya ushın «baqıy», úzil-kesil anıqlanġan haqıyqatlar, «naqolay», «ilmekli» sorawlar yaki qadaġan etilgen temalar joq. Filosofiya sorawlar beriw, nárseler hám qubılıslar mánisin ańlawġa urınıw arqalı biliw sheńberin keńeytiwge háreket qıladı.
Qullası, filosofiya haqıyqat qanday bolsa, onı sonday ańlatıp kórsetiw, din bolsa – onıń rámziy, tımsalıy sáwleleniwi. Filosofiya tiykar hám mánis bolsa, din tımaol hám forma. Dialektikalıq pikirlew usılı jámiyettiń kem sanlı ayanları ushın kerek. Wáhiy jolındaġı ańlatıw – xalıq massasınıń qabıllawı, tárbiyası hám tálimi ushın kerek