1-tema. Lingvopoetika páni hám oníŃ wazíypalarí Jobası: «Lingvopoetika»

Qadaǵalaw ushın sorawlar:

1. 
   Poetikalıq fonetikada qanday seslik qubılıslar úyreniledi ?
   
2. 
   Seslik qaytalawlardıń qanday túrleri bar ?
   
3. 
   Qaraqalpaq klassikleri shıǵarmalarında alliteraciyalardıń qanday túrleri ushırasadı ?
   
4. 
   Kórkem tekstte uyqastıń poetikalıq xızmeti boyınsha klassik shayırlarımız shıǵarmalarınan mısallar keltiriń.
   
5. 
   Paronimiya qubılısı degenimiz ne ?
   
6. 
   Qaraqalpaq klassikleri shıǵarmalarınan paronimiyaǵa mısallar keltiriń.
   

Ádebiyatlar:

1. 
   Абдиназимов Ш. Бердақ шығармаларының тили. –Ташкент: «ФАН», 2006.
   
2. 
   Абдиназимов Ш. Сөзлерим мерўертдур айтылған ҳәр бир. –Нөкис: «Билим», 1997.
   
3. 
   Генжемуратов Б. Әжинияз лирикасының поэтикасы. –Нөкис, 1997.
   
4. 
   Жәримбетов Қ. Әдебияттаныўдан сабақлар. Оқыў қолланба. –Нөкис: «Қарақалпақстан», 2012.
   
5. 
   Қарлыбаева Г. Әжинияз шығармалары тилиниң семантика-стилистикалық өзгешеликлери. –Нөкис: «Qaraqalpaqstan», 2017.
   
6. 
   Насыров Д.С. ҳәм басқалар. Қарақалпақ әдебияты классиклери шығармаларының тили. –Нөкис, 1995.
   
7. 
   Оразымбетов Қ. Ҳәзирги қарақалпақ лирикасында көркем формалар-дың эволюциясы ҳәм типологиясы. –Нөкис: «Билим». 2004.
   

TAYANISH TÚSINIK HÁM TERMINLER
KÓRSETKISHI

ádebiy til
ádebiy til tariyxı
alliteraciya
allyuziya
antinomiya
antiteza
antonimiya
apellyativ
arxaizmler
asindeton
assonans
augmentlik paronimiya
bifunkcional
dawıssız ses
deformaciya
dialektizmler
dialog
diskurs
dixotomiya
eksplicit
ekspressema
ekspressivli-obrazlılıq
ellipsis
emotivfonetika-semantikalıq baylanıs
epanstrofa
epentezalıq paronimiya
epitet
evfemizm
evfemizmler
evfemizmler
evfoniya
filologiya
forma hám mazmun
gápler
giperbola
gónergen sózler
gradaciya
idiomalar
implicit
intensiv forma
intertekstual
inversiya
ishki adresat
jargon
jeke stillik metafora
kásiplik sózler
konceptuallıq máni
konnotaciya
konsonantlıq paronimiya
kontekst
kontekst
kontrast
kórkem súwretlew quralları
kórkem tekst
korrelyaciyalıq birlik
leksema
leksikologiya
lingvistika
metafora
metatekst
metatezalıq paronimiya
metonimiya
milliy til
monofunkcional
nominativ
oksyumoron
omonimler
paradigma
paradigmatikalıq qarım-qatnası
parallelizm
paratekst
paronimiya
perifraza
pleonazm
podsistema
podtekst
poetika
poetikalıq fonetika
poetikalıq morfologiya
poetikalıq semantika
poetikalıq sintaksis
poetikalıq sóz dizbekleri
poetikalıq til
polisemiya
polisindeton
pronominalizaciya
psixolingvistika
qaratpa sóz
recipient
rema
ritorika
ritorikalıq soraw
semantika-funkcionallıq
semantikalıq qurılıs
sesler
sinekdoxa
sinonim
sinonimiya
sintagmatika
sintaksislik konstrukciya
sintaksislik qurılıs
sózler
stereotip
stilistika
strukturalıq-semantikalıq
substitciyalıq paronimiya
tabu
tariyxıy grammatika
tariyxıy sózler

1 Шарафиддинов О. Адабиёт тилдан бошланади// Ўзбекистон адабиёти ва санъати. 1986, 5 сентябрь.

2 Жирмунский В.М. Теория литературы. Поэтика. Стилистика. -Л.: Наука, 1977. -С.18

1 Шмелев Д.Н. Слово и образ. -М.: Наука, 1964. -С.3.

2 Виноградов В.В. Проблемы русской стилистики. -М.: Высшая школа. 1981. -С.84.

3 Жирмунский В.М. Теория литературы. Поэтика. Стилистика. -Л.:Наука, 1977. -С. 28-33.

4 Виноградов В.В. Проблемы русской стилистики. -Москва: Высшая школа, 1981. -С.169.

5 Саримсоқов Б. Бадиийлик асослари ва мезонлари. - Тошкент. 2004. -Б.27.

1 Мирзаев И. Лингвистик поэтика ва унинг филологик таҳлилдаги ўрни// Тилшуносликнинг долзарб масалалари. -Тошкент. 2002. -Б.22.

1 Deformaciya – dáslepki tiykarǵı formanıń ózgerip ketiwi.

1 Dixotomiya – (binarlıq) eki aǵzalıqtı, úyreniletuǵın lingvistikalıq obyekttiń haqıyqıy qásiyeti dep qaraw.

1 Paradigmatika – til birliklerin elementler sisteması retinde alıp qaraw.

2 Sintagmatika – tekstti izbe-izlik penen bólshekleniwden ibarat til izertlewdiń birinshi fazası.

1 Kontekst – til birligi dógeregindegi sózlik qorshaw.

1 Podsistema – ulıwma til sistemasınıń bir bólimi.

2 Ekstralingvistika – etnikalıq, tariyxıy, sociallıq, geografiyalıq h.t.b. tildiń rawajlanıwına tikkeley baylanıslı faktorlardı izertleytuǵın til iliminiń tarawı.

1 Tema – sóz etiletuǵın nárseniń tiykarı; rema – sóylewshiniń ózi sóz etken teması jónindegi xabar.

1 Interpretaciya – belgili bir máselege túsinik beriw.

1 Implicit – jasırın, tek mánige qaray túsiniletuǵın.

1 Evfoniya – sózlerdiń qulaqqa jaǵımlı esitiliwi ushın qollanılatuǵın hárqıylı fonetikalıq usıllardıń jıyıntıǵı.

2 Paronimiya – esitiliw uqsaslıǵı hám morfemalıq quramınıń jaqınlıǵı boyınsha biri-biriniń ornına jańılıs sóz yamasa házil retinde qollanılatuǵın sózler.

3 Emotiv (ekspressiv) funkciya sóylewshiniń ózi xabarlap atırǵan informaciyasına qatnasın ańlatadı.

1 Жирмунский В.М. Рифма, её история и теория. -Петроград, 1923. -С.9

1 Оразымбетов Қ. Ҳәзирги қарақалпақ лирикасында көркем формалардың эволюциясы ҳәм типологиясы. -Нөкис: «Билим», 2004. -Б.110.