1. Xidmət sahələrinin inkişafında turizmin yeri və rolu

Demoqrafik amillərə əhalinin təbii yığımı, onun məskunlaşması, həyat tərzi,
məşğulluq səviyyəsi, əhalinin yeni və təkrar istehsal tərkibi, əhalinin istehsal tərkibi,

təhsil və inkişaf indeksi daxildir.

İqtisadi amillərə dünya iqtisadiyyatına uyğun olaraq ölkə iqtisadiyyatında baş verən meyillər, istehsal, xidmət sferasının müxtəlifliyi və tələbata uyğun inkişaf dinamikası, elmi texniki tərəqqi, innovasiya səviyyəsi, turizm sənayesi, sənaye və eko-loji mühiti, nisbi sərvətlər və onlardan istifadə yolları daxildir.
Sosial amillərə həyat şəraiti və əhalinin faliyyəti, əhaliyə yaradılan sosial nemətlər, gəlirlər, xərclər və sərbəst vaxt üçün ayrılan məzuniyyət də daxildir. Əhalinin sosial tərkibi, pensiyaçıların sayı, onların pensiya təşkilatı, devalvasiya daxildir. Turizm növünə görə aktiv və passiv turizmə bölünür. Aktiv turistlər əmələ gələn və pul gətirən turistlərdir. Passiv turistlər ölkədən gedən və maliyyə resurslarını digər ölkəyə aparan turistlərdir. Məqsədindən asılı olaraq turizm işgüzar, elmi tanışlıq, istirahət, sağlamlıq üzrə növlər kəsb edir.Rekreasiya turizmi istirahət, sağlamlıq və müalicə məqsədilə təşkil olunur. Əhalinin 2-3 günlüyə istirahət üçün və idman məqsədi ilə turizm səyahəti rekreasiya xidmətinin əsas istiqamətlərini müəyyən edir. Tanışlıq (mədəni) turizmi tarixi, mədəni, qonaqpərvərlik yerləri ilə tanış olmağına yönəlir. Elmi turizm-kon-qresləri, elmi konfranslarda iştirak etmək məqsədini güdür. İşgüzar turizm biznes fəaliyyəti və alış-veriş üçün istifadə olunur. Turizm təşkili formalarına görə: fərdi, qrup və təşkil olunmuş turizmə bölünür. Təşkil olunmuş turizm turist bazalarında, sanitariya, istirahət yerləri və otellərdə. göndəriş, fərdi ödəmə yolu ilə təşkil olunur. Turizm təsərrüfatının təşkilinə görə sərbəst turizm, daimi turizm, pərakəndə olan turizm obyektləri
12

və müəssisələri formalaşır. Xidmət müddətinə görə turizm mövsümüdə, daimi, qısamüddətli turizm növünə bölünür. Adlarına görə uyğun olaraq bazar iqtisadiyyatı