11-mavzu. To‘ldiruvchilarni ishlab chiqarish va qo‘llashning iqtisodiy samaradorligi. Reja

2. 
«Bahs-munozara» metodi 
Bahs-munozara-talabalarni ikki guruhga bo’lgan holda, biror mavzu 
bo’yicha o’zaro bahs, fikr almashinuv tarzida o’tkaziladigan o’qitish metodidir. 
Har qanday mavzu va muammolar mavjud bilimlar va tajribalar asosida 
muhokama qilinishi nazarda tutilgan holda, ushbu metod qo’llaniladi. Bahs-
munozarani boshqarish vazifasini talabalarning biriga to’shirish mumkin. Bahs-
munozarani erkin holatda olib borish va har bir talabani munozaraga jalb etishga 

---

287 
harakat qilish lozim. Ushbu metod olib borilayotganda talabalar orasida ‘aydo 
bo’ladigan nizolarni darhol bartaraf etishga harakatqilish kerak. 
Bahs-munozara metodining afzalliklari: 

talabalarni mustaqil fikrlashga undaydi; 

talabalar o’z fikrining to’g’riligini isbotlashga harakat qiladilar; 

talabalarda eshitish qobiliyatining rivojlanishiga yordam beradi.
Bahs-munozara metodining kamchiliklari:

pedagogdan boshqarish mahoratini talab etadi; 

talabalarning bilim darajasiga mos va qiziqarli bo’lgan mavzu tanlash 
talab etiladi.
3.“Insert” metodi 
“Insert” metodi Metodning maqsadi: Mazkur metod talabalarda yangi 
axborotlar tizimini qabul qilish va bilimlarni o’zlashtirilishini yengillashtirish 
maqsadida qo’llaniladi, shuningdek, bu metod talabalar uchun xotira mashqi 
vazifasini ham o’taydi. Metodni amalga oshirish tartibi:  
o’qituvchi mashg’ulotga qadar mavzuning asosiy tushunchalari mazmuni 
ѐritilgan in’ut-matnni tarqatma ѐki taqdimot ko’rinishida tayѐrlaydi;
yangi mavzu mohiyatini ѐrituvchi matn ta`lim oluvchilarga tarqatiladi ѐki 
taqdimot ko’rinishida namoyish etiladi;
ta`lim oluvchilar individual tarzda matn bilan tanishib chiqib, o’z shaxsiy 
qarashlarini maxsus belgilar orqali ifodalaydilar. Matn bilan ishlashda talabalarga 
quyidagi maxsus belgilardan foydalanish tavsiya etiladi: