12-мавзу: Ёғоч тўсиннларни лойиҳалаш ва ҳисоблаш. Режа

Мх ,Му ,Wх,, Wу Jх,, Jу, fх, fу, -эгувчи, қаршилик ва инерция моментларини ҳамда эгилишларнинг х ва у ўқлари бўйича ташкил этувчилари; b- кесим эни; h-кесим баландлиги;  -қиялик бурчаги q - ҳисобий юклама;
qм- меъёрий юклама; q  qм,
бу ерда:  - ишончлилик коэффициенти:   1,11,3-доимий юкламалар учун;   1,41,6- вақтинчалик юкламалар учун олинади.
Яхлит кесимли тўсинларни узунлиги кичкина 6 м гача бўлганлиги учун асосан алоҳида битта - узлукли тўсин сифатида оралиқларда ишлатилади.
Амалиётда эса кўпроқ узлуксиз тўсинлар ишлатилади. Улар иқтисодий жиҳатдан арзон тушади. Ёғоч тахта михли тўсинлар шулар жумласига киради (2-расм)

2-расм. Ёғоч тахта михли тўсинлар: а - умумий кўриниш; б - чоклар; в - ҳисоблаш схемаси; 1 - тахталар; 2 - михлар.

Мустаҳкамликка нормал кучланишлар бўйича ҳисобланади:
бу ерда: агар тўсинга текис тарқалган юклама таъсир қилса максимал эгувчи моментнинг қиймати - М Ммах qхисобий  l2  8 га тенг.
Деформация бўйича эса:
бу ерда: qх , qМ - ҳисобий ва меъёрийташқи юкламалар;
М- эгувчи момент; - кўндаланг кесимнинг қаршилик моменти;
-ҳақиқий нисбий эгилиш; - рухсат этилган нисбий эгилиш.
Яхлит тўсинлар 4 метргача, консол тўсинлар 4,5 метргача, узлуксиз қирқимсиз тўсинлар 6,5 метргача бўлган оралиқларда самарали ҳисобланади.
Консол тўсинларда икки хил бириктириш-улаш натижасида тенг моментли ёки тенг солқили ечимларни олиш мумкин бўлади. Тенг моментли тўсинда, чокни таянчдан 0,15l масофада қўйилади ва четки оралиқлар 0,85l га кичрайтирилади.
Бунда таянч ва оралиқларда га тенг эгувчи момент ҳосил бўлади. Энг катта нисбий солқилик,
.
Тенг солқиликли тўсинларда чок таянчдан