12-мавзу. Геоэкологик прогнозлаштириш ва пргноз

Олмалиқ-Ангрен-Оҳангарон саноат шаҳарлари мажмуаси зонасида табиий муҳитнинг ифлосланишини прогноз қилиш анча мураккаб. Бунинг учун аввалги йилларда саноат корхоналаридан атроф-муҳитга қанча чиқинди чиқарилгани ҳамда уларнинг таркиби тўғрисида маълумотларга эга бўлиш керак.

Ҳар бир шаҳар атрофида маълум масофада чиқиндиларнинг аккумиляциясини ўрганилади, бунда шамолларнинг йўналишини эътиборга олинади. Картага тушириш натижасида оғир металларнинг корхоналар чегарасидан бошлаб тартиб билан тарқалиши ўрганилади, қандай металл ундан қанча масофада аккумуляцияси миқдор кўрсаткичларида ҳисоб-китоб қилинади. Шунингдек, бошқа моддалар, чунончи, чанг, кимёвий ашёлар, пестицидларнинг тарқалишидаги қонуниятлар асосида яқин 5 йил мобайнида атроф-муҳитда бўладиган ўзгаришлар ҳисоб-китоб қилинади.

Ҳар бир шаҳар атрофида маълум масофада чиқиндиларнинг аккумиляциясини ўрганилади, бунда шамолларнинг йўналишини эътиборга олинади. Картага тушириш натижасида оғир металларнинг корхоналар чегарасидан бошлаб тартиб билан тарқалиши ўрганилади, қандай металл ундан қанча масофада аккумуляцияси миқдор кўрсаткичларида ҳисоб-китоб қилинади. Шунингдек, бошқа моддалар, чунончи, чанг, кимёвий ашёлар, пестицидларнинг тарқалишидаги қонуниятлар асосида яқин 5 йил мобайнида атроф-муҳитда бўладиган ўзгаришлар ҳисоб-китоб қилинади.

Бунда корхоналарнинг самарадорлик билан ишлаши, чиқиндиларни тутиб қолувчи мосламалар самараси эътиборда бўлади. Янги корхоналарнинг, цехларнинг таъсири, умуман корхоналарнинг тўла қувват билан ишлаши ёки ишламаётганлиги, бунинг натижасида атроф-муҳитга чиқарилаётган чиқиндиларнинг миқдор ва сифат кўрсаткичларининг ортиши ёки камайиши ҳақида тугалланган бир фикрга келинади.

Бунда корхоналарнинг самарадорлик билан ишлаши, чиқиндиларни тутиб қолувчи мосламалар самараси эътиборда бўлади. Янги корхоналарнинг, цехларнинг таъсири, умуман корхоналарнинг тўла қувват билан ишлаши ёки ишламаётганлиги, бунинг натижасида атроф-муҳитга чиқарилаётган чиқиндиларнинг миқдор ва сифат кўрсаткичларининг ортиши ёки камайиши ҳақида тугалланган бир фикрга келинади.