13 – laboratoriya ishi Mavzu: Emitter qaytargich sxemasini tadqiq etish. Ishni bajarishdan maqsad

---

13 – laboratoriya ishi 
Mavzu: Emitter qaytargich sxemasini tadqiq etish. 
Ishni bajarishdan maqsad: Emitter qaytargich sxemasini tadqiq etish usullarini 
o’rganish
Umumiy emitterli sxema bo‘yicha ulangan tranzistorning kirish 
xarakteristikasini nuqtalar bo‘yicha qurish uchun sxema 13.1-rasmda keltirilgan. 
Tranzistorning kirish xarakteristikasi kolektor-emitter kuchlanishining ma’lum 
qiymatlarida baza-emitter kuchlanishi va baza toki orasidagi bog‘lanish sifatida 
olinadi, ya’ni 
I
B
= f(U
BE
), U
KE
=const. 
 
13.1-rasm. Umumiy emitterli sxema bo‘yicha ulangan tranzistorning kirish 
xarakteristikasini nuqtalar bo‘yicha qurish uchun sxema 
1.Sxemada funksional generator GEN, qarshiligi 10 kOm bo‘lgan rezistor, 
ampermetr, voltmetr,tranzistor, probel klavishasi bilan boshqariluvchi kalit SS va 
ikkita o‘zgarmas kuchlanish manbasi mavjud.
SS kalit yordamida tranzistorning kolektor-emitter kuchlanishi 0V dan 12V ga yoki 
aksincha o‘zgartiriladi. Tranzistorning bazasiga rezistor orqali beriladigan 
kuchlanish GEN generatorning Offset parametrini o‘zgartirish yo‘li bilan 0V dan 
12V gacha 1V qadam bilan o‘zgartiriladi. Ampermetr baza tokini, voltmetr esa baza-
emitter kuchlanishini o‘lchash uchun xizmat qiladi. 
Laboratoriya ishini bajarish uchun topshiriq: 
1. Tranzistorning kirish xarakteristikasini nuqtalar bo‘yicha olish uchun 1-rasmda 
ko‘rsatilgan sxemani yig‘ing. 
2. SS kalitni tranzistorning kollektoridagi potensial nol bo‘ladigan (U
KE
=0) holatga 
o‘tkazing.
3. Ekranning o‘ng yuqori burchagidagi 
tugmani bosib sxemani ishga 
tushiring.
4. Funksional generator Offset parametrining qiymatini 0 dan 12V gacha 1V qadam 
bilan o‘zgartirib ampermetr va voltmetrning ko‘rsatishlarini yozib oling. Olingan 
natijalarni 1-jadvalga yozing.
 

---

13.1-jadval. UE sxemasi bo‘yicha ulangan tranzistorning kirish xarakteristikalari 
U
KE
, V 
V 
0 
1 
2 
3 
4 
8 
12 
0 
U, V 
I, mkA
12 
U, V 
I, mkA
5. SS kalitni tranzistorning kollektoridagi potensial 12V bo‘ladigan (U
KE
=12V) 
holatga o‘tkazing.
6. Funksional generator Offset parametrining qiymatini 0 dan 12V gacha 1V qadam 
bilan o‘zgartirib ampermetr va voltmetrning ko‘rsatishlarini yozib oling va ularni 
1-jadvalda keltiring.
7. Olingan natijalarga asosan umumiy emitterli sxema bo‘yicha ulangan 
tranzistorning statik volt-amper xarakteristikalarini U
KE
=0V va U
KE
=12V uchun 
quring.