18-мавзу: энг янги даврда англия, франция, германия ва ақШ
1946-jılǵı Yaponiyanıń Konstitusiyası
Download 0.66 Mb. Pdf ko'rish
|
Lekciya-8
- Bu sahifa navigatsiya:
- Joqarı atqarıw organı
|
7. 1946-jılǵı Yaponiyanıń Konstitusiyası Yaponiyanıń 1946-jılǵı Konstitusiyası Alǵı sóz, XI bap, 103 statyadan ibarat esaplanadı. Bul Konstituciya 1889-jılǵı Konstituciyanıń qaǵıydaların ózinde saqlap qalǵan bolıp, ol Amerika okkupaciyashı áskerleri shtabında, parlamenttiń bir qansha dúzetiwları tiykarında islengen edi. Konstituciya imperatordı mámleket hám xalıq birliginiń simvolı dep esaplab, onıń hákimiyatı sheklegen halda monarxiyanı saqlap qaldı 22 . Mámleket hákimiyatınıń joqarı organı, birden-bir nızamshılıq organı eki palatadan ibarat parlament — wákiller palatası hám máslahátshiler palatalarınan ibarat boldı. Wákiller palatası 4 jılǵa, másláhátshiler palatası 6 jılǵa saylanıwı ornatıldı. Nızam hár eki palatada qabıl etilgennen soń kúshke kiredi, lekin máslahátshiler palatasında qabıl etilmese, wákiller palatasında qayta talqılawdan ótkerilip, 2/3 bólim deputatlar dawısı menen tastıyıqlansa da nızamlı kúshke kiriwi múmkin. Konstitutsiya parlamenttiń huqıqların sheklewdi názerde tuttı. Joqarı sud qabıl etilgen nızamdı Konstitutsiyaǵa qılap dep tabıwı, Ministrler kabinetiniń máslaháti menen imperator, wákiller palatasın tarqatıp jiberiwi múmkin boldı. Joqarı atqarıw organı Ministrler kabineti esaplanıp, ol jaǵdayda Bas ministr tiykarǵı orın tutqan. Bas ministr kandidati parlament tárepinen saylanıp, imperator tárepinen tastıyıqlanǵan. 1889-jıldaǵı Konstitutsiyadan ayrıqsha túrde húkimet endi parlament aldında esap beretuǵın boldı. Eger oǵan isenim votum bildirilmese, ol otstavkaǵa shıqqan yamasa imperatorǵa wákiller palatasın tarqatıp, jańa saylaw ótkeriw haqqında usınıs kiritilgen. Konstitutsiyada barlıq puqaralardıń nızam aldında teńligi, 22 Kenneth G. Henshall. A History of Japan from Stone Age to Superpower. St. Martin’s Press New York. 1999. – p. 149. Yaponiyanıń 1946-jılǵı Konstituciyası 22 / 25 ilgeri aqsúyekler siyasiy toparlarınıń tamamlanıllıǵi, shirkewdi mámleketten ajıratılǵanlıǵı daǵaza etilgen. Onıń 9-statyasında Yaponiyanıń xalıq aralıq máselelerdi sheshiwde urıstı tiykarǵı qural dep esaplawınan waz keshkenligi, mámlekette qanday bolmasın áskeriy kúshlerdi dúziw biykar etilgenligi daǵaza etilgen 23 . Biraq bul qaǵıydalar tek deklarativ xarakterge iye edi. Download 0.66 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|