2 Тузувчилар


Download 0.78 Mb.
Pdf ko'rish
bet24/66
Sana06.04.2023
Hajmi0.78 Mb.
#1334427
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   66
Bog'liq
osimliklar fiziologiyasi

МУАММОЛИ САВОЛ: 
1. Фотосинтез жараёнининг СО
2
миқдорига боғлиқ бўлишини 
тушунтиринг. 
2. Ўсимликнинг 
ҳосилдорлигига фотосинтез жараёнининг 
таoсири.


31 
Атмосферада карбонат ангдирид миқдорининг ортиши фотосинтезнинг тезланишига 
олиб келади. Карбонат ангдрид миқдорининг 0,3 % дан 0,2% ортиши сезиларли даражада 
фотосинтезни кучайтиради. 
Ўсимликларни хосилдорлигини ошириш учун атмосфера хавосини карбонат ангдрид 
билан бойитиш йўллари изланади. Агарда карбонат миқдори сунхий равишда 100-150% га 
ортирилса фотосинтез жараёни хам шунга боғлиқ холда ортиб боради. Табиий шароитда 
ўсимликлар карбонат ангдиридни фақат атмосферадан эмас, балки тупроқдан хам олади, 
чунки тупроқдаги микроорганизмлар у ердаги органик моддаларни узуликсиз парчалаб 
карбонат ангдирид ажаратиб туради. Чиринди моддалар оз бўлган қумли тупроқда бир 
соатда 2 кг гача, чиринди тупроқларда 4 кг гача, чиринди жуда кўп бўлган тупроқларда эса 
10 кг дан 25 кг гача карбонад ангдирид ажралади. Ўғитланган тупроқда ўртача 1 гектарда 1 
соат давомида 5 кг гача карбонат ангдрид ажралади. 1 гектар жойдаги сули ўсимлиги 
фотосинтез жараёнида бир соат ичида 15 кг карбонат ангдирид истехмол қилади. Шундан 5 
кг ми тупроқдан 10 кг ми эса атмосферадан олади.
Фотосинтезнинг қоронғилик фазаси кетма-кет келувчи бир қанча ферментатив 
реакцияларидан иборат. 
Атмосферадаги баргга карбонант кислота ўтади ва оралиқ бирикмаларидан биттаси 
таркибига 
қўшилади. 
Пировард 
натижада 
углеводлар, 
олдин 
моносахаридлар, 
диосахаридлар, кейин полсахаридлар хосил бўлади. Глюкозанинг парчаланиши кўп миқдор 
энергия ажаралиши билан боради. 
Қоронғилик фазасида содир бўладиган глюкоза синтези энергия ютилиши билан 
борадиган процессдан иборатдир. 
Буни амалга оишириш учун ёруғлик фазасида синтезланган АТФ энергиясидан 
фойдаланилади. Карбонатдан глюкоза таркибли молекулар пайдо бўлади. Ёруғлик тахсири 
остида моддаларнинг парчаланиш №№№№ фотосинтез деб аталади. Сув фотосинтези 
механизми жихатидан сув электролизига учрайди. 

Download 0.78 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   66




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling