3 – Мавзу Янги ва энг янги давр фалсафаси

Янги давр инглиз фалсафасининг вужудга келиш шартлари ва умумий тавсифи 
Янги давр инглиз фалсафаси
(XVII-XVIII
асрлар)
Англиядаги файласуфлар, бошқа давлатлардаги файласуфларга,
масалан, Германия файласуфларига қарши ўлароқ, борлиқ
муаммоларини тушунтиришни афзал кўрганлар;
Эмпиризмнинг рационализм устидан ҳукмронлиги (Англия билиш масалаларида
эмпиризм – фалсафадаги билишда рационализмлаги ақл каби эмас,
тажриба ва ҳиссий қабул қилиш асосий аҳамият касб этувчи йўналиш –
ғалаба қозонган ўз даври учун ноѐб давлатлар сарасига кирган);
Ижтимоий – сиѐсий муаммоларга катта қизиқиш билан қаралган (Англия
файласуфлари борлиқ ва билишнинг моҳиятини, инсоннинг дунѐдаги ўрнини
тушунтиришга интилиш билан чекланиб қолмай, жамият ва давлатнинг
пайдо бўлиш сабабларини излаганлар, мавжуд давлатларнинг 
самарали тузилиш лойиҳаларини илгари сурганлар)

---

6
XVII-XVIII
асрлар инглиз фалсафаси табиатига катта 
таъсир кўрсатган сиѐсий воқеалар
•XVI аср ўрталарида рўй берган Оливер Кромвель инқилоби,
қиролнинг тахтдан ағдарилиши ва қатл қилиниши, 
республиканинг қисқа вақт ҳукмронлик қилиши 
(индепендентлар ҳаракати);
•1688 йил “шонли инқилоби”;
•Протестантликнинг католицизм устидан узил-кесил ғалаба
қозониши, инглиз черковининг ички мухториятга эришуви,
унинг Рим папасига бўйсунмаслиги;
•Парламент аҳамиятининг ортиши;
•Янги ижтимоий-иқтисодий муносабатларнинг ривожланиши.

---

7
Янги давр инглиз фалсафаси намоѐндалари
Френсис Бэкон
фалсафадаги
эмпирик
(тажриба)
йўналишининг
асосчиси
Томас Гоббс
давлат муаммоларига
катта эътибор
қаратади,
“Левиофан” 
китобининг
муаллифи, 
“ижтимоий шартнома”
ғоясини
илгари сурган
Жон Локк
давлат
муаммоларини
ўрганган,
Т.Гоббс
анъаналарини
давом эттирган

---

8