3-mavzu: hosil qiluvсhi, qoplovснi va asosiy to‘qimalar ularning turlari va tuzilisнi
-rasm: Apikal meristema o‘sish konusi yuqorogi boshlang‘ich
Download 1.56 Mb. Pdf ko'rish
|
3 LOB Mavzu (3)
- Bu sahifa navigatsiya:
- 11-rasm Barg epidermasi
- ISh TARTIBI
|
10-rasm: Apikal meristema o‘sish konusi yuqorogi boshlang‘ich
hosil qiluvchi tokima: A- kurtakning uzunasiga kesimi, Б-o’sish konusi, B-meristema hujairalari, Г-shakillangan hujayra, 1-o’sish konusi,2- boshlang’ich barg,3-qultiq kurtaklar 11-rasm Barg epidermasi A-gulsapsar epidermasining ko’ndalang kesigi, Б-makkajo’hori epidermasining ko’ndalang kesigi, 1-og’izcha hujayrasi 2- yon epiderma hujayralar, 3-teshikcha, 4-havo saglovchi bo’shliq 12-rasm:Periderma-ikkilamchi qoplovchi to’qima(marjon daraxt- buzina) A-chechevichka,yasmiqcha B-peridermaning tuzilishi:1-po’kak-filema, 2-fellogen,3-felloderma, 4-epiderma 13-rasm Tutda po’stloqning ikkilamchi to’qimasi 1-po’kak, 2-po’stloq parenximasi,3-toshli hujayra,4-lub tolasi,5-druzlar MЕXANIK TO‘QIMA Umumiy tushuncha: Mexanik to‘qima o‘simlik organlarini tik tutib turishda, shamol, yomg‘ir, qor kabi tabiatning kuchli hodisalariga bardosh berishida asosiy rol' o‘ynaydi. Mexanik to‘qima hujayralari mustahkam bo‘lishiga sabab, hujayrasi po‘sti qalin bo‘ladi. O‘simlikning bo‘yiga o‘sadigan a'zolarida (poya, ildizlarda) mexanik to‘qima hujayrasi odatda prozenximali, bo‘yiga va eniga bir tekisda o‘sadigan organlarda hujayra ko‘pincha parenximali bo‘ladi. Mexanik to‘qimalarning 3 xil tipi mavjud. Kollenxima, sklerenxima va sklereid- toshsimon hujayralar. Kollenxima tirik hujayralardan iborat bo‘lib, hujayra po‘sti tsellyulozali bo‘ladi. Kollenxima asosan epiderma ostida joylashgan birlamchi po‘stloqning parenxima hujayralaridan vujudga keladi. Hujayralar bo‘yiga cho‘zilib, faqat burchakli qalinlashgan bo‘lsa burchakli kollenxima deyiladi. Hujayralarning oldingi va keyingi devorlari qalinlashgan bo‘lsa, plastinkasimon kollenxima deyiladi. Kollenxima hujayralarining kattaligi 2 mm. gacha boradi. Labguldoshlar, soyabonguldoshlar, qovoqguldoshlar oilalarining poya qirralari kollenxima hujayralari bilan to‘la bo‘ladi. Kollenxima po‘stiga xlor tsink- yod eritmasi ta'sir ettirilsa moviy tusga kiradi. Bu esa hujayra po‘sti tsellyulozadan iboratligidan dalolat beradi. ISh TARTIBI: Qovoq poyasi ko‘p qirrali bo‘ladi, uni o‘rganish uchun poyadan ko‘ndalangiga bir nechta yupqa kesma tayyorlanadi. Bu kesmalardan eng yupqasi olinib, buyum oynasidagi suv tomchisiga joylanadi, usti qoplag‘ich oyna bilan yopilib mikroskopda tekshiriladi. Bunda epiderma to‘qimalari ostida yorug‘lik nurini kuchli ravishda singdiruvchi kollenxima hujayralarini ko‘rish mumkin. Mikrospok okulyarida yulduzsimon yaltirab ko‘rinadigan, hujayralar kollenxima hujayrasidir. Burchakli kollenxima qovoq poyasi qirrasida yaxshi ko‘rinadi. Kollenxima hujayralarining po‘sti tsellyulozadan tashkil topgan, xlor, rux, yod ta'sirida moviy tusga kiradi. Kollenxima hujayralarini mikroskopda ko‘rib rasmi chizib olinadi. Download 1.56 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|