3-Мavzu. Linux biblioteka va utilitalari reja

3-Мavzu. Linux biblioteka va utilitalari


REJA:
1. Linux operatsion tizim biblioteklari va ularni o‘rnatish.
2. Linux bazasidagi bibliotekalarni va ochiq bo‘lgan bibliotekalarni o‘rnatish.
3. Tizim utilitalarini o‘rnatish.
Kalit so‘zlar: televizion kutubxona, versiyalar, Debian, Ubuntu, 64-bit.


1. Linux operatsion tizim biblioteklari va ularni o‘rnatish.

Русча	Инглизча	Ўзбекча
Библиотека	Library	Кутубхона

Biblioteka yunoncha bibliotheke so‘zidan kelib chiqqan bo‘lib, kitoblar ombori, kitoblar saqlanadigan joy ma’nosini beradi.
Library – so‘zi ingliz tiliga 14 asrlarda eski fransuzcha librairie, librarie – kitoblar kolleksiyasi, kitob sotuvchi dukoni so‘zlaridan kirib kelgan. Liber – lotincha so‘z bo‘lib, kitob ma’nosini anglatadi. Library so‘zi ma’nosi – o‘qish va o‘rganish uchun kitoblarni yig‘ish yoki kitoblar saqlanadigan joy, bino tushunchasini anglatadi.
Kutubxona (arab. kutub - "kitoblar", fors. xona - "uy") axborot yigʻiladigan joydir. Bunda axborot kitob, gazeta, jurnal, video- va audiotasma, optik disk va hk shaklda boʻlishi mumkin. Kutubxonalar tashkilot (jamoat) yoki jismoniy shaxs (shaxsiy kutubxona) tomonidan tashkil etilishi mumkin.
Dasturlashda Kutubxona – fayl yoki fayllar to‘plami bo‘lib, dasturda qo‘llaniladigan qismdasturlar, dastur modullari, funksiyalar, makrotushunchalar,va boshqa ma’lumotlar saqlanadi. Bunda kutubxona ikki turga ajratiladi:
- standart kutubxonalar – dasturlash tili translyatori yoki tizim bilan birga beriladi;
- foydalanuvchi kutubxonasi – foydalanuvchi tomonidan yaratiladi.
Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari izohli lug‘atida (www.undp.uz va www.ictp.uz):
standart dasturlar kutubxonasi – takrorlanadigan masala turlarini yechishga mo‘ljallangan tayyor dasturlar yig‘masi. Chiziqli dasturlash, matritsalarni teskarilash, tajriba natijalarini statistik qayta ishlashning turli usullarini va boshqa masalarini hal qilib beradigan standart dasturlar mavjud.